[Koning, Bernardus]
KONING (Bernardus), geb. 1778, overl. 1 Juli 1828 te Rijswijk. Hij trad in 1804 als predikant op bij de hervormde Gemeente te Hurwenen, vanwaar hij in 1807 vertrok naar Akersloot bij Alkmaar. Daar vond hij in 1809 een inrichting uit tot verlichting met gas, verkregen uit steenkolen op andere wijze, dan in Engeland geschiedde. Hij voerde n.l. in de retorten stoom, zoodat hij een mengsel van steenkolengas en watergas (waterstof + kooloxyde) verkreeg. 24 Mei 1816 werd door hem als proef verlicht het ‘Diakonie Oude Mannen- en Vrouwenhuis’ te Amsterdam ten overstaan o.a. van leden der Eerste Klasse van het Kon. Ned. Instituut der Wetensch.; bij een herhaling der proef, 23 Sept. van dat jaar, waren o.a. de koning en de koninkl. familie tegenwoordig. De leden van genoemd Instituut, van Marum, Vrolik en van den Ende, brachten een gunstig rapport uit, waarin de voordeelen van Koning's werkwijze waren vermeld. Ongeveer een jaar te voren was reeds door de leden van het Instituut, van Swinden, Florijn, Goudriaan en C. Brunings Jr. een verslag uitgebracht aangaande een door Koning uitgevonden gasmotor (door hem hydrophore genoemd) en was door hen aan den koning voorgesteld, hem een gratificatie te verleenen van ƒ 1000, om hem in staat te stellen zijn toestel op behoorlijke grootte te vervaardigen.
In 1817 legde hij het predikambt neder en werd hij benoemd tot adviseur bij de administratie voor het onderwijs, de kunsten en wetenschappen aan het Dep. van Binnenlandsche Zaken, welke betrekking hij tot zijn dood bekleedde.
Van zijn hand verschenen de volgende publicaties: Noodig berigt voor den Nederlander wegens eene nieuwe verbeterde wijze van kunstverlichting door middel van vlamvatbaar gas uit steenkolen (Amst. 1816); Verhandeling over gaslicht door F. Accum (vertaald en met aanmerkingen voorzien; 1816?); Verhandeling over de oorzaak van de zelfontvlamming van den phosphorus in het luchtledige in Nieuwe Verh. Zeeuwsch Genootsch. d. Wetensch. 1824, IV, st. 2.
Zie verder: Versl. openb. verg. 26 Aug. 1817 v.d. Eerste Kl. v.h. Kon. Ned. Inst. der Wetensch.; G.P. Zahn Jr., De geschiedenis der verlichting van Amsterdam (1911) 26; en W.P. Jorissen in Chem. Weekbl. IX (1912) 420, 549 en in Het Gas, Juni 1912.
Jorissen