[Leemans, Cornelius]
LEEMANS (Cornelius), Leemannus, Aug. 1626 te Broek in Waterland als proponent bevestigd, was van 23 Mei 1632 tot 1667 predikant te 's Hertogenbosch en stierf aldaar Sept. 1668. Hij kan genoemd worden een volgeling van Voetius, handelde ten minste in diens geest. Verklaard anti-papist, kwam hij in Aug. 1632 in conflict met de magistraat van den Bosch, die volgens hem zich niet genoeg tegen de ‘paepsche stoutigheden’ verzette. In grooter ongenade geraakte hij bij het stadsbestuur door zijn optreden in de geschillen omtrent toetreding van protestanten tot de O.L. Vrouwebroederschap te 's Hertogenbosch in 1642 en 1643. Hoewel eene bespreking dezer dingen behoort in de biografiën der twee groote leiders in dezen, n.l. Voetius en Maresius, zij hier toch opgemerkt, dat Leemans met de streng gereformeerden de partij van Voetius koos en oordeelde dat geen gereformeerde lid der Broederschap mocht zijn. Hij schreef hierover zijn: Retorsio calumniarum etc. Auctore C.L.E.S.M. (Amst. 1642), hetwelk door de schepenen 6 Nov. van de stadhuispui af, bij trommelslag en trompetgeschal verklaard werd een fameus libel te zijn. In 1644 werd de quaestie bijgelegd en werd Leemans door de prot. broeders der ‘confrerie’ verklaard ‘voor een eerlijck predicant, vroom in leven en leere’.
Zie over dezen strijd: Hezenmans, 's Hertogenbosch van 1629-1798, 70-74; bovenal A.C. Duker, Gisbertus Voetius II, 1ste stuk (Leiden 1904) 71-131. Over Leemans zelf: W. Meindersma, De Gereformeerde Gemeente te 's Hertogenbosch 1629-1635 (Zalt-Bommel 1904). Het archief der ned.-herv. Gem. te 's Hertogenbosch bevat nog stukken over de twisten ten opzichte van de L.V. Broederschap. Zie de inventaris in de Hand. v.h. Prov. Genootschap te 's Hertogenbosch 1910, 181-208.
Meindersma
Auteursrecht onbekend