Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Commaker, Jan]

COMMAKER (Jan), kartuizer, overl. 29 Jan. 1607. Hij werd in 1578 opvolger van Bartholomeus van Schoonhoven (VI, kol. 1227) als prior van het kartuizerklooster Nieuwlicht buiten Utrecht, waar hij in 1550 was ingetreden. Hij was ook de laatste prior, die dit klooster bestuurde, want in 1579 moest het convent zich wegens de troebelen terugtrekken binnen de stad. Een afdeeling staatsche troepen had n.l. de kloostergebouwen bezet, uit vrees, dat anders de Spanjaarden dit wel tot een steunpunt zouden kunnen kiezen bij hun krijgsverrichtingen tegen Utrecht. Daar

[p. 316]

de monniken echter van deze bezetting tal van kwellingen te verduren hadden, moesten zij hun chartreuse verlaten. 15 Jan. 1579 vonden zij te Utrecht een onderkomen ten huize van Cornelis van Mierop. Het volgende jaar eischte het stadsbestuur, dat zij hun klooster zouden afbreken en op hun weigering liet de magistraat het vernielingswerk zelf verrichten, terwijl de kartuizers genoodzaakt waren om uit te wijken. Het generaal kapittel der Grande Chartreuse droeg hen in 1583 op om zich te vervoegen bij den visitator van de Rijnprovincie, die zorg zou dragen, dat zij gastvrij werden opgenomen in de kloosters van zijn ressort. Commaker heeft niet minder dan 67 jaren in de strenge orde van S. Bruno geleefd.

Zie: le Vasseur, Ephemerides Ord. Cartus. I (Monstrolii 1890), 137; v. H[eussen] env. R[hijn], Hist. ofte Beschrijving van 't Utrechtsche Bisdom I (Leiden 1719), 651; Maisons de l'Ordre des Chartreux II (Parkminster 1915), 57-61.

Scholtens