Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 3

[Bergh, Adriana van den]

BERGH (Adriana van den), dochter van den voorgaande. Ze wordt gewoonlijk als een der eerste vrouwelijke tooneelspeelsters in ons land beschouwd.

Van haar leven weten we alleen wat Tengnagel van haar zegt: dat zij zeer lichtzinnig van levenswijze was, en de minnares eerst van ‘Frans, de gek in 't spelen’, de komiek van den schouwburg, die te gelijkertijd herbergier ‘op 't hoekje vande Wortelmarkt, by de hal’ was, en daarna van Tengnagel zelf. Van haar zuster zegt hij (in 1652) dat zij ‘speelt noch met vlijt.’ Deze is verder onbekend. Er is, o.a. door Worp en te Winkel, beweerd dat zij dezelfde is als Adriana Noozeman, echtgenoote van den in zijn tijd zeer bekenden tooneelspeler Jan Noozeman. Zij trad van April tot Sept. 1655 33 maal op, 19 Apr. voor het eerst in de

[p. 94]

titelrol van Ariane. Ook in 1658 en 1659 vinden we haar onder de optredende acteurs. Aan haar droeg de uitgever Paulus Matthijsz. in 1649 het door hem uitgegeven werk: 't Uitnemend Kabinet vol Pavanen, Almanden, Sorbanden enz. (t' Amst. 1649) op.

Zie: De Geest van Mattheus Gansneb Tengnagel, in d'andere werelt by de verstorvene Poëeten (Rott. 1652) 19; Oud-Holland I (1883) 110, 212, 216; J.A. Worp, Geschiedenis van het drama en van het Tooneel in Nederland II (1908) 34, 35; J. te Winkel, De ontwikkelingsgang der Nederl. Letterk. II (1908) 456, 457; Het Tooneel 1877, 235; C.N. Wybrands, Het Amsterdamsch Tooneel van 1617-1772. (Utr. 1873) 85.

Ruys