tijdens de bezetting van Utrecht door de fransche troepen leefde hij in voortdurende onrust, aan Frankrijk uitgeleverd te zullen worden. Evenwel deed de vrees hem zijn plicht niet verwaarloozen, integendeel, hij had zelfs den moed of zoo men wil de onvoorzichtigheid de kath. leerstellingen op den kansel te bestrijden. In deze zoo moeilijke en gevaarlijke omstandigheden werd hem in Aug. 1673 het beroep naar Dordrecht aangeboden, doch ook dat sloeg hij af, daar hij zijn gemeente niet wenschte te verlaten. Na de ontruiming der Franschen (Nov. 1673) had S. weer nieuwe moeilijkheden door het aanmatigende gedrag van Payen, die hem als hulpprediker was toegevoegd en niet in die ondergeschikte rol kon berusten. Doch dit alles was niets, vergeleken bij zijn langdurig geschil met Jurieu. S. verklaarde zich in 1691 tegen de opvattingen van dezen streng rechtzinnigen rotterdamschen predikant omtrent den aard der profetiën, de inspiratie van de schrijvers der Heilige Schrift, de noodzakelijkheid van den doop der kleine kinderen en andere leerstellingen, en hiermede opende hij den strijd, die veel geschrijf van weerskanten ten gevolge had. De Synoden trachtten tevergeefs de beide tegenstanders te verzoenen. De Synode van Leeuwarden beproefde in Aug. 1695 voor goed een einde te maken aan dezen rampzaligen twist onder bedreiging van schorsing uit hun ambt. S. bleef ongehuwd. In de laatste jaren van zijn leven gaf hij verscheidene theologische verhandelingen in het licht, waarmee hij naam maakte en zich deed kennen als een ijverig voorstander van de staatkundige en godsdienstige verdraagzaamheid. In Sept. 1702 thuiskomende van een reis naar Kampen, waar hij een Synode had bijgewoond, werd hij ziek en stierf na een langdurig lijden.
Werken: Réflexions sur un Libelle inlituté: Information pour N.S. les Etats, et Instruction sur ce qui s'est passé au Synode de Ziriczee. (Utr 1692); Examen de la Théotogie de Mr. Jurieu, oú l'on traite de plusieurs Points très importans de la Religion Chrétienne, comme du Principe de la Foi, de l'Idée de l'Eglise, de la Justification, de l'Efficace du Batême, de la Polygamie, de l'amour du Prochain, etc. (La Haye, 1694, 2 dl.); Remontrance aux Eglises qui doivent composer le Synode de Lewaerden (1695); Remonstrance aux Eglises qui doivent composer le Synode de ta Brille (1696) Mémoire pour le Consistoire sur le dernier Libelle de Mr. Jurieu intitulé, suite de la Réponse de Mr. Jurieu, Idées des Sentiments de Mr. Saurin, sur les mystères de la Trinité et de l'Incarnation; Défense de la vérit. Doctr. de l'Egl. Réf. sur le Principe de ta Foy, contre le livre de Mr. Jurieu, intitulé: Défense de la Doctr. universelle de l'Egl. (Utr. 1697); Justific. de la Doctr. du Sieur E. Saurin contre deux libelles de Mr. Jurieu l'un intitulé: Idées des sentiments de Mr. Saurin etc., el l'autre: La Religion du Latitudinaire. (Utr. 1697, 2 dl.); Suite de la Justific. de la Doctr. du Sr. E. Saurin etc. (Utr. 1697); Réfl. sur les Droits de la Conscience, etc. ou on marque les justes bornes de la Tolérance Civile en matière de Religion (Utr. 1697); Apologie pour le Sieur Saurin contre les Accusations de M. Jurieu (zonder plaatsnaam en datum); Traité de l' Amour de Dieu (Amst.
1701, 2 dl.); Traité de t' Amour du Prochain, ouvrage posthume (Amst. 1704).
Zie: Haag, La France protestante; Chaufepié, Dict. Hist. et Crit.; P. Bayle, Dict. Hist, et Crit.; La Vie et la Mort de Mr. Elie Saurin, achter zijn Traité de l'amour du Prochain; Hist. de l' Edit de Nantes, III, 612; Nouv. de ta Rép. des Lettres, Mai, 1701, Art. IV; Didot, Nouv