Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 3

[Dedem, Coenraad Willem van]

DEDEM (Coenraad Willem van), heer van de Gelder, geb. 19 Sept. 1644 te Zwolle, overl. 18 Febr. 1714 aldaar, oudste zoon van Gijsbert, burgemeester van Zwolle en van Anna Copier van Culenborch.

Hij was gecommitteerde bij den Landdag van Overijsel. Als brigadier, aan het hoofd der nederlandsche troepen, nam hij deel aan den stormaanval op Namen in den nacht van 2 op 3 Augustus 1693, onder leiding van den generaal-majoor Lindeboom. V.D.'s troepen, voorafgegaan door 200 grenadiers, trokken door de bres aan de St. Nicolaaspoort, dreven de verdedigers terug en hielden korten tijd stand; door overmacht werden zij echter gedwongen te wijken. Toch gaf Namen zich den volgenden dag over. In het jaar 1702 hielpen 2 bataljons onder v.D. en v. der Waye het door de Franschen sterk bezette Keizersweerd nemen (18 April). Op 15 Juni gaf de vesting zich over. Vervolgens verdedigde hij Hulst tegen de

[p. 279]

Franschen onder Vauban, uitstekend ondersteund door den commandant van de artillerie binnen de vesting, kolonel van der Mijl. (30 Aug., - 5 Sept.), zoodat Hulst behouden bleef. Bij het beleg van Bonn (Mei 1703) onder Marlborough voerde de generaal-majoor v.D. een deel der hollandsche belegeringstroepen aan; voorts had hij een werkzaam aandeel aan het gevecht hij Ekeren (30 Juni 1703), waarna hij tot gouverneur van Maastricht benoemd werd. Nadat Slangenburgh geweigerd had de belegering van Leeuw op zich te nemen, werd deze plaats door v.D. belegerd en in drie dagen genomen, een vrij ernstig verlies voor de Franschen (1705). Inmiddels tot luitenantgeneraal bevorderd, nam hij met zijn troepen, onder opperbevel van Nassau-Ouwerkerk, met engelsche en deensche strijdkrachten een werkzaam deel aan de belegering en inneming van de vesting Ath, na den slag van Ramillies; op 2 Oct. 1706 gaf Ath zich aan de bondgenooten over. Zijn volgende wapenfeit was de belegering en inneming van Doornik (6-28 Juli 1709) in gemeenschap met andere troepen van 7 of 8 natiën. Eindelijk nam hij met 4000 man voetvolk deel aan den slag bij Malplaquet (11 September 1709). Vervolgens werd hij benoemd tot gouverneur van Bergenop-Zoom.

Van Dedem huwde op 19 Sept. 1685 te Zwolle met Anna Elisabeth van Echten, geb. 1655, overl. op het kasteel de Gelder, 26 Nov. 1732, dr. van Johan en Anna Elisabeth van Haersolte.

Portretten van hem door H. ten Oever en R. Koets bij Baron van Knobelsdorff, Huize de Gelder bij Wijhe; ook is hij afgebeeld op het grafmonument in de kerk te Wijhe.

Zie: Bosscha, Neerland's Heldend. te Land, II, 220, 238, 241, 247, 257, 280, 296, 337, 338 e.v.; I.H. Hora Siccama, Mevr. van Zoutelande en hare gedenkschriften in Nijhoff's Bijdrage 4e Reeks, IV, 32; J. van Doorninck, Geschiedk. aanteekeningen van Overijssel 1610-1794, bl. 211.

Eysten