Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Villates, Alexandre Auguste des]

VILLATES, (Alexandre Auguste des), zoon van Gabriel des Villates, heer van Villates en Champagné, en Louise Regnon de Chaligny, hoorde tot een oude familie, afkomstig van Bas-Poitou, die haar naam ontleende aan de bezitting van Villates, gelegen in debuurt van Chantonnay, tegenwoordig de kantonshoofdplaats van het département de la Vendée. In het midden der 13de eeuw is er al sprake van een zekeren Pierre des Villates, maar het is eerst na de 14de eeuw, bij Guillaume des Villates, achterkleinzoon van bovengenoemden Pierre, dat men den oorsprong van deze familie kan nagaan. Onder de voorouders van Alexandre Auguste moeten wij noemen Claude des Villates, die een overtuigd partijganger was der protestantsche zaak en sneuvelde bij de inneming van Fontenay-le-Comte in 1574 en Pierre des Villates, heer van Champagné, die in het midden der 16de eeuw een belangrijke rol speelde in de eerste godsdiensttwisten, waarbij hij een der voornaamste Hugenootsche leiders was in Bas-Poitou.

Alexandre Auguste des Villates werd in 1653 geboren en verliet Frankrijk toen hij elf jaar was en op recommandatie van de Hertogin van Orleans als page werd toegevoegd aan den persoon van den Prins van Oranje. In April 1673 werd hij lid van de Waalsche gemeente in den Haag en in hetzelfde jaar trad hij als vaandrig in dienst bij de garde, waar hij spoedig opklom: hij werd er luitenant 29 Oct. 1673, kapitein op 23 Nov. 1676 en sergeantmajoor op 18 Nov. 1709.

Den 11en Juli 1683 trad hij in den Haag in het huwelijk met Louise Christine Kronemann von Kromanshof.

Alex. Auguste volgde den Prins van Oranje in de veldtochten die den vrede van Nijmegen vooraf gingen. In 1688 stak hij met zijn regiment naar Engeland over, waar het deel uitmaakte van het daarheengezonden leger en zich in 1690 onderscheidde bij den slag van de Boyne in Ierland.

[p. 1022]

Tot 1699 bleef dit garde-regiment in dienst van Engeland en Alexandre Auguste begeleidde koning Willem III op zijn veldtochten en gedurende zijn verschillende verblijven in Engeland, maar toen de Engelsche regeering omstreeks dien tijd weigerde langer de soldijkosten van de Hollandsche gardisten op zich te nemen, trok Alexandre Auguste met zijn regiment naar Holland terug.

Toen de Spaansche successie oorlog in 1702 was uitgebroken, nam Alex. Aug. deel aan de verschillende veldtochten in de Zuidelijke Nederlanden. In 1706 werd hij benoemd tot generaal-majoor commandant te Brussel, den 1 Jan. 1709 werd hij luitenant-generaal bij de infanterie en was zonder twijfel tegenwoordig bij den slag van Malplaquet, waar het garde-regiment zich met roem overlaadde.

Den 12den Nov. werd hij benoemd tot luitenant-colonel bij het regiment der garde te voet en Sept. 1716 werd hem de post toevertrouwd van sergeant-majoor te Maastricht, over welke stad hem 't bevel werd opgedragen in Maart 1713 en waar hij bleef wonen tot zijn dood op den 6den Januari 1723.

Alexandre Auguste bleef voeling houden met zijn bloedverwanten in Frankrijk, waarheen hij verschillende reizen deed - onder anderen na de opheffing van het Edict van Nantes - zonder ooit lastig gevallen te worden: hij werd beschouwd als een buitenlandsch officier. Tot de omwenteling in Engeland in 1688 genoot hij de inkomsten van zijn goederen in Frankrijk; toen echter de oorlog uitbrak tusschen Frankrijk en Holland, werden zij geconfisceerd, en hem na alle waarschijnlijkheid pas teruggegeven in 1722.

Uit zijn huwelijk met Louise Christine Kronemann zijn tien kinderen gesproten, van welke de vijfde, Henri des Villates zich eveneens als krijgsman onderscheidde. Henri des Villates werd in Engeland geboren tijdens het verblijf zijner ouders daar te lande tusschen de jaren 1688 en 1699. Als cadet trad hij in het garde-regiment, werd er benoemd tot vaandrig op 21 Jan. 1706, toen luitenant bij de compagnie, waarover zijn vader kapitein was op 17 Oct. 1709. In Dec. 1715 kreeg hij den rang van luitenant-colonel in Juli 1728 werd hij colonel bij het regiment dat zijn naam droeg tot zijn dood op 8 Sept. 1759 te Nijmegen.

Tot den vrede van Utrecht volgde Henri des Villates zijn vader op al zijn veldtochten. Daarna ligt hij achtereenvolgens in garnizoen te Breda, den Haag, Dordt, Grave, Nijmegen en Maastricht. Als generaal-majoor, bij de infanterie, benoemd op 18 Oct. 1742, maakte hij den veldtocht mede die eindigde met het verdrag van Aken, nam deel aan de verdediging van Doornik in 1745, werd bevorderd tot luitenant-generaal op 16 Mei 1747 en nam in die hoedanigheid deel aan de verdediging van Maastricht. Den 31sten Jan. 1749 werd hij benoemd tot commandant van het kasteel van Namen.

Henri des Villates de zoon draagt niet den titel van heer van Champagné, alleen dien van baron des Villates. 29 Januari trad hij te Nijmegen in het huwelijk met Elisabeth Elsabé, baronnes van Eck van Panthaleon.

Zie: Des Villates en France et aux Pays- Bas. Notes généalogiques recueillies par le comte L. de la Boutetière et A.J. Enschede. (Haarlem, J. Enschede et fils, 1881).

M. Bresson