Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Vollenhoven, Mr. Hendrik]

VOLLENHOVEN (Mr. Hendrik), zoon van Mr. Cornelis Vollenhoven en Henriette van der Vliet, geb. te Amsterdam 2 Mei 1816, gest. te 's Gravenhage 25 Oct. 1889. Hij genoot zijn eerste opleiding te Wassenaar en elders; in het najaar van 1829 ging hij naar de Latijnsche school in den Haag. In Sept. 1839 werd hij tot de academische lessen bevorderd; hij werd kort daarna als student in de rechten te Leiden ingeschreven; daarnaast maakte hij veel werk van de studie der letteren. Zoo kon het gebeuren, dat hij 23 Febr. 1839 eerst verdedigde een specimen over Cicero's Pro M. Caelio Rufo en daarna een dissertatie, die uit drie juridische stellingen bestond; hij werd daarna tot doctor in de beide rechten gepromoveerd. Hij vestigde zich daarna als advocaat in den Haag. Reeds 29 Jan. 1840 werd hij benoemd tot commies bij het departement van binnenlandsche zaken. Aan dat departement is hij tot zijn eervol ontslag in 1881 werkzaam gebleven; hij klom in rang geregeld op, totdat hij in Aug. 1848 door den minister De Kempenaer benoemd werd tot referendaris, chef der afdeeling Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. In 1875 werd K. en W. een afzonderlijke afdeeling onder Victor de Stuers; Vollenhoven behield tot 1881 alleen de afdeeling Onderwijs. In deze functie heeft Vollenhoven in ruime mate deel gehad aan de voorbereiding van de groote onderwijswetgeving; zoowel de wetten op het lager onderwijs van 1857 en 1878 als die op het hooger onderwijs van 1876 waren goeddeels door hem opgesteld; in mindere mate was dat ook het geval met de wet op het middelbaar onderwijs van 1863. Buiten zijn ambtswerk bleef hij zich wijden aan de studie van letteren en geschiedenis; vooral het leven van Grotius had voortdurend zijn belangstelling. Als vrucht van zijn onderzoek

[p. 1397]

publiceerde hij achtereenvolgens Broeders gevangenisse. Dagboek van Willem de Groot betreffende het verblijf van zijnen broeder Hugo op Loevestein; uit echte bescheiden aangevuld en opgehelderd ('s Grav. 1842) en Brieven van Maria van Reigersbergh (Middelburg 1857), door hem met dr. G.D.J. Schotel uitgegeven; deze laatste publicatie gaf Fruin aanleiding tot een bekend Gidsartikel (herdr. Verspr. geschr. IV, 1 vlg.). Vollenhoven, die ongehuwd bleef, vermaakte zijn geheele nalatenschap aan de Leidsche universiteit om studenten in de gelegenheid te stellen door reizen hun wetenschappelijke ontwikkeling te voltooien.

Zie: van Heusde in Levensb. Lett. 1890, 145 vlg.; Ned. Spect. 1889, 347 vlg.

Brugmans