Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Rippertus]

RIPPERTUS, abt der Cisterciënserabdij St. Bernard te Aduard, geb. te Midwolde, landschap Vredewold, overl. 9 Febr. 1400, was een der verdienstelijkste abten, die aan het hoofd der abdij stonden. Gedurende 29 jaar bestuurde hij het klooster, dat onder zijn voorganger zeer in verval was geraakt door het deelnemen aan de Friesche oorlogen. Abt Rippertus had gestudeerd te Parijs, waarschijnlijk aan het college der Cisterciënsers (St. Bernard), want op de lijsten der Nederlandsche studenten aan de Parijsche universiteit komt zijn naam niet voor. Hij was een goed en zeer vreedzaam mensch, die alle vijandschap, oorlog en partijschap tegen de abdij wist te bedaren en te bevredigen. Door zijne bekwaamheid in het beheer der bezittingen van het klooster vergaarde hij vele schatten, die ongelukkig door zijn opvolger verspild werden. Abt Rippertus komt voor in verschillende oorkonden. 18 Oct. 1371 geeft hij met de abten van Oldeklooster in de Marne, van Rottum en van Selwerd een verordening voor de waardeering der munten in de Ommelanden en eenige bepalingen over het verhuren aan pachters en over het beoordeelen van Groninger en ander bier. Intusschen waren de partijschappen tusschen de Schieringers en de Vetkoopers wederom uitgebarsten. 21 Apr. 1378 werd een verbond gesloten tusschen de stad Groningen en Hunsingoo om zich tegen de Vetkoopers te verdedigen. Denzelfden dag trad de abt van Aduard tot het verbond toe en dwong de onderhoorige Middagster kerspelen ook dit verbond aan te nemen. Hetzelfde jaar sloot de abdij van Aduard een nader verbond met

[p. 1157]

Groningen om elkander bij te staan, 16 Juni. Eenige jaren later ontstond een geschil tusschen de regeering der stad en de abdij. Door eene oorkonde van Rippertus van 22 Sept. 1387 kwam een voorloopige bevrediging tot stand en werd de uitspraak overgelaten aan van weerzijden te benoemen scheidsrechters, die, zooals blijkt door oorkonde van den abt, 10 Mei 1388, uitspraak deden te Leeuwarden. Door een verbond, gesloten bij oorkonde van abt Rippertus 21 Maart 1389, werd de vrede en vriendschap tusschen de abdij en de stad nog nader bevestigd. De abt regelde opnieuw en beter den waterstaat in zijne polders door het vaststellen van een nieuw reglement voor het Aduarder Zijlvest, 1 Mei 1382. Hij overleed in zijne abdij hoog vereerd en bemind door den adel en de heeren van Friesland, vooral door zijn onderhoorigen. Zijne vredelievendheid moge de abdij behoed hebben voor vele rampen; dat door hem Friesland in vrede en vrijheid begon te leven, zooals de Kroniek verzekert, is zeker overdreven. Gedurende de laatste jaren van het bestuur van den abt werd Friesland in hevigen strijd en oorlog gewikkeld met hertog Albrecht.

Zie: Brugmans, De Kroniek van het Klooster Aduard, 61-62; Nanninga Uitterdijk, Gesch. der voorm. abdij der Bernardijnen te Aduard, 42-48; Oork.boek van Groningen en Drenthe 593, 775, 783, 793.

Fruytier