[Hendrik I]
HENDRIK I, hertog van Brabant van 1190 tot 1235, zoon en opvolger van Godfried III. Deze vorst, wiens langdurige regeering zeer heilzaam was voor zijn hertogdom, speelt meermalen in onze geschiedenis een rol.
Een eerste aanleiding waren de tollen, die graaf Otto van Gelre te Arnhem, Bommel, Zuilichem en Driel hief; dit leidde (1195) tot een oorlog, waarin Otto door Limburg, Brabant door Vlaanderen gesteund werd; Gelre werd overwonnen en moest een verdrag sluiten, waarbij de tolgelden verzacht werden en Gelre Oosterbeek als brabantsch leen moest erkennen. In 1200 volgt het bekende verdrag met Holland over Dordrecht en de betwiste grensstreken, doch als, naar aanleiding van de oneenigheden tusschen den bisschop van Utrecht en Willem, den broeder van Holland's graaf, een oorlog tusschen den bisschop en Holland met Gelre vereenigd ontbrandt, komt Brabant den prelaat te hulp. Dirk VII veroverde 's Hertogenbosch, maar werd bij Heusden verslagen, gevangen genomen en niet dan tegen 2000 mark losgeld vrijgelaten. Hierop volgden vredesverdragen tusschen Holland en den bisschop en tusschen Brabant en Gelre (1202), bij welk laatste Gelre zijn zoon aan 's hertogen dochter uithuwelijkte. Hierna bleef de vrede langen tijd bewaard: in 1214 huwde Hendrik's dochter Machteld met den zoon van graaf Willem I, den lateren Floris IV, en in 1220 werd zijne dochter Maria de tweede vrouw van graaf Willem I.
In 1222 bemoeit Brabant zich weder met onze gewesten, als het Utrecht in zijn oorlog tegen Gelre helpt, en in 1232 ontbrandt er wederom een oorlog met Holland, waarvan ons echter de aanleiding ontgaat. In 1235 overleed Hendrik I, opgevolgd door zijn zoon Hendrik II (1235-1248). Zijn in 1793 vernielde, doch sedert gerestaureerde, tombe met zijn beeltenis, is in de St. Pieterskerk te Leuven.
Zie: Georges Smets, Henri I duc de Brabant (Bruxelles 1908).
Obreen
Auteursrecht onbekend