Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Vos, Amalberga]

VOS (Amalberga), 's Vos, de Vos, abdis der Cisterciënserabdij Terhage bij Axel, overl. te Gent 25 Aug. 1572. Zij was aan het bestuur gekomen na den dood van de abdis Barbara Romelinx 23 Jan. 1534, en stond gedurende 38 jaren, in de woeligste tijden aan het hoofd van het klooster. Omstreeks 1544 huurde zij een huis te Gent, staande in het Wenemaer's hospitaal, om te dienen als wijkplaats ten tijde van gevaar. Het was haar echter niet mogelijk 1566 bij tijds te vluchten voor de beeldstormers. 24 Aug. werd na het preken van Caspar van der Heyden door een menigte Geuzen, samengeraapt in Hulst, Axel, Ecloo en Beoostebly, in de kerken van Axel, Beoostenbly, Zaamslag en Zuiddorpe gebeeldstormd. Daarna rukten zij op naar de abdij Terhage. De abdis Amalberga poogde met zoete woorden en schoone beloften het gevaar af te wenden, doch niets baatte. De woorden en beloften der abdis bewerkten wel, dat de zusters, die doodelijk bevreesd in het kwartier der abdis waren gevlucht, van alle geweld verschoond bleven. De bende plunderde den geheelen nacht, at en dronk al de provisie van het klooster op. Eenige dagen later kwam opnieuw een

[p. 1413]

bende Geuzen op het klooster af. Ditmaal gelukte het aan de abdis, er slechts 10 of 12 te moeten binnenlaten. Deze wierpen de geschilderde glazen in en braken de altaartafel, welke nog gespaard gebleven waren. Het volgend jaar deed de abdis alles zooveel mogelijk herstellen; omstreeks Paschen werden de schilderijen en beelden, die men verborgen had, weder geplaatst en het sacramentshuisje vernieuwd. Bij dit alles kwam 1 Nov. 1570 een groote watervloed de landen der Zeeuwsche stroomen teisteren, waardoor Terhage groote schade leed. Toen 1572 nieuwe gevaren dreigden, besloot de abdis tot meerdere veiligheid met het convent de wijk te nemen naar het gehuurde huis in het Wenemaer's hospitaal. Aldaar overleed de abdis Amalberga. Tijdens haar bestuur, 1535, overleed in de abdij en werd aldaar begraven, Joan Fernier O. Cist., die gedurende vele jaren als prior aan het hoofd had gestaan van de priorij Waarschoot. Waarschijnlijk was hij biechtvader in de abdij Terhage, en werd hij opgevolgd door een monnik van Duinen, Egidius Wouters, overl. 1577. Philips Le Clercq, doctor in de rechten, professor te Padua, en kanunnik van Maastricht, overl. 1553, koos zijn grafstede in de abdij der abdis Amalberga. Zij ontving 1561 het bezoek van den vaderabt van Clairvaux, Hieronimus de la Souchière, later abt van Cîteaux en Kardinaal der Roomsche kerk, 1566, overl. 1571.

Zie: Gallia Christ. V, 229; Potter en Broeckaert, Gesch. der gem. v. Oost-Vlaanderen, 1e reeks, V, 72; Sanderus, Flandria illustr. (ed. 1644) I, 139.

Fruytier