Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 6

[Bertholf, Guilielmus]

BERTHOLF (Guilielmus), Bertholff, Bartholff, Bartholt, Bartolt, geb. 1656, overl. 1726, was afkomstig uit Sluis in Zeeland, waar hij van beroep kuiper is geweest. Omstreeks 1690 overgestoken naar Noord-Amerika, kreeg hij heel ander werk. Eerst vinden wij hem dan op het Staten- Eiland, te Hackensack en te Aquackenonck als schoolmeester en voorzanger. Maar 1693 noodigden de kerken daar hem uit predikant te worden. En niettegenstaande de hollandsche predikanten in Amerika en, op hun aandrang, ook de classis Amsterdam in het moederland zich daartegen verzet hebben, heeft de classis Walcheren, in welker vergadering hij daarvoor toen verscheen, hem 16 Sept. van dat jaar inderdaad ook het ambt toebetrouwd. De manier, waarop hij dit vervolgens vervuld heeft, veroorzaakte in Amerika vrij wat beroering. B. was vurig aanhanger der denkbeelden van Jakobus Koelman, predikant te Sluis. Dientengevolge zeer critisch gestemd tegenover de toenmalige kerkelijke toestanden, begon hij nu ook in anderer ressort ambtelijk op te treden, o.a. najaar 1694 te Bergen in New Jersey, dat aan Henricus Selijns ter bewerking was opgedragen. Ook te Schraalenberg en te Raritan (1699-1720) heeft hij gearbeid, natuurlijk in denzelf-

[p. 109]

den geest. Het zal dan ook waarschijnlijk wel mede aan nawerking van zijn invloed zijn toe te schrijven, dat in die streek in 1822 de afscheiding van de Dutch Reformed Church tot stand kwam. In het Archief der Classis Walcheren (Catalogus n^o. 26 brief 1242) bevindt zich nog een copie van een aan hem gericht antwoord-schrijven dier classis, d.d. 20 Oct. 1695.

Zie: E.T. Cornin, Ecclesiastical Records II, 1051 vv.; Kerkhistorisch Archief Jrg. 1914, blz. 25, 26, 1917, blz. 349.

van Schelven