[Ferwerda, Abraham]
FERWERDA (Abraham), ged. te Leeuwarden op 5 Febr. 1716, begr. aldaar op 30 Juli 1783, uitgever en boekhandelaar, trouwde te dezer stede op 5 Juni 1740 Magteltje Borgrink, uit welk huwelijk zes kinderen sproten. De oudste dochter Maria huwde Gerrit Tresling; de tweede, Doetje, dr. Abelus Siccama, die zich beiden eveneens als boekverkoopers en uitgevers te Leeuwarden vestigden.
Naast verscheidene herdrukken, waaronder Trommius' Concordantie des Bijbels, verschenen van Ferwerda's pers tal van oorspronkelijke werken, waaronder die van D. Hamerster, E.M. van Burmania, ds. C. Blom, O.Z. van Haren, S.U. van Iddinga, J.H. Knoop e.a. In 1750 en 1751 gaf hij met medewerking van den waalschen predikant J.A. Courtonne en de luthersche leeraars P.L. Statius Muller en J.G. Muller de weekbladen: De Wysheit Salomons, De Nederlandsche Criticus en L'Observateur Hollandois uit, welke meer verlichte denkbeelden verspreidden. Deze bladen konden zich echter niet staande houden, zoodat Ferwerda in 1752 eene nieuwe onderneming op touw zette: de Leeuwarder Courant, die thans nog bloeit. Deze courant, waarvan het eerste nummer op Zaterdag 29 Juli 1752 verscheen, werd eerst eens per week en sedert 11 Mei 1759 tweemaal per week uitgegeven, nadat in 1756 een nieuwe poging om een maandblad: De Politieke Verrekijker op het observatorium van natuur- en staatszaken en twee volksweekbladen: De verstandige Snapsters en Philantrope in het leven te roepen, mislukt was.
Niet alleen als uitgever, ook als bibliograaf en genealoog deed Ferwerda zich kennen, terwijl hij zich tevens op letterkundig en historisch gebied verdienstelijk maakte. Van zijne groote boekkennis en onvermoeiden arbeid getuigt zijne: Algemeene Naamlijst van boeken met de prijzen, of de boeknegotie benevens de kennisse en waarde derzelver gemakkelijk gemaakt. Met prijzen uit catalogen van 1709-1771. Beginnende van de uitvinding der drukkonst tot deeze tijd, welke in 24 klein 8vo deeltjes verscheen. Zijn Adelyk en Aanzienelyk Wapen-boek van de zeven Provincien, en genealogien van voornaame familien, dat, met vele wapens versierd, van 1760-1781 in drie deelen verscheen, wordt nog steeds geraadpleegd. Voorts redigeerde hij De Honig- Bij, eene bloemlezing uit vroeger en latere dichters, waarin ook verzen van zijne hand voorkomen; (1765-1771; 6 deeltjes) en De Honig-Bije in proza (1773, 3 dln.), welke als weekblad werd uitgegeven. Ook schreef hij: Verheugd Leeuwarden, zijnde een verhaal van de blijde inkomst van Prins Willem V en zijne Gemalin (Leeuw. 1777) en gaf Levensbeschrijvingen van eenige voorname personen, waaronder eenige der eerste Hervormers (Leeuw. 1755). In 1760 droeg Ferwerda zijn boekhandel over aan zijn schoonzoon G. Tresling en behield alleen zijne drukkerij.
Zie: W. Eekhoff, Geschiedkundige bibliographie van Leeuwarden 437; J. van Leeuwen, Catalogus der provinciale bibliotheek van Friesland; en Catalogus der Stedelijke Bibliotheek van Leeuwarden, 86, 182, 211 en 265.
Visscher
Auteursrecht onbekend