Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Sorgh, Hendrik]

SORGH (Hendrik), geb. in 1611 te Rotterdam, zoon van Maerten Claesz. of Maerten Claes Rokesz., die ook reeds met den toenaam de Sorch voorkomt, en van Lijsbet Hendriks van Hengel. Van omstreeks 1624 tot 1630 schijnt hij leerling geweest te zijn van den schilder Willem Pieterz. Buytewech te Rotterdam; daarop vertrok hij naar Antwerpen om onder David Teniers te werken. Eerst noemde hij zich de Sorch, later alleen Sorch of Sorgh. Toch komt hij ook nog dikwijls zonder toenaam voor. Evenals zijn vader is hij marktschipper op Dordt geweest, doch, terwijl de vader ordinaris marktschuitvoerder was, zal de zoon dit baantje door een ander hebben laten waarnemen. Ook is hij beëedigd broodweger en brandmeester geweest. Verschillende bijzonderheden wijzen er op, dat hij tot de gegoede burgers der stad behoorde. Na 1633 heeft hij waarschijnlijk uitsluitend te Rotterdam gewerkt, waar hij 20 Febr. 1633 trouwde met Ariaentgen Pieters Hollaer.

In 1669 treffen wij hem aan als hoofdman van het St. Lucasgilde. Van hem zijn vooral veel binnenhuizen met boeren, groente- en vischmarkten bewaard gebleven en verder nog andere onderwerpen en portretten. G. van Spaan spreekt van hem als van een koddig boertjes-, scheep- en waterschilder. Dr. Jan Sysmus in zijn schildersregister noemt er nog de portretten bij. In zijn manier van werken is verwantschap met den schilder Adriaen Brouwer aan te toonen, tot wiens kunst hij zich blijkbaar zeer aangetrokken gevoelde. Van zijn portretten noem ik die van Simon Episcopius, van Theophilus Rijkwaert en diens vrouw, van Witte Cornelisz. de With, een portret van zijn eigen vrouw, een zelfportret en een paar familiegroepen, o.a. van de familie van Mr. Eeuwout Prins te Rotterdam. Tal van musea en particuliere verzamelingen in Engeland, Frankrijk, Duitschland, Rusland en Denemarken bezitten schilderijen van hem. Een kleiner aantal is in

[p. 780]

ons land bewaard, o.a. in het Rijksmuseum te Amsterdam en in het Museum Boijmans te Rotterdam. In twee portretten door Rembrandt geschilderd in de verzameling van den hertog van Westminster, volgens traditie voorstellende den schilder Berchem en diens vrouw, heeft Schmidt Degener de conterfeitsels van Hendrik Sorgh en Ariaentgen Hollaer meenen te herkennen. De schilder stierf tusschen 22 en 29 Juni 1670 en werd begraven in de Groote Kerk in het Noordpand.

Zie: Rott. Historiebladen afd. III. dl. I, 688 vlg.; Oud-Holland VIII, 10, IX, 49, 146, 273, X, 238 vlg, XII, 142, 145, 149, 155, XV, 60, XXXI, 259, XXXII 2, 23-24; G. van Spaan, Beschrijvinge van Rotterdam, 421.

Moquette