Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 6

[Winkler, Tiberius Cornelius]

WINKLER (Tiberius Cornelius), geb. 28 Mei 1822 te Leeuwarden, overleden te Haarlem 18 Juli 1897. Aanvankelijk in den handel werkzaam, vestigde hij zich in 1850 te Haarlem, om aldaar aan de toenmalige klinische school het diploma van genees-, heel- en verloskundige te verwerven (1852). Na zijn studiën woonde hij aanvankelijk in Nieuwediep, in 1856 wederom te Haarlem, alwaar hij in 1864 prof. J.G.S. van Breda als conservator van het geologisch-palaeontologisch kabinet van Teyler opvolgde, welke betrekking hij tot zijn dood bekleedde. Naast de hollandsche bewerking van tal van meer of minder populaire werken en werkjes over plant-, dieren aardkunde, gaf hij in 1860 een door de Haarlemsche Maatschappij van Wetenschappen met goud bekroonde verhandeling uit, getiteld: Description de quelques nouvelles espèces de poissons fossiles du calcaire d'eau douce d'Oeningen, in 1862 gevolgd door zijn Description de quelques nouvelles espèces de poissons fossiles du calcaire lithographiques de Solnhofen. Beide verhandelingen berusten op een nauwkeurig onderzoek van de fossiele vischoverblijfselen, aanwezig in de schitterende collecties van Teyler's Museum te Haarlem. Deze verzamelingen werden door hem uitvoerig gecatalogiseerd, welke catalogus, betrekking hebbende op de fossiele voorwerpen, in de jaren 1863-66 verscheen, terwijl in 1868, 1876, 1878, 1881 en 1896 supplementen daarop door hem werden uitgegeven. De mineralen en gesteenten, te Haarlem aanwezig, werden door hem gecatalogiseerd in 1889; een supplement daarop verscheen in 1896.

Door dezen arbeid, die na Winklers overlijden

[p. 1314]

helaas nimmer is voortgezet, verkreeg dit museum en met hem zijn conservator een groote bekendheid; vele waren de bezoeken, die buitenlandsche corypheeën op palaeontologisch gebied aan Haarlem brachten en talrijk waren de eerbewijzen, Winkler ten deel gevallen. Onder deze was het doctoraat honoris causa in de wis- en natuurkunde der Groningsche Universiteit (1864) zeker wel het voornaamste.

Naast de hierboven genoemde catalogi en de twee verhandelingen op het gebied der fossiele ichthyologie, beschreef hij in 1869 de fossiele schildpadden en gaf hij van 1873-80 nog een tal verhandelingen uit, alle opgenomen in de Archives du Musée Teyler, en voor het meerendeel betrekking hebbende op fossiele visschen.

De eer, welke men Winkler bij zijn verscheiden gaf, namelijk de eerste voorvechter geweest te zijn van Darwin's ontwikkelingsleer hier te lande, komt echter niet hem, maar H. Hartogh Heys van Zouteveen (zie deel II, kol. 545) toe.

Een biografie met portret en lijst zijner geschriften verscheen in het Album der Natuur 1898, blz. 321-329.

van Baren