Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Middelandt, Pieter van]

MIDDELANDT (Pieter van), geboortig uit Gouda, overleden 2 Juni 1676 bij Palermo, komt in 1665 het eerst voor als buitengewoon kapitein ter zee.

In 1666 behoorde hij tot het eskader van den luit.-adm. C. Tromp, die zich in den zeeslag van 4 Aug. van de vloot onder de Ruyter afscheidde om het engelsche eskader onder Smith te bevechten. In 1670 gewoon kapitein geworden diende hij in 1672 onder den luit.-adm. Banckert en daarna onder den vice-adm. Sweers. Het volgend jaar nam hij op de Komeetstar (70st.) deel aan de zeeslagen van 7 Juni en 21 Aug. Het was op dit zijn schip dat Tromp in laatstgemelden slag, dien van Kijkduin, overging en waarmede hij den britschen admiraal Spragg met goed succes besprong. Na in 1674 de Ruyter op zijn tocht naar Martinique te hebben vergezeld, behoorde hij in 1675 tot de vloot onder dezen naar de Middellandsche zee bestemd. Onder den Haen vooruitgezonden, werd hem in Nov. door de Ruyter het bevel gegeven over het smal-

[p. 986]

deel, dat den middentocht uitmaakte en bij hetwelk hij zich zelf bevond.

In de buurt van het eiland Stromboli kwam het op 8 Jan. 1676 tusschen de Nederlandsche en de Fransche scheepsmacht onder Du Quesne tot een hevigen strijd, waarbij de onzen, en onder hen van Middelandt, na met groote dapperheid te hebben gevochten, ten laatste den overmachtigen vijand deden afdeinzen. De schout-bij-nacht Verschoor, die de voorhoede had gecommandeerd, in dezen strijd gesneuveld zijnde, werd van Middelandt in zijn plaats voorloopig tot schout-bij-nacht benoemd. In die hoedanigheid was hij, in het eskader van den vice-adm. den Haen, tegenwoordig bij den zeeslag omtrent den berg Etna op 22 April 1676, in welken de Ruyter doodelijk werd gewond.

Bij den aanval op 2 Juni 1676 door de Franschen op de Nederlandsch-Spaansche vloot in de baai van Palermo gedaan, werd onder anderen het schip Steenbergen (68 st.) door van Middelandt gevoerd, door een brander aangestoken. Van Middelandt, die reeds eenige dagen vóór den slag onpasselijk was geweest, in dezen hachelijken toestand zijn leven trachtende te redden, sprong door een der poorten van de kajuit in zee, met het noodlottig gevolg, dat hij verdronk.

Zijn grafbord, herkomstig uit de St. Janskerk te Gouda, bevindt zich in het sted. mus. aldaar. Een afbeelding daarvan zooals ook van de Steenbergen is te vinden in de Januari-afl. 1912 van Eigen Haard (art. J.F.L. de Balbian Verster).

Van M. liet als weduwe na Jannigje Hasevelt. Van zijn kinderen was zijn oudste zoon, Huybert, in 1678 kapitein ter zee.

Een andere zoon, Jan, notaris en procureur te Gouda, trouwde 9 Febr. 1696 met Dirkje Vlacq, een dochter van den bekenden zeekapitein Roemer Vlacq (II kol. 1506).

Zie: Brandt, Leven van de Ruyter, 993; de Jonge, Nederlandsche zeewezen III, 1 st., 300, III, 2 st., 206, 210; Cat. v.h. sted. mus. te Gouda, 32.

Huges