Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 3

[Feddes, Pieter]

FEDDES (Pieter), werd, volgens het onderschrift van zijn portret door van Geilenkerken gegraveerd, in 1586 te Harlingen geboren. Van zijn levensloop is weinig bekend; alleen weet men, dat hij een vriend van Starter was, aan wiens Friesche Lusthof hij een lofdicht wijdde, dat in den eersten druk van dit werk (1621) voorkomt. Uit Winsemius blijkt, dat hij in 1622 te Leeuwarden woonde; Eekhoff geeft aan, dat hij hier van 1612-1623 verblijf hield. Daar zijne platen meestal het jaartal dragen, waarop zij vervaardigd zijn, en zijne laatste gravure - het titelblad van de Chroniek van Winsemius - uit 1622 gedateerd is, mag men veronderstellen, dat hij omstreeks 1623 is gestorven.

Pieter Feddes (meestal voegde hij, naar zijne geboorteplaats ‘Harlingensis’ bij zijn naam), was schilder en graveur. Ofschoon er geene schilderij van hem tot ons gekomen is, lijdt het toch geen twijfel, of hij heeft het penseel ter hand genomen. Dit blijkt zoowel uit het onderschrift van zijn portret door van Geilenkerken, als uit de onder-

[p. 397]

teekening van het lofvers op den Frieschen Lusthof en uit de inscriptie van het portret, dat hij van den predikant Bogerman maakte: ‘Petrus Harlingensis ad vivum pinxit, sculps. et excud. 1620’.

Talrijk zijn daarentegen de gravures van zijne hand. Hij doet zich daarin als een zeer verdienstelijk kunstenaar kennen; zijne compositie is smaakvol en sober; zijne figuren zijn krachtig en vast geteekend. Ph. van der Kellen noemt niet minder dan 14 schilderijen en 117 gravures van zijne hand. Onder zijne schilderijen, waarnaar nog gravures bestaan, behooren eene voorstelling van den Barmhartigen Samaritaan en de portretten van Willem Lodewijk van Nassau, Hero van Inthiema en Johannes Bogerman. Tot onderwerp voor zijne gravures koos hij voornamelijk tafereelen uit de bijbelsche of wereldlijke geschiedenis en portretten. Ook bracht hij drie kaarten in het koper, nl. de plattegronden van Leeuwarden en Franeker en eene kaart van Friesland. De platen, welke voor het werk van Hamconius, Frisia, seu de viris rebusque Frisiae illustribus (1620), gediend hebben en vele der afbeeldingen van de vorsten, die in de Chroniek van Winsemius voorkomen, zijn eveneens door Pieter Feddes gegraveerd.

Zie: Ph. van der Kellen, Le Peintre-Graveur Hollandais et Flamand; Nagler, Künstler-Lexicon IV, 261; le Blanc, Manuel de l' Amateur d'Estampes II, 221.

Visscher