Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Janssonius, Roelof Bennink]

JANSSONIUS (Roelof Bennink), predikantletterkundige, geb. te Groningen 19 Apr. 1817, overl. te 's Gravenhage 8 Dec. 1872. Zijn ouders waren Pieter Kornelis J., winkelier in eerstgenoemde stad, en Margje Roelofs Bennink. Na de Latijnsche school zijner geboorteplaats bezocht te hebben, liet hij zich 4 Juli 1833 in 't Album academicum der Gron. academie inschrijven, legde twee jaar later het candidaatsexamen in de letteren en in 1837 dat in de theologie af, werd in 1838 proponent en promoveerde 13 Oct. 1841 summa cum laude tot Theol. Dr. op een proefschrift, getiteld: Specimen de Romano-Catholicorum qui vulgo Jansenistae dicuntur historia ac principiis. Hofstede de Groot, van Oordt en Pareau waren zijn voornaamste leermeesters, Jan Goeverneur, Lesturgeon en W. Hecker zijn trouwe academievrienden. In 1841 tot predikant bij de Ned. Herv. gemeente te Roderwolde in Drente benoemd, werd hij vijf jaar later in Arnhem en in 1850 naar den Haag beroepen. Zoowel hier als elders toonde hij zich een verlicht voorstander der zoogenaamde Groninger richting.

Reeds als schoolknaap maakte B.J. verzen, welke liefhebberij hem als student bijbleef; maar vooral op rijperen leeftijd gaf hij gaarne in maat en rijm weer wat er in zijn hoofd en hart omging. Verscheiden bundels poëzie kunnen daarvan getuigen; het beste ervan werd kort vóór zijn dood door hemzelf bijeenverzameld in twee deelen Gedichten (1872). Verder leverde hij verschillende bijdragen in proza en poëzie in studentenalmanakken, jaarboekjes (Aurora, Muzenalm.), volksalmanakken en tijdschriften, schreef levensberich-

[p. 261]

ten van tijdgenooten in Glasius' Godgeleerd Nederland en in de Handelingen van de Maatsch. der Ned. Letterkunde en maakte zich verdienstelijk omtrent het kerkgezang. Van dit laatste getuigen zijn geschriften: Gezangen der Katholieke Kerk, 2 dln. (1858 en 59), Geschiedenis van 't Kerkgezang bij de Hervormden in Nederland, 2 dln. (1861), Gezangen der Grieksche Kerk, Gezangen der Engelsche Kerk, Gezangen der Fransche Protestantsche kerk (alle drie in 1866). Eindelijk schreef hij een belangrijk werk: Geschiedenis der Oud-Roomsch-Katholieke kerk in Nederland (1870). Een volledige opgaaf zijner geschriften vindt men aan 't eind van het eerste der onderstaande levensberichten.

Bennink Janssonius was lid der Commissie (1865), belast met het maken van een Vervolgbundel op de Evangelische gezangen, waarin 23 liederen van zijne hand voorkomen. Ook in het Gezangboek der Hersteld Luthersche gemeente vindt men liederen door hem gemaakt. In 1870 droeg de Synode der Ned. Herv. kerk aan Bennink Janssonius, Hofstede de Groot, ten Kate, Francken en Moll op, een verbeterde Psalmberijming te bezorgen, een arbeid waaraan hij maar kort zijn medewerking heeft kunnen verleenen. 's Mans letterkundige verdiensten werden erkend door de Maatschappij der Ned. Letterkunde te Leiden, door het Historisch genootschap te Utrecht, door de vereeniging ‘Nieuwland’ te 's Gravenhage en door het genootschap ‘Oefening kweekt kennis’ mede aldaar; van de beide eerste vereenigingen was hij lid, van de beide laatste eerelid.

Bennink Janssonius was twee keer gehuwd: 1e. met Elisabeth van Giffen (1842), 2e. met Wilhelmina Johanna Henriette Cremer (1849), zuster van den gevierden novellist (IV 473); bij deze laatste had hij negen kinderen.

Prent door W.F. Wehmeyer.

Zie: A.L. Lesturgeon in Levensber. Letterk. 1873, 173; idem in Ned. Spect. 1873, 90; Hofstede de Groot in Waarheid in Liefde 1872, 763; H.L. Oort in 't voorbericht voor de Laatste leerrede en Gedichten van Bennink Janssonius (1873).

E. Zuidema