Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Rijndorp, Jacob van]

RIJNDORP (Jacob van), geb. 8 Maart 1663 in den Haag, begr. aldaar 4 Dec. 1720, was de zoon van Jacob v.R., die behoorde tot het tooneelspelersgezelschap van J.B. van Fornenbergh. Waarschijnlijk is de jonge Rijndorp bij dat gezelschap voor het eerst als acteur opgetred en en later schijnt hij met een anderen troep te hebben rondgezworven. In 1690 was hij in den Haag terug en trad naast Jan Noozeman (kol. 1034), die met Rijndorp's zuster Anna getrouwd was, op als directeur van een gezelschap, dat Fornenbergh's schouwburg aan den Denneweg speelde. In 1696 kreeg hij verlof de Leidsche en Haagsche schouwburgen te bespelen, maar hij bleef tevens veel reizen; in de jaren 1702 en 1703 trad hij met zijn troep te Dantzig, Lübeck, Kiel en Kopenhagen op. In 1703 huurde hij in den Haag de pikeerschuur, een comediezaal, die een Fransch gezelschap langen tijd in gebruik had gehad. Te Leiden bouwde hij in 1705 zelf een schouwburg aan de Oude Vest, die tot 1771 in het bezit der familie is gebleven. Sedert dien tijd bespeelde hij geregeld de Haagsche en Leidsche schouwburgen. Hij was een goed directeur en een goed tooneelspeler. Hij speelde o.a. de titelrol in Mithridates, Polieucte, Agamemnon, Herodes en Mariamne, Arminius en Mas Anjello, Aeneas in Eneas en Turnus, Orestes in Iphigenie in Tauris, Augustus in Linna, en verder de hoofdrol in De burgerlijke edelman, de titelrol in Tartuffe,

[p. 1189]

De aardige bedriegerijen van Scapijn, Krispijn, soldaat, koopman en officier Tielebaut, Rijkert in Het gedwongen huwelijk, Geerard in De malle wedding enz.

Uit zijn huwelijk met Anna Catharina de Quintana (1692) zijn drie dochters geboren, die voorgaan.

Rijndorp heeft voor het tooneel vele gelegenheidsstukjes geschreven en ook drama's en bewerkingen, die voor een deel na zijn dood zijn uitgegeven door J. van Hoven onder de zinspreuk ‘Nulla Quies.’ Het zijn Bekeerde kwaaker of bedrooge bruidegom kl. (1710, 1717); Krispijn soldaat, koopman en advocaat, kl. (1728); De geschaakte Bruid, of verliefde reizigers, bl. (1690, 1715, 1719); De listige minnaar betrapt, kl. (z.j.); De geschilderde minnaar in 't Haagsche Bosch, kl. (1733); De Derde Meydag of verhuystijd, kl. (1708); De gauwheidt betrapt, kl. (1718); Schaal der minnaars, bl. (1711); De Hellevaart van dokter Joan Faustus (1733); Tartuffe of schijnheilige bedrieger, bl. (1733); De Visscher door liefde (1715); Gestrafte Vrijgeest (1721, 1736; De Bruiloft van Kloris en Roosje, kl. (1727).

Zie: Kossmann, Das Niederl. Faustspiel des 17. Jahrhunderts, 128-175; dezelfde, N. Bijdr. tot de gesch. v.h. Nederl. toon. in de 17e en 18e eeuw, 16-29.

Worp