Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Volker Lz, Adriaan]

VOLKER LZ. (Adriaan), geb. te Sliedrecht 13 Juli 1827, overl. aldaar 29 Nov. 1903, was de zoon van Leendert Volker, rijswerker, en Lena Schram. Na de lagere school te hebben afgeloopen, was hij reeds op jeugdigen leeftijd in het vak zijns vaders werkzaam. Op dien van 20 jaren nam hij reeds kleine werken aan, en door zijne groote werkkracht, kennis van zijn vak en een zeker handelsgenie werden deze werken, die steeds tot voldoening zijner werkgevers uitgevoerd werden, telkens van meerderen omvang.

In 1867 werd hij met zijn neef D. Volker aannemer van den onderbouw der brug over het Hollandsch Diep, een werk van eenige millioenen. Dit werk, dat eveneens op de meest voortvarende wijze door hen werd uitgevoerd, legde den grondslag van zijn fortuin. Hij legde zich van toen af vooral op de uitvoering van kanaal-, haven- en baggerwerken toe. Tot de door hem in Nederland uitgevoerde werken behooren het kanaal door Zuid-Beveland, de havenwerken te Harlingen, de havenwerken der gemeente Rotterdam en de werken voor den Rotterdamschen Waterweg.

Toen de minister Heemskerk in 1876 besloot, genoemde rivier door baggerwerk op groote schaal te verdiepen, associeerde Volker zich voor de aanneming van dit werk met den aannemer P.A. Bos, toen te Dordrecht, later te Gorinchem. Elk hunner stond aan het hoofd van een ploeg, van welke een 5-à-8-tal aannemers lid waren en onder wie verscheidenen geregeld op de werken waren, terwijl elke ploeg een penningmeester had. Het was voor hen eene groote teleurstelling, dat minister Tak van Poortvliet in 1877 besloot, dit werk te staken in afwachting, dat eene Staatscommissie haar gevoelen zou mededeelen omtrent eene wijziging van werkwijze. Van de werkloosheid werd gebruik gemaakt ter bestudeering van de vraag of de grond in den riviermond niet op eene min

[p. 1061]

kostbare wijze dan door gewone baggermolens, die wegens de deining een derde gedeelte van het jaar niet kunnen werken, verwijderd kon worden.

In 1877 liet Volker in Engeland een zuigwerktuig bouwen naar het stelsel van den beroemden franschen ingenieur Bazin, dit ontving den naam Geopotes.

Sedert Febr. 1880, toen de zelfladende zandzuiger Adam II voor een proefbaggering vóór de haven van Duinkerken in gebruik gesteld werd, gevolgd door een zelfde proef op de baar van Calais in 1881, namen Volker en Bos ook den aanleg van havenwerken in het buitenland aan. Nadat de firma in 1882 het werk aan den Rotterdamschen Waterweg weder had aangenomen, werden de zelfladende zandzuigers ontworpen en nog in hetzelfde jaar in het werk gebracht. Deze werkvaartuigen, die sedert op de geheele aarde in gebruik genomen zijn, hebben den aannemers groote winsten verschaft en den werkgevers, waaronder den Nederlandschen Staat, vele millioenen bespaard.

Tot de door Volker en Bos in het buitenland uitgevoerde havenwerken behooren die in beide genoemde steden, te Boulogne, Fécamp, Bordeaux, St. Nazaire, Malaga, Ailes en Jersey. Steeds was men tevreden over hunne werkzaamheden in het bijzonder ook omdat zij niet de gewoonte hadden om als vele buitenlandsche groote aannemersfirma's te trachten, uit processen met de werkgevers voordeel te behalen. Ook h.t.l. hebben Volker en Bos zeer nuttig gewerkt door nooit mede te doen aan het opzetten van de inschrijvingsommen, waardoor de werkgevers somtijds minder, somtijds meer benadeeld werden, doordat vele personen, die niet aan inschrijving denken, ook deelen in de uit den opzet voortspruitende bate.

Veel werk maakte Volker steeds van de kultuur van grienden en gorzen en van landaanwinning in den Biesbosch. Aan het eind van zijn leven was hij groot grondbezitter in die streek.

Volker huwde 12 Juli 1855 Aagje Boer, bij wie hij 3 zonen en eene dochter had, de zoons kwamen allen in het aannemersvak. Volker's echtgenoote overleed 26 October 1866, hij hertrouwde 1 Februari 1872 met Willemijntje van Wijngaarden, nog in leven.

Ramaer