[Jelgerhuis, Rienk]
JELGERHUIS (Rienk), schilder, teekenaar en graveur, werd geboren te Leeuwarden 13 April 1729 en stierf te Amsterdam in 1806. Naar zijn eigen opgave teekende hij 7763 portretten, waaronder vele crayonteekeningen. Hij sneed ook in koper de platen voor C. Philips Jacobsz. werk: Uitvoerig onderwijs in de perspectiva (Amsterdam 1765), gaf in 1769 Nauwkeurige aanmerkingen daarover uit en liet een handschrift na over perspectivisch teekenen.
Teekeningen van zijn hand bevinden zich te Amsterdam, 's Rijks Prentenkabinet: Izaak Bettink met zijn hond (pastel); 's Gravenhage, Gemeente Museum: twee meisjes, moeder met kind, zittende man (pastels).
Prenten van zijn hand zijn: zelfportret, Pieter Magita, een vignet, twaalf bladen voor De winter door B. Bornius Alvaarsma (1749); de executie van C.v.d. Burgt te Leeuwarden 16 Mei 1789, vier stadsgezichten en interieurs. Zwartekunstprenten zijn: Joh. Willem Friso, Willem III, Willem IV en J. le Francq van Berkhey, Lod. XVI, Willem V, Fred. Sophia Wilh. van Pruisen, Ant. Angemeer en Anna v. Marle (de vrek, blijspel), Pascal Paoli, H. Hooft, J. Buma, Charles de Vergennes, Hugo de Groot, Maria v. Reygersbergen. Verder historieprenten als: Hollandsche vrouwenmoed en heldendaden van Kenau Simonsz. Hasselaer 1573; Lijkstatie van Louise van Hessen Cassel (1765); Russische huzarenwacht buiten Leidsche poort te Amsterdam (1787), Twee eerepoorten opgericht te Leeuwarden bij het bezoek van Willem V (1773); De Batavier aan Willem den geweldenaar (1786); Tafereel der staatsmacht (1786); Loon na werk (1780); de Oranjepapeters (1786); Verdeeld vuur, brand kwalijk (1787).
Hij illustreerde: Honig-Bije 1775-78. Naar zijn ontwerp maakten prenten: B. de Bakker, David van Gessler, J.P. Berghaus en G.J. Bos, J. le Francq van Berkhey. R. Muys, Focke Sjoerds.
Zijn zelfportret in prent werd reeds genoemd.
Zie: R.v. Eynden en A.v.d. Willigen, Geschiedenis der Nederlandsche schilderkunst sedert de helft der 18de eeuw (Haarl. 1816-42) II, 204, IV, 179; C. Kramm, de Levens en werken der holl. en vl. kunstschilders etc. (Amster-
Auteursrecht onbekend