[Assendelft, Nicolaas van (1)]
ASSENDELFT (Nicolaas van (1), Claes Gerritsz van A., geb. omstr. 1430, overl. te 's Gravenhage 5 Sept. 1501, zoon van Gerrit (3) en van Beatrix van Dongen.
Volgens zijn grafschrift was hij heer van Assendelft, Heemskerk, Goudriaan, Besoyen, Honingen, het Land van de Leck en van de Waal, ridder, raad en kamerling des Roomschen Konings (keizer Maximiliaan) en van den aartshertog van Oostenrijk, hertog van Bourgondië (v. Leeuwen, Bat. Ill. II, 854). Hij werd, 1480, na den dood van zijn broeder Jan, kastelein van Schoonhoven, welk ambt zijn vader in pandschap had, en hield bijna geregeld te 's Gravenhage verblijf, waar hij 16 April 1493 commissie verkreeg voor het portierschap van de beide poorten, de Oost- en Westpoort ‘van den bossche van der Haghe’ (Die Haghe, 1924, 162). Hij overl. te 's Gravenhage en werd in de Assendelftskapel in de St. Jacobskerk begraven.
Bij huwelijkscontract van 3 Nov. 1481 werd hij verloofd met en huwde in den voorzomer van 1485 met Alyd van Kijfhoek, geb. 1470, overl. te 's Gravenhage 13 Juli 1530, begraven bij haar man; eenige dochter van Floris (zie art.) en van Gillisje van der Lecke. Zij was een schatrijke erfdochter, over wier bezittingen wij in Wapenheraut VIII, 307 worden ingelicht. Zij maakt Jan Claesz (van Assendelft?) 9 Mei 1502 machtig om het schoutambt van Castricum 12 jaar lang te bedienen (Alg. Ned. Fam. bl. III, 184, noot; daar ook haar wapen). Cralingen, Honingen, Overschie e.a. bracht zij in het geslacht van Assendelft. Ofschoon haar echtgenoot 40 jaar ouder was, schijnt het huwelijk gelukkig te zijn geweest: zij wonnen 7 kinderen, te weten: Jan; Gerrit (4), Floris en Dirk (3), die voorgaan; Beatrix, echtgenoote van Andries Millinck, heer van Waalwijk, werd in 1531 beleend met land in Maasland, Monster, Rijswijk, Aarlanderveen en Alphen; Josyne (oudste? dochter), nog in 1561 in leven, was in 1506 (huw. voorw. 12 Juni 1506), gehuwd met Steven van Zuylen van de Haer overl. in 1534 (over dit echtpaar handelt Navorscher 1903, 172, 173) en eindelijk nog Catharina, gehuwd met Johan van Cortenbach, heer van Helmond, die overleed als wed. van dezen te 's Gravenhage 1583 en in de St. Jacobskerk werd begraven (Wapenheraut VI, 402).
Zie uitvoeriger: J. Craandijk, in Bijdr. voor Vad. Gesch. en Oudheidk., IVe R., dl. X, 1-38, 280-293 en 402-423.
Regt