Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Kok, Jacobus]

KOK (Jacobus) was een geboren Amsterdammer; hij was in zijn vaderstad boekhandelaar en had veel belangstelling in historische onderzoekingen. Hij stierf te Amsterdam 26 Mei 1788. Hij is het meest bekend gebleven door zijn Vaderlandsch Woordenboek (Amsterdam 1780-95, 35 dln, 8^o.), waarvan hij 19 deelen zelf bewerkte; dl. 19-35 hebben platen van Jan Fokke. Later verschenen nog Bijvoegsels op het Vaderlandsch Woordenboek (Amsterdam 1797-99, 3 dln. 8^o., ook met platen). Een tweede druk van het geheel verscheen ongeveer gelijktijdig (Amsterdam 1785-99, 38 dln. 8^o.). Het is een echte boekverkoopersonderneming, die als teeken des tijds echter beteekenis heeft. Kok bedoelde een algemeene encyclopedie te geven voor de ontwikkelde burgerij van zijn dagen en als zoodanig had zijn woordenboek dan ook stellig waarde. Verder heeft hij zich bezig gehouden met de geschiedenis van Amsterdam in zijn werk Amsterdams eer en opkomst door middel der hervorming in 1578 (Amsterdam 1778, 8^o), waarin met een zinspeling op een bekend katholiek boek de nadruk wordt gelegd op de protestantsche traditie van Amsterdam sedert 1578; het tweede eeuwfeest van de alteratie gaf hem daartoe aanleiding. In zijn Amsteldamsche Jaarboeken, behelzende de merkwaardigste geschiedenissen; welken, zo binnen de stad als daaromtrent, zijn voorgevallen, sedert haare eerste beginselen tot op den tegenwoordigen tijd ... Met plaaten (Amsterdam 1781, 8^o., 3 dln), gaf hij een geschiedenis van Amsterdam, die goeddeels op Wagenaar was gebaseerd. Van meer waarde is nog zijn uitgebreid onderzoek over Oorsprong, aanwas, geschiedenis, voorrechten en tegenwoordige staat der Nederlandsche schutterijen en exercitie-genootschappen (Amsterdam 1784, 8^o.; m. gekleurde platen), dat ook voor de geschiedenis van den patriottentijd van belang is. Misschien is ook van hem: Beknopte geschiedenis of verhaal van 't voorgevallene tusschen de Remonstranten en Contra-Remonstranten van de vroegste tijden tot op 1772 (Amsterdam 1773, 8^o), dat voor dit onderwerp weinig belang meer heeft.

Zie: de Wind, Bibliotheek der Nederlandsche geschiedschrijvers, Aanhangsel 23.

Brugmans