Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 3

[Alkemade, Henricus van van der Nijenborch]

ALKEMADE (Henricus van) van der Nijenborch, geb. 24 Febr. 1613 te Amsterdam, Jezuiet 15 Oct. 1634, gest. 7 Nov. 1780 te Amsterdam, broeder der twee volgenden. Zij stammen af van een aanzienlijk oud-Hollandsch geslacht, dat verwant was met de Egmonts (Zie: Bijdr. Bisd. Haarl. I, 376-380). Hun vader was Jacob v.A., hun moeder Agatha Beynstorf. Zonder van elkaars voornemen af te weten, traden de drie broers op denzelfden dag in het noviciaat der Jezuieten te Mechelen.

In 1644 priester gewijd (26 Maart) vertrok H.v.A. in 1645 naar Amsterdam en verkreeg er van den apost. vic. Rovenius vergunning ten huize zijner moeder de H. Mis te lezen. In 1653 echter schonk hem Rovenius' opvolger, de la Torre, de pastoreele rechten. Eerst hield hij kerk in ‘de Keiserkroon’, maar nog in hetzelfde jaar

[p. 26]

opende hij de nieuwe Jezuieten-residentie in ‘de Zaayer.’ In deze kapel, die bijna 2000 menschen kon bevatten, predikte hij 's Zondags drie keer en gaf dan 's middags godsdienstonderricht. Wel beproefde de calvinistische kerkeraad in 1656 in een verzoekschrift aan de burgemeesters ‘de conventikelen van den paep Alkemade’ te weren, maar de grondlegger van de nog bestaande Jezuieten-statie kon tot zijn dood toe met voorzichtigen ijver aan het zielenheil der katholieken ongestoord arbeiden.

Zijn portret is gegraveerd door J. de Visscher.

Zie: Bijdr. Bisd. Haarlem I, 100; Navorscher XX, 564; XXI, 225; Arch. Bisd. Utrecht III, 51.

Derks