Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Tadema, Jelte Karel]

TADEMA (Jelte Karel), boekhandelaar-uitgever te Haarlem, geb. 12 Maart 1842 te Nijkerk in Friesland, waar zijn vader destijds dokter was, en overl. 30 Juli 1899 te Ahrweiler. Na zijn opleiding goeddeels bij den archivaris-boek-

[p. 1294]

handelaar Eekhoff te Leeuwarden genoten te hebben, werd hij op 25-jarigen leeftijd deelgenoot in de zaak van P.F. Bohn te Haarlem (III, kol. 133). Zes jaar later, bij den dood van Bohn, kwam hij met diens zoon François Bohn aan het hoofd dezer firma te staan (1872). François B. trok zich in 1886 uit de zaak terug en sedert was J.K. Tadema alleen het hoofd der Haarlemsche firma. Inmiddels was in 1876 haar debietzaak opgeheven en sedert dien alleen het uitgeversbedrijf voortgezet. Talrijk zijn de uitgaven, die door de zorg van Tadema het licht zagen. Wij noemen slechts Veth, Java 3 dln. (1873-'82); Asser, Schets Nederl. Handelsrecht (1882); Pierson, Leerb. Staathuishoudkunde (1884-90) en Idem, Grondbeginselen Staathuishoudk. (2e dr. 1886). Verder de prachtuitgave der Camera Obscura (folio-ed., met 200 houtgrav. in den tekst en 20 groote platen; 1884), en tal van werken op geneeskundig en rechtsgeleerd gebied van Stokvis, Korteweg, Treub, van Haren Noman, Mendes da Costa, Pel, Winkler, van Hamel, Land, Molengraaff enz. Ook het Rechtsgeleerd Magazijn (1883 e.v.), het Nederlandsch Tijdschrift voor Verloskunde en Gynaecologie (1889 e.v.), de Geneeskundige Bladen (1894 e.v.) en het geïllustreerde maandblad Woord en Beeld (1896 e.v.) zagen bij hem het licht. Tadema was een wakker uitgever, die den naam der firma Bohn nieuwen luister heeft bijgezet. Toen hij in 1899 overleed en zijn lijk van Ahrweiler naar Haarlem werd overgebracht, bleek hoeveel de stad zijner inwoning en de nederlandsche boekhandel in hem verloren hadden. Na zijn dood werd de zaak der Erven F. Bohn door zijn zonen J.C. en J.L. Tadema voortgezet.

Jaren lang was J.K. Tadema bestuurslid der Vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhandels geweest. Ook had hij den stoot gegeven aan de oprichting van den Nederlandschen Uitgeversbond, terwijl hij de oprichting van den Nederl. Boekhandel te Antwerpen krachtig bevorderd had.

Zie: R.W.P. de Vries in Adresb. Boekh. 1900, 1 (met portr.) en Nieuwsbl. Boekh. 1899, 362.

Zuidema