Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Vlodorp of Vlodrop, Willem 1 van]

VLODORP of VLODROP (Willem (1) van), overl. 22 Jan. 1493, zoon v. Ger(h)ard (wiens jongere broeder Willem stichter was van den tak te Leuth en vader, behalve van een op 1411, 1427 en 1440 voorkomenden Willem, ook van den in den aanhef van art. Willem(1) v.V., heer te Leuth etc. genoemden Godart) en van Elisabeth v. Schönau, komt bij Pontanus (441) al op 1429 vóór als ‘vigilium Ruremundae praefectus perpetuus’. Als zoodanig wordt zijn naam genoemd bij het op 28 Juli van dat jaar tot stand gekomen verdrag tusschen Arnold v. Gelre en den bisschop v. Utrecht, waarbij ook nog een nadere Vlodorp vermeldt wordt n.l. Dirk of Diederik (echtgenoot sinds 1429 v. Johanna v. Groesbeek), vermoedelijk kinderloos overleden vóór 1431.

Aldus tenminste naar Wolters (22), welke genealoog tevens melding maakt van Willems zuster Magdalena, gehuwd met Herman v. Bronckhorst-Batenburg ± 12 Febr. 1520 (zie op dit punt ook Maasgouw V (1884-85)) en van nog 'n andere (? Odilia?), als wier echtgenoot, in overeenstemming ook met anderen een v. Mirla(e)r of Mierlaer (Merlo) genoemd wordt, heer v. Mil(l)endonck (hetzij dan Theodoor, hetzij dan, vermoedelijk juister Jan of Johan. Vgl. art. Gerard (2) slot). Als moeder van het bewuste drietal, Willem en de beide zusters, als ook van den mede bij Wolters vermelden Godard of Gothard, echtgenoot 1ste van Johanna v. Hoen te Broek, kinderloos overl., en 2de van Alverta v. Harf v. Alstorff (en daardoor stichter v.d. tak der heeren v. Odenkirchen en Dalenbroek) figureert bij genoemden genealoog een Anna v. Winandsraedt, genaamd Maschereel (‘Maschelreil’ bij Fahne I, 102), eveneens als zoodanig beschouwd o.a. door Habets b.v. in diens: Een pelgrimsreis naar 't Heilige land in 1450. Anna Maschereel v. Winantsrade, huisvrouw v. Gerard v.V., heer te Leuth bij Maas-

[p. 1050]

tricht en hun zoon Willem v.V., voogd te Roermond - heet het aldaar, in Publ..... de Limb. IX (1872) 205 vlg.).

Het een en ander niet bepaald in overeenstemming met bovenstaande opgave IX (1872) 205, vlg). ontleend aan den blijkbaar beter ingelichten v. Oidtman, die jongere bewijsplaatsen opgeeft, terwijl ook Sivré in zijn aangehaalde studie over Daelenbroek beter op de hoogte is (zie hier 20); vgl. voor het huwelijk van Johan v. Mirlar, heer v. Millendonck, met Odilia v.V., op 't jaar 1455 reeds dadelijk v. Oidtman, Zur Gesch. der Herrschaft Schönau und ihrer Besitzer (in Zs. des Aachener Geschichtsvereins VIII (1886), 213) en ook voor den sterfdag, 19 Aug. (z.j.) van Willems moeder Elisabeth met verwijzing naar het Necrol., waar achter dien naam echter is bijgevoegd ‘v. Wynentray’ (advocatissa Ruremundensis). De hoofdzaak is evenwel, dat èn deze moeder v. Willem, den erfvoogd, èn de bovenbedoelde zusters (vrouwen der heeren v. Bronckhorst en v. Milendonck èn broeder (Godard) bij Wolters en navolgers (ook voorgangers) zijn voorgesteld) in misplaatste verhouding tot onzen Willem, behalve dan dat die vrouwe van Milendonck, echter dan Odilia geheeten, werkelijk diens zuster was; met v. Oidtman zal immers aangenomen moeten worden, dat Anna(? Katharina) v. Maschereel te Herwinandsrade de moeder was niet van dezen Willem, maar van Willem v.V., heer v. Leuth en Dalenbroek (zie art.), evenals ook Magdalena van dien Willem v.L. en D. (gelijk Elisabeth, op 1475 genoemd een zuster en de in den slag bij Stralen (1468) gesneuvelde, kort te voren door hertog Adolf geridderde Ger(h)ard Nettesheim, Gesch. Gelderns I 150; Kron. Hist. Gen. 1846, 257; Geld. Maandw. I, 449) een broeder was van Willem v.V.

Na bovenstaand verdrag, waarbij ook Rutger v.V. betrokken is, oudere broeder v. Ger(h)ard, vader v. Willem en op verscheidene jaren voorkomende, ontmoeten we dezen laatste, steeds in zijn van zijn vader geërfde hoedanigheid van erfvoogd v. Roermond 't eerst weer in 1431, dan in 1431 en 1433. Zoo in laatstgenoemd jaar o.a. bij het verbond tusschen Arnold v. Gelre en Adolf v. Kleef tegen Adolf hertog v. Berg en het land v. Gulik (28 Oct.). Zoo, drie jaar later (10 Maart), als behoorende tot de raden en vrienden des hertogen v. Bourgondië, een bestand beramende tusschen de genoemde vorsten v. Gelre en Gulik. Hij wordt o.a. bij Nettesheim, Gesch. Gelderns 121 onder de onderteekenaars namens het kwartier van Roermond genoemd in de verbondbrieven tusschen de ridderschap en de steden v. Gelre (17 April 1436). In verband met dat verbond noemt Nijhoff, Inv. v.h. Oud Archief v. Nijmegen (Arnhem 1864) 390 onder hen, die in 1442 verklaren, na hertog Arnold, toe te treden tot dat verbond o.m. Willem Bossert v. Vlodorp. Wat Willem v.V. betreft, in 1439 is hij (blijkens Inv. Roermond III, 401) drost v. Wassenberg en komt hij tevens voor als stadhouder van den jonkheer v. Heinsberg vanwege den hertog v. Brabant en Limburg. Voor 600 Rijksdaalders werd hij meester van de heerlijkheid Orsbeck en ‘ingen Roetgen’. In 1440 (19 Mei) maakt Willem v.V., erfvoogd v. Roermond, huis en heerlijkheid Dalenbroeck, voorzoover leenroerig van die erfvoogdij, daarvan los om ze leenroerig te maken van de heerlijkheid Heinsberg. Haar heer, Johan v. Loen, staat hij alle daarop betrekking hebbende oorkonden af en doet voor zich en zijn erfgenamen van het slot Dalenbroek volkomen afstand. In hetzelfde jaar ontvangt hij het door hem gekochte

[p. 1051]

Elsum als open huis en leen v. Heinsberg. In beide oorkonden noemt hij Godard v.V., heer v. Leuth, en Willem v.V., zijn neven (dus de zoons van zijns vaders broeder Willem, zie boven).

Bij een overeenkomst v. bovengenoemden heer v. Heinsberg met Gerhard v. Loen is hij 26 Oct. 1444, getuige (Kremer, Acad. Beitr. I, 105). 29 Juni 1448 zien wij o.m. Willem en ‘Godefridus’ de Vlodorp als getuige optreden bij de leenheffing van de heerlijkheid Born door graaf Jacob v. Hoorne (Notice sur l'ancien comté de Hornes, Gand 1850, 241) In een verbintenis van Arnold en Katharina (v. 24 Mei 1452) betreffende de terugbetaling van aan den hertog voor een reis naar het Heilige Graf voorgeschoten gelden vinden wij achter den naam van den erfvoogd het epitheton ‘ridder’. Die pelgrimsreis v. 1450 was ook gemaakt door heer Willem, die zich daartoe te Venetië bij hertog Jan I v. Kleef en de heeren v. Hoorn en Batenburg aansloot, evenals o.a. Frederik v. Pallandt heer v. Wittem (de latere drost van Batenburg), neef van zijn oom Diederik v. Pallandt heer te Wildenberg (zie art. D.v. Pallandt). Vlodorp was vermoedelijk een van de 4 ridders, die met den heer v. Hoorne op Allerzielendag 1450 uit 't Heilige Land te Brussel terugkwamen en feestelijk onthaald werden; met den heer v. Wittem zou hij daar ginds, in Jeruzalem, dan tot ridder van het Heilige Graf) geslagen zijn (Publ.... de Limb. IX 209). Twee jaar later (8 Nov. 1452) is hij een van hen, die uitspraak doen in een twist over de verdeeling der nalatenschap van wijlen Hubert v. Kuilenburg, heer v. Meer en Sambeek, en z'n huisvrouw. Getuige was hij ook (8 Mei 1453) bij een verpanding door hertog Arnold van het tol- en geleidegeld te Roermond aan de weduwe van Johan Schelart v. Obbendonk, ridder (Nijhoff IV, No. 281). 10 Juni 1457 komt hij tegelijk voor met Godart v.V. (Gen. en Herald Bl. X 394). Bij een verlenging van het bestand tusschen de hertogen v. Gulik en v. Gelre was hij een der gevolmachtigden der laatsten (21 April 1456). Evenzoo bij 'n verlenging v. 24 Mei d.a.v., ook 24 Aug. 1450 en nog 24 Sept. 1458 (dan tot St. Gereonsdag in 1464). En later (14 April 1463) weer tot denzelfden dag van 1466.

In 1459 deed de erfvoogd met Willem v. Egmond en Yselstein en vele andere heeren uitspraak in de geschillen tusschen Arnold v. Gelre en diens gemalin (12 Oct.) en in die tusschen denzelfden hertog en zijn zoon Adolf 13 Oct.) vgl. v. Hasselt, Roozendaal 339). Den laatsten dag verbond Arnold zich de hem door de vier hoofdsteden geleende 12000 (overlandsche) Rijnsche guldens (uit de eerstvolgende schatting) terug te betalen, waarbij V. alweer een der getuigen was. En weer eenige dagen later, 31 Oct., (naar Versl. 's Rijks Arch. XXVIII (1905) 384 vlg., waar men ook de bekrachtiging van het op 13 Oct. beslotene vindt, die bij Nijhoff ontbreekt), als hij een soortgelijke rol speelt bij de bijlegging van de twist tusschen Arnold eener- en Adolf met Venlo anderzijds (met de bekrachtiging aldaar 386 vlg.; vgl. ook Geldersch Maandw. I 451).

Evenzoo vinden we zijn zegel onder een schuldbekentenis van hertog Arnold aan de stad Erkelents (v. 16 Febr. 1463). Willem v.V. was toen al drie jaar maarschalk van het hertogdom Gelre, als hoedanig wij hem in een stuk v. Arnold v. 1461 tegenkomen (bij v. Hasselt, Roozendaal 351) En nog later zien we hem prijken met den titel van drost v. Montfoort bij de acte v. aftreding v. Arnold v. Gelre en Catharina ten bate van hun zoon (19 Nov. 1465). In hetzelfde jaar bemiddelden hij en Godard v.V., heer v. Leuth

[p. 1052]

en Dalenbroek, in een twist tusschen graaf Arnold v. Hoorn en de stad Roermond (21 Sept.) (Inv. Roerm. I 338).

In de hoedanigheid van drost en tevens in die van Erfvoogd v. Roermond zegelde hij 29 Sept. 1467 mede het verdrag van vriendschap tusschen aartsbisschop Robert v. Keulen en Adolf v. Gelre en Gulik. Zooals blijkt uit Inv. Roermond II, 88 komt W.v.V. in hetzelfde jaar (17 Oct.), gelijk reeds in 1463 (6 Dec.) het geval was geweest met het klooster St. Mariengaarde in Roermond, in verband met dat van St. Elisabeth in het land v. Hoorne), dat laatste te zamen met zijn gemalin Cecilia v. Hamal te Elderen, die hij in 1460 begiftigd had met Molengriendt. Slichtenhorst (267)) verhaalt, hoe o.a. Willem v.V. en Gadert (of Godart) v.V., heer te Leuth, in 1472 een (weer meermalen hernieuwde) bemiddeling wisten te bewerken tusschen de aanhangers van Arnold en die v. Adolf, nadat Vincent v. Meurs (zie art.) o.a. tegen die van Roermond weer was gaan ‘moeskoppen’ (vgl. hier trouwens ook: G.M. Poell, Beschr. v.h. Hertogdom Limburg (1851, 207.

[Kooperberg]