Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Cabeliau, Abraham]

CABELIAU (Abraham) was boekhouder te Amsterdam, zijn moeder heette Susanna van Quickelbergh. Hij meende eene uitvinding gedaan te hebben, ‘waerdoor men op alle streecken vant compas soowel de lengde Oost ende West sal kunnen vinden, als de breedte Suyt ende Noort’. Op zijn verzoek om octrooi besloten de Staten-Generaal 9 Nov. 1616, dat bij expres bevel de schippers en stuurlieden haar op zee zouden beproeven, waarop C., blijkens resolutie van 16 Dec., verschillende toelichtingen inleverde. Op 1 Juni 1617 kreeg

[p. 260]

hij een belooning voor zijn gedrukte Rekenkonst van de groote seevaert (Amst. 1617). Op zijn verzoek om belooning voor zijne uitvinding te mogen ontvangen, is 13 en 29 Juni gehandeld, doch 6 Dec. 1617 werd dit verzoek afgeslagen, omdat zijn voorstel ‘frivool’ was en hij niet had kunnen ‘gedebatteeren’, terwijl hem 7 Dec. zijn boek werd teruggegeven. Wellicht stond hij in verbinding met van der Ley (III, kol. 766), die 28 Oct. 1617 om een dergelijke vinding op dezelfde voorwaarden octrooi vroeg. Niet onmogelijk bevond C. zich onder de schaar van Nederlanders, die zich met een naamgenoot naar Zweden begaven, want in een acte dd. 24 Jan. 1624 wordt een Abraham C. genoemd ‘reeckenmeester van Zijne Co. Majesteyt van Sweden’. Hij is gehuwd geweest met Petronella Pluympot.

Zie: Dodt van Flensburg, Archief, VI en VII, reg.; Navorscher XII (1862), 274 en XXXVIII (1888), 103 en Oud-Holland V (1887), 33-34.

de Waard