Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 2

[Tilly, Claude 't Serclaes]

TILLY (Claude 't Serclaes, graaf van) beroemd staatsch krijgsoverste uit het einde van de 17de en het begin van de 18e eeuw, overl. 10 Apr. 1723. Aanvankelijk was hij voor den geestelijken stand bestemd; de lust voor het militaire leven kwam echter boven, waarop hij te St. Omer in dienst trad van den koning van Frankrijk; weldra kreeg hij het commando van eene compagnie van 300 man. Hierop ging hij in spaanschen dienst en vervolgens in dienst van de Vereenigde Nederlanden. In 1672 was hij commandant der ruiters, die de Gevangenpoort,

[p. 1437]

waar de gebroeders de Witt gevangen zaten, moesten beschermen. In 1673 nam hij onder de orders van de Fariaux deel aan de verdediging van Maastricht tegen Lodewijk XIV; hierbij werd hij ernstig gekwetst. In 1674 werd hij bij Seneffe ernstig gewond; in 1676 nam hij onder de orders van prins Willem III deel aan het beleg van Maastricht, in 1677 aan den slag van Mont-Cassel, in 1678 aan dien bij St. Denis; wegens zijne dapperheid werd hij commandant van een regiment cavalerie. In den negenjarigen oorlog (1689-1697) behaalde hij nieuwe lauweren in de slagen van Walcourt, Fleurus, Steenkerke, Leuze en Eeckeren. Gedurende den oorlog tusschen Zweden en Denemarken, waarbij Engeland aan de zijde van Denemarken stond (1699-1700), commandeerde hij eene engelsche afdeeling en deed hij het beleg van Tonningen opbreken. Ook aan den spaanschen successieoorlog nam hij een zeer werkzaam aandeel en onderscheidde hij zich in de slagen van Ramillies en Malplaquet. Na het overlijden van den veldmaarschalk Ouwerkerk (1708) kwam hij aan het hoofd van de staatsche troepen. Na den vrede van Utrecht (1713) ging de reeds bejaarde Tilly op zijne lauweren rusten, totdat hij bij besluit van de Staten van 24 April 1718 benoemd werd tot gouverneur van Maastricht, als opvolger van von Dopff (overl. 15 Apr. 1718). 22 Juni 1718 kwam hij te Maastricht, waar hij met veel eerbewijzen werd ontvangen; hij weigerde den eed van getrouwheid te doen aan den bisschop van Luik; in 1722 had hierover eene uitvoerige correspondentie plaats met de Staten, die eindigden met Tilly in het gelijk te stellen. Tilly en zijne gemalin Anne Antoinette d'Aspremont, gravin van Reckheim, deden te Maastricht verschillende godsdienstige stichtingen, waaraan gedenkteekenen herinneren in de St. Servaas- en de St. Martinuskerk aldaar. 15 April 1723 werd hij begraven in de St. Servaaskerk te Maastricht.

Zie: Jos. Russel, Notices historiques sur le Feld-Maréchal Claude 't Serclaes comte de Tilly (Maastricht 1867); Ceremoniën voor de receptie van vorstelijke personen en ambassadeurs te Maastricht 1690-1753 (Rijksarchief in Limburg); Raadsnotulen 20 Juni, 24 Oct. en 21 Nov. 1718 (Gemeente Archief Maastricht); Resolutien van de Staten- Generaal 5 en 19 Febr. 1722. Verder: Fruin, Verspr. Geschr. IV, 362 noot; Journalen van Const. Huygens Jr., passim.

Dyserinck