Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Arkel, Jan IV van]

ARKEL (Jan IV van), zoon van Jan III, zie vorig art., is gehuwd geweest met Irmengard van Kleef, waardoor het aanzien van het geslacht zoodanig steeg, dat in oorkonden de graaf hem en zijn geslacht betitelt met ‘onzen lieve neve’. Hij had een grooten invloed op graaf Willem IV, dien hij overhaalde zijn broer Jan te doen verheffen tot bisschop van Utrecht. Zelf werd hij in 1340 door Willem IV aangewezen tot

[p. 23]

bestuurder van het bisdom. Toen nu in 1343 Jan bisschop was geworden, had het geslacht v.A. een machtspositie, welke de naijver der hollandsche graven moest opwekken. Willem IV had de handen vol met andere ondernemingen; anders echter werd het, toen Willem IV was overleden. De tegenstelling met het geslacht Duivenvoorde werd verscherpt, toen Willem van Duivenvoorde een belangrijke plaats innam onder het bestuur van Margaretha. Jan IV sloot zich daarom aan bij Willem V, dien hij ook verder in den strijd tegen Margaretha steunde. Hij nam deel aan den slag op de Maas (bij Brielle 1351). Toen Willem V wegens krankzinnigheid de regeering moest neerleggen, stelde Jan IV zich tegenover Albrecht, daar hij en zijn aanhang het bestuur toevertrouwd wenschten te zien aan Machteld van Lancaster (1358), vrouw van Willem V. In het volgende jaar kwam de verzoening tot stand. Kort daarop is Jan IV overleden.

Brünner