Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Wilde, Hendrik de]

WILDE (Hendrik de) of Hendrik Wilde, geb. te 's Hertogenbosch. Hij kwam in aanraking met de Broeders des gemeenen levens te Deventer en behoorde weldra tot de leerlingen van Gerrit de Groote en van Florens Radewijns. Door dezen werd hij met vijf andere jonge mannen (Berthold ten Hove, Johan van Kempen, Werner Keynkamp, Hendrik Klingebijl, Hendrik van Wilsem) uitgekozen om een begin te maken met den bouw van het later wijd en zijd beroemde klooster te Windesheim. Omstreeks Maart 1387 gingen zij aan het werk; na een half jaar waren zij reeds zóó ver gevorderd, dat op 17 Oct. de inwijding van kerk en bijgebouwen kon plaats hebben: dienzelfden dag werden zij - de eerste kloosterbewoners - ingekleed en legden hun gelofte af als reguliere kanunniken der orde van Augustinus. De Wilde was gedurende zeven jaren (1388-1395) supprior van het Windesheimsche convent; daarna achtereenvolgens prior: van Eemstein

[p. 1124]

bij Dordrecht 1395-1412, van het regulierenconvent ‘Domus S. Joannis Evangelistae’ buiten Amsterdam 1412-1414, van Nieuwlicht bij Hoorn (wij weten niet precies, wanneer en hoelang). Van 1418 tot 1425 bekleedde hij het rectoraat in Barberendaal, een vrouwenklooster te Tienen (in Brabant; ten oosten van Brussel). Toen keerde hij, omdat zijn gezondheid ten gevolge van apoplexie een gevoeligen knak had gekregen, naar Windesheim terug, alwaar hij, geen bestuursfunctiën meer vervullende, bleef tot zijnen dood in 1439. Hij stierf op hoogen leeftijd.

Hendrik de Wilde heeft zitting gehad in de Commissie, einde 1394 benoemd tot het ontwerpen van de Constitutiones (grondwet der Windesheimsche kloostervereeniging) en is met Joh. Vos, prior van Windesheim, afgevaardigd naar de regulierenkloosters van Sint-Victor en van Sint-Genoveva te Parijs ten einde daar vooraf de oude kleederdracht en de regelen der Orde nauwkeurig te bestudeeren. De kroniekschrijver Joh. Busch noemt De Wilde een ‘satis bonus grammaticus’. Zijn taalkennis heeft hem in staat gesteld niet alleen om door vergelijking van betrouwbare afschriften der Vulgaat te bewerken, dat Windesheim een standaard-exemplaar van den Bijbel kreeg met gezuiverden tekst als model voor de aangesloten kloosters, maar ook om in de kerkboeken bij den eeredienst in heel de Windesheimsche kloostervereeniging overeenstemming en eenheid te brengen. Van dien tweeledigen omvangrijken arbeid, door hem in vereeniging met anderen ondernomen, is hij de ‘principalis agitator’ geweest.

Zie, wat het laatste punt betreft: J.G.R. Acquoy, Het klooster te Windesheim en zijn invloed, I (Utr. 1875), 212-214, 206-211. Bijzonderheden over H. de Wilde vindt men, behalve in aangehaald werk (passim): Joh. Busch, Chron. Wind., ed. K. Grube (zie Personen-Register); Thom. a Kempis, Chron. Montis S. Agnetis (achter het Chron. Wind. van Busch, ed. H. Rosweyde), 153; J.C. van Slee, De Kloostervereeniging van Windesheim (Leid. 1874), passim; K.O. Meinsma, Middeleeuwsche bibliotheken (Zutph. 1903), 146; M. Schoengen, Jacobus Traiecti alias de Voecht, Narratio de inchoat. domus cleric. in Zwollis (Amst. 1908), 499.

Brinkerink