Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Water, Willem te]

WATER (Willem te), zoon van Hendrik te Water en Catharina Keurst, geb. te Amsterdam 25 Juni 1698, gest. te Axel 26 Maart 1764, genoot zijn eerste onderwijs in zijn vaderstad en werd daarna 12 April 1717 te Leiden als student in de letteren ingeschreven. Hij ging evenwel over in de theologie en werd 13 December 1721 tot proponent bevorderd. Na voltooiing van zijn studie werd hij beroepen tot predikant te Zaamslag, welk ambt hij 22 April 1725 aanvaardde. Daarna werd hij beroepen te Axel; hij deed daar zijn intrede 1 Juli 1742 en heeft daar tot zijn dood gestaan. Hij heeft zeer veel geschreven over bijbelsche archaeologie en andere onderwerpen van kerkgeschiedenis, met name in de Miscellanea Duisburgica, Miscellanea Groningana, de Boekzaal der geleerde wereld, Gerdes' Scrinium enz. Afzonderlijk kwam van hem uit De bekeeringe des moordenaars aan het kruis even voor zijn dood. over Lukas XXIII, 39-43 (Amst. 1734) en een Verhandeling over Christus' priesterschap (Leyden 1740). Maar vooral heeft Te Water zeer veel gewerkt in de geschiedenis van Zeeland, met name in de kerkgeschiedenis, ook van andere gewesten. Achtereenvolgens gaf hij uit Historie der Hervormde Kerke en Gereformeerde Doorluchtige Schoole te Gent (Utrecht 1756; zijn zoon J.W. te Water (zie hiervoor) gaf daarop in 1794 een aanhangsel uit); Het hoog-adelijk en adelrijk Zeeland, vertoond uit eenige ongedrukte lijsten der Ridderschappe en Edelen (Middelburg 1761); Tweede eeuwgetijde van de geloofsbelijdenis der Gereformeerde Kerken van Nederland (Middelburg 1762). Hij begon bovendien een Kort verhaal der reformatie van Zeeland in de zestiende eeuw (Middelburg 1766), dat

[p. 1441]

door zijn zoon J.W. te Water is voltooid en uitgegeven. Bovendien lagen gereed een kerkgeschiedenis van Axel en Axelambacht, een geschiedenis van het compromis der edelen, dat door J.W. te Water voor zijn eigen werk over het smeekschrift is gebruikt, een geschiedenis der Nederlandsche kerkorde en een studie over de synode der Remonstranten te Utrecht in 1612. Te Water huwde 16 Aug. 1726 met Josina Biscop, die 24 Jan. 1736 stierf, daarna 6 Nov. 1738 met Sara van Middelhoven, die hem overleefde.

Zie: Boekzaal 1764, 591 vlg.; Glasius, Godgel. Ned. in voce J.W. te Water; Navorscher II, 123; III, 118, Bijblad, 97; Hand. Lett. 1823, 4 vlg.

Brugmans