[Hendrik, Willem Frederik Hendrik]
HENDRIK (Willem Frederik Hendrik), prins der Nederlanden, geb. te Soestdijk 13 Juni 1820, gest. te Wolferdinge (Luxemburg) 13 Jan. 1879, derde zoon van koning Willem II en Anna Paulowna, grootvorstin van Rusland. De jonge prins gevoelde veel voor den zeedienst en deed reeds als adelborst verschillende zeereizen, mét name 1833 naar Spanje, 1834 naar Engeland en het Noorden, 1835 naar Amerika, 1836 tot 1838 als luitenant ter zee naar Nederlandsch-Indië, 1842 naar Rusland, 1843 als kapitein ter zee, later als kommandant van een eskader naar de Middellandsche Zee. 1847 werd hij schoutbij-nacht, 1851 vice-admiraal, 1852 luitenant-admiraal en opperbevelhebber der vloot, waarop 1879 zijne benoeming tot admiraal volgde. In lateren tijd stelde hij levendig belang in zaken van handel en scheepvaart en verleende zijn steun bij de oprichting van verschillende handel- en zeevaartmaatschappijen, met name van de Maatschappij Zeeland, de Maatschappij Nederland (1870), welker daadwerkelijk met groote sommen steunende eerevoorzitter hij werd, en de Koninklijke Stoomvaartmaatschappij; eveneens deed hij veel voor de verheffing der nijverheid en der kunst door deelneming aan tentoonstellingen en congressen, aan belangrijke ondernemingen zoowel hier te lande als in Nederlandsch-Indië. Hij werd (5 Febr. 1850) door zijn broeder, Koning Willem III, belast met het stadhouderschap in het groothertogdom Luxemburg en deed ook hier te midden van den onzekeren toestand des lands bij de verwikkelingen in Duitschland en Frankrijk, veel voor de ontwikkeling van het land, waar hij in 1859 de eerste spoorlijn opende en veel deed voor land- en tuinbouw. Gelijk in Nederland, genoot hij er bijzondere populariteit en won door zijn eenvoud en openheid veler
harten. Een korte ongesteldheid maakte een einde aan zijn werkzaam leven. Hij werd te Delft begraven. Hij huwde (19 Mei 1853) met Amalia Maria da Gloria Augusta, hertogin van Saksen-Weimar-Eisenach (kol. 105), later (24 Aug. 1878) met Maria Elisabeth Louisa Frederica, prinses van Pruisen (dochter van Friedrich Carl, prins van Pruisen) geb. 14 Sept. 1855, gest. 20 Juni 1888; zij hertrouwde met prins Albrecht van Saxen Altenburg. Beide huwelijken van prins Hendrik waren kinderloos. Zijn door Chr. Bisschop geschilderd portret is in Museum Boijmans te Rotterdam.
Vgl. over hem: P.H. Witkamp en M. Kalff, Levensschets (Amst. 1879); W.J. Hofdijk, Prins Willem Frederik Hendrik (Haarl. 1880); R.P.A. van Rees in Haagsch Jaarboekje 1899, 300.
Blok