Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Matthes, Hendrik Justus]

MATTHES (Hendrik Justus), predikant, eerst te Harlingen, vervolgens te Zutphen, Groningen en Leiden, was 14 Juli 1780 te Delft geb. uit het huwelijk van Andries M. en Geertruy Maria Ficken, en overl. 27 Febr. 1854 te Leiden. Na zijn studiën aan het Amsterdamsche athenaeum, aan het Luth. seminarie ald. en aan de hoogeschool te Halle voltooid te hebben, werd hij 10 Nov. 1800 als proponent tot den dienst der Evang. Luth. kerk toegelaten en twee jaar later te Harlingen benoemd, vanwaar hij in 1803 naar Zutphen vertrok. In 1805 naar Groningen beroepen, trad hij hier 1 Febr. 1810 in 't huwelijk met Wilhelmina Maria Elisabeth Hoyer, oudste dochter van den ontvang- en betaalmeester van den Aziatischen raad François H. Door bijzondere familieomstandigheden daartoe genoopt, legde hij 28 Oct. van dat jaar ‘salvo honore’ zijn predikambt neer, om als procuratie-houder van een handelskantoor te Amsterdam op te treden. 13 à 14 jaar later vestigde hij zich metterwoon op het landgoed ‘De Ehze’, tusschen Zutphen en Lochem. Middelerwijl was hij te Amsterdam behalve in den handel op velerlei ander gebied nuttig werkzaam geweest, vooral als lid der Plaatselijke Schoolcommissie en als medebestuurder der Maatsch. tot Nut van 't Algemeen. In 1824 werd hij op-

[p. 954]

nieuw tot predikant te Zutphen beroepen en in 1828 als zoodanig te Leiden. Ook hier bemoeide hij zich veel met de zaken der Maatsch. tot Nut van 't Algemeen; in 1835 hield hij een feestrede op het 50 jarig bestaan der Maatsch. en iets later, bij 't overhandigen van eerdiploma's, een redevoering over het vereeren van edelmoedige en menschlievende daden, beschouwd als middel ter bevordering voor godsvrucht en goede daden. Van 1833 tot 1852 was Matthes lid van het Synodaal bestuur van zijn kerkgenootschap. 13 Nov. 1853 vierde hij de gedachtenis van zijn 25-jarige bediening in de gemeente Leiden. Het volgend jaar overleed hij, drie zonen nalatende: Carel Joannes (II kol. 883), hoogleeraar in de wis- en natuurk. te Amsterdam, Gerardus, advocaat en procureur te Gorkum, en Benjamin Frederik (II kol. 883), werkzaam bij het Nederl. Bijbelgenootschap te Makassar; ook eene dochter overleefde hem, Alida Maria.

Als geschriften van M. vindt men in onderstaand levensbericht verscheiden leerredenen en redevoeringen vermeld.

Zie: F.J. Domela Nieuwenhuis in Levensber. Letterk. 1854, 80, en J.C. Schultz Jacobi en F.J. Domela Nieuwenhuis, Bijdr. tot de Gesch. der Evang. Luth. kerk I, 65.

Zuidema