[Chavannes, César Gustave]
CHAVANNES (César Gustave) geb. 10 Mei 1832 te Vevey, gest. 3 Nov. 1909 te Leiden. Op 12-jarigen leeftijd bezocht hij de school der Hernhutters te Königsfeld, en eenige jaren later verhuisde hij met zijne familie naar Amsterdam, waar zijn vader als Waalsch predikant beroepen werd. Hij studeerde te Leiden in de theologie en werd een warm aanhanger van de modern-godsdienstige richting. In 1855 werd hij candidaat bij de Waalsche commissie, maar trok, daar er geene vacante plaatsen waren, naar de Krim, waar hij eenige jaren als huisleeraar bij eene Russische familie doorbracht. In 1861 ging hij weder naar Zwitserland, waar thans ook zijne ouders woonden, en werd leeraar aan het gymnasium te Morges, totdat hij in 1865 te Motiers als predikant beroepen werd. Ten gevolge van tegenkanting wegens zijne vrijzinnige gevoelens zag hij zich genoodzaakt zijn ontslag te nemen. In 1872 werd hij te Leeuwarden beroepen, in 1874 te Leiden, in 1906 nam hij zijn emeritaat.
Hij is president geweest van de Waalsche Commissie, de Synodale commissie en de Synode; penningmeester van de Ned. Gustaaf Adolfvereeniging; bestuurder van de Leidsche afdeeling der Vereeniging tot bevordering van Zondagsrust, die tot opvoeding van weezen in het huisgezin, die tot steun van verwaarloosden en gevallenen.
Behalve vele opstellen in Theol. tijdschrift, Bibliotheek van moderne theologie, Teekenen des tijds, de Hervorming, in onze taal welke hij volkomen machtig was, schreef hij La religion dans la bible, waarvan in 1906 eene door hem zelf bewerkte uitgave in het Nederlandsch verscheen onder den titel De godsdienst der bijbelschrijvers. Daarin wilde hij de groote waarde van den bijbel als godsdienstig boek doen kennen, de bijbelschrijvers als menschen, wien het niet om theologie of politiek, maar om godsdienst te doen was. Voorts gaf hij twee boekjes, Godsdienstonderwijs geheeten en bewerkte met zijne Leidsche collega's Hagen, Scheffer en J. Knappert handleidingen voor het godsdienstonderwijs.
In 1870 werd hem door het Haagsche Genootschap eene som toegekend als blijk van waardeering voor zijne beantwoording van de prijsvraag: ‘Welk begrip hebben de schrijvers van het N.T. zich van het wonder gevormd? welke waarde is door hen aan het wonder toegekend? welke beteekenis heeft hunne beschouwing van het wonder nog voor onzen tijd?’ Met A.G. van Hamel bezorgde hij eene Fransche vertaling van Den Bijbel voor Jongelieden door Dr. H. Oort en Dr. I. Hooykaas, getiteld, La Bible des familles. Hij was gehuwd met Annie Eliza Braithwaite, overl. 31 Dec. 1903.
Zie: L. Knappert, Leidsche Jaarb. 1910. N.R.C. 3 Nov. 1909 Av.
Herderscheê