[Aerssens, Cornelis]
AERSSENS (Cornelis), ook wel Aerssen, geb. te Antwerpen in Mei 1545, zoon van een gelijknamigen vader en eene van Eysselingen, gest. te 's Gravenhage 22 Maart 1627. Hij ging weldra naar Brussel, waar hij in 1574 secretaris werd, 14 Mei 1580 tijdelijk (8 Juni 1582 effectief) raad en pensionaris dier stad, als hoedanig hij nauw betrokken was in de onderhandelingen met de Malcontenten in Henegouwen, waar hij 1582 ook houtvester van de waranden geworden was, in 1579 en met Anjou over de souvereiniteit, daar hij namens zijne stad in de Statenvergadering van Brabant optrad. Hij was ook lid van het gezantschap, dat einde 1584 na den dood van prins Willem de souvereiniteit moest aanbieden aan koning Hendrik III. Beproefd medewerker van prins Willem en later van Oldenbarnevelt, gematigd calvinist, werd hij, als afgevaardigde der Staten-Generaal 1584 herhaaldelijk naar het Noorden gekomen, 10 Aug. 1584 griffier der Staten-Generaal (beëedigd 28 Sept.), welke invloedrijke betrekking hij waarnam tot 6 Oct. 1623, toen hij definitief zijn ontslag verzocht, nadat hem reeds in 1621 Johan van Gogh tot hulp was gegeven. Hij behield zijn traktement en toegang tot de Statenvergadering. In zijn hoog ambt nam hij deel aan alle belangrijke staatszaken in die gewichtige periode, met name aan de besprekingen met den gevangen Admirant van Arragon in 1601 over een vrede en aan de onderhandelingen over het Bestand, waarin hij met Oldenbarnevelt samenging en de beschuldiging van omkooping door Spanje trotseerde; op de aanbiedingen van geld en kostbaarheden door den afgezant Neyen antwoordde hij ontwijkend en gaf er kennis van aan de Staten-Generaal. Hij verdedigde zich 20 Juli 1607 in druk tegen de gedane beschuldiging en werd door Oldenbarnevelt gesteund. Later evenwel
behoorde hij tot de tegenstanders van Oldenbarnevelt, den persoonlijken vijand van zijn zoon François, en beschuldigde hem zelfs van bekendheid met geheime omkooperij tijdens genoemde onderhandelingen. Hij had de heerlijkheid Spijk gekocht en was 5 Sept. 1567 te Tubize in Brabant gehuwd met Emmerentiana de Regniers (gest. in den Haag 30 Jan. 1627), die hem vier zoons heeft geschonken: François 1) (kol. 10); Jacques, heer van Triangel en president van den Raad vȧn Brabant in den Haag (geb. 1 Oct. 1576, gest. 9 April 1660); Johan, heer van Wernhout (geb. 1579, gest. te Breda 8 April 1654), drost, later burgemeester van Breda; Cornelis, jong gestorven.
Zijn door M. Jz. Mierevelt in 1597 geschilderd portret bevindt zich bij Baron v. Aerssen Beyeren van Voshol te Zwolle.
Vgl.: Bor, Bk. XIX, fol. 32, 53; Bk. XXXVII, fol. 53, 58; Adelsarchief 1902, 164.
Blok
Auteursrecht onbekend