| |
| |
| |
Vertalingen en verklaringen van Alles even gezond bij jou door Josepha Mendels
| |
| |
| |
Citaten
blz. 5
Voor mijn ogen gelijkt Parijs een boeken-land.
Ik ontwaarde vanochtend een betoverd eiland:
Verliet het verlaten, en hervind het bewoond...
blz. 31
De huiverende dageraad in een rose en groene rok
die zich langzaam op de verlaten Seine voortbeweegt.
blz. 41
Ik verwacht een kind en het is niet van jou,
In zonde ga ik naast je...
Ik heb een grote schuld op mij geladen.
Ik geloofde niet meer aan geluk...
Hij omvat haar zware heupen,
Hun adem stijgt op in de lucht,
Twee mensen gaan door een stille, heldere nacht.
blz. 102
En hier is dan l'Ile Saint-Louis,
het meest verlatene aller eilanden...
blz. 120
Met de schaduw van Baudelaire
dwalend langs de blauwe kaden,
aan de rand van de avond
die in heimwee terneder buigt.
blz. 143
In de schaduw van een marmeren verouderd godenbeeldje
Op een vergeten bank in de eenzame tuin
Zit een dienstmaagd met een soldaat...
| |
| |
| |
Namen en begrippen
a- |
bedoeld wordt a-politiek: zonder politiek besef. |
aabsurd |
ongerijmd, dwaas. |
aesthetische chirurgie |
uitwendige heelkunde met de bedoeling lichamelijke schoonheid te herstellen of te vergroten, |
zich adapteren |
zich aanpassen. |
anachronisme |
iets dat men in vroeger eeuwen wel verwacht zou hebben, maar thans niet. |
Bach |
Johann Sebastian Bach (1685-1750), beroemd componist, de ‘vader der Duitse toonkunst’. |
de Balzac |
Honoré de Balzac, Frans romanschrijver (1799-1850), een groot uitbeelder van de 19e eeuwse maatschappij. |
Barbey d'Aureville |
Jules A. Barbey d'Aureville (1808-1889), Frans schrijver van romans en verhalen vol romantische griezeligheid. |
Baudelaire |
(Pierre) Charles Baudelaire (1821-1867), Frans dichter, |
le beau monde Belfort |
de grote wereld. ‘Leeuw van Belfort’ van F.A. Bartholdi, reusachtig gedenkteken ter herinnering aan de hardnekkige verdediging van de sterke vesting Belfort in de Bourgondische poort, die zich in de Frans-Duitse oorlog pas na 107 dagen overgaf, |
Bois de Boulogne |
letterlijk Bos van Boulogne. Het is een bos of eigenlijk een uitgestrekt, gemeentelijk wandelpark westelijk van Parijs, |
bon ton |
nette manieren, fatsoen, goede toon. |
bourgeosie |
burgerij, gegoede middenklasse, |
Bretons |
inwoners van Bretagne. |
Chagall |
Marc Chagall, Russisch schilder (geboren 1887), in Parijs werkend. |
Chopin |
Frédéric Chopin, Pools, romantisch componist (1810-1849), sedert 1830 in Frankrijk wonende, geliefde van George Sand. |
| |
| |
conformist |
oorspronkelijk een belijder van de heersende kerk in Engeland, later ook gebruikt voor iemand die zich zonder weerstand bij de heersende smaak en opvattingen aansluit. |
conventioneel |
op gewoonte berustend, zonder oorspronkelijkheid, geesteloos, |
copieus |
rijkelijk, overvloedig. |
Corneille |
Pierre Corneille (1606-1684), de schepper van het Franse treurspel. ‘Le Menteur’ (‘De leugenaar’) van 1643 is een van zijn beroemde tragedies. |
curator |
lid van de raad van toezicht op een instelling van hoger onderwijs. |
Dehmel |
Richard Dehmel, Duits dichter (1863-1920). |
Delacroix |
Eugène V.E. Delacroix, hoofd van de Franse romantische schilderschool (1798-1863). |
Diderot |
Denis Diderot (1713-1748), Frans schrijver en filosoof uit de Verlichtingsperiode. |
elementaire aesthetiek |
eerste beginselen van de schoonheid. |
epiloog |
slotrede, naspel. |
essentiële |
wezenlijke. |
zich exciteren |
zich opwinden. |
expressie |
uitdrukking. |
fils à Papa |
letterlijk vaderszoon, vaak gebruikt voor een jongmens met een kruiwagen, ook afstammeling. |
Foire au Pain d'Epice |
letterlijk Koekmarkt. |
Fontaine de Médicis |
fontein in de Jardin du Luxembourg, genoemd naar Marie de Médicis, voor wie ook het Palais du Luxembourg werd gebouwd. |
frequenteren |
vaak bezoeken. |
Hôpital Saint-Antoine |
letterlijk Sint Antonius-ziekenhuis. |
hors d'oeuvre |
voorgerecht bij een maaltijd. |
Hugo |
Victor M. Hugo (1802-1885), de vermaardste Franse dichter van de 19e eeuw. |
Ile Saint-Louis |
letterlijk Sint Lodewijkseiland. Eiland in de Seine, het oudste gedeelte van Parijs. |
| |
| |
incarnatie |
belichaming. |
inferioriteitsgevoel |
minderwaardigheidsgevoel. |
intrigeren |
belangstelling inboezemen. |
invité' s |
genodigden. |
Jardin des Plantes |
letterlijk Planten- of Kruidentuin. |
La Fontaine |
Jean de la Fontaine, (1621-1695), Frans schrijver, onsterfelijk geworden door zijn fabels. |
lampiste |
lampenmaker, lampenverkoper. |
Lebrun |
Charles Lebrun (1619-1690), Frans schilder, die o.a. in het Louvre het leven van Alexander de Grote schilderde. |
Lecomte de Lisle |
Charles Lecomte de Lisle (1818-1894), Frans dichter. |
Lutetia |
Latijnse benaming voor Parijs. |
het Luxembourg |
Jardin du Luxembourg, een bekend Parijs park in het Quartier Latin. |
maison de couture |
zaak voor dameskleding. |
manuscript |
handschrift. |
marchand de vin |
wijnhuis-, kroeghouder. |
maquis |
letterlijk struikgewas, benaming voor de Franse ondergrondse strijders. |
mascotte |
voorwerp of dier dat geluk heet aan te brengen. |
Mendelssohn |
Felix Mendelssohn-Bartholdi (1809-1847) Duits componist-pianist. |
métro |
populaire naam voor de ondergrondse spoorwegen in Parijs. |
microbe |
levend organisme, dat slechts met een microscoop is waar te nemen, bacterie. |
miniatuurtje |
op zeer klein formaat geschilderd portretje. |
minuscuul |
zeer klein. |
mirabellen |
ronde pruimpjes, kroosjes. |
Montparnasse |
wijk in Parijs, vooral bekend door de vele schilders die er wonen. |
moralist |
zedenleraar. |
Morgue |
gebouw waar lijken van onbekende personen te herkennen worden neergelegd. |
Mozart |
Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791), Oostenrijks componist. |
| |
| |
noblesse |
de adel, de ‘deftigheid’. |
obsceniteit |
ontuchtigheid, vuile aardigheid. |
pervers |
verdorven. |
philoloog |
iemand die zich aan de wetenschappelijke studie der taal- en letterkunde wijdt. |
physiek |
lichamelijk. |
physionomist |
gelaatkundige. |
Picasso |
Pablo Picasso, Spaans-Frans schilder (geboren 1881), in Parijs werkend, die een grote invloed op zijn tijdgenoten heeft. |
place |
plein. |
Place Royale |
letterlijk Koninklijk Plein. |
pont |
brug. |
post |
na (post-pret-periode = napret-periode). |
Praxiteles |
Grieks beeldhouwer (375-325 v. Chr.), die het marmer als materiaal in ere herstelde. |
psychologie |
zielkunde. |
quai |
kade. |
Quartier Latin |
letterlijk Latijnse Wijk. Parijse studentenwijk op de linker oever van de Seine, waar o.a. de Sorbonne (universiteit van Parijs) is gevestigd. |
Ravel |
Maurice Ravel (1875-1937), Frans componist, in Baskenland geboren. |
redingote |
lange mantel. |
reminiscentie |
herinnering, heugenis. |
rendez-vous |
plaats van samenkomst, afspraak. |
réveillon |
fijne avondmaaltijd, vooral op Kerst- of Oudejaarsavond. |
Rousseau |
Jean Jacques Rousseau (1712-1798), Frans schrijver en wijsgeer, afkomstig uit Genève. |
rue |
straat. |
rue Descartes |
straat genoemd naar de grote Franse wiskundige en wijsgeer René Descartes (1596-1650). |
rue de la Femme sans Tête |
letterlijk Straat van de Vrouw zonder Hoofd. |
rue Mouffetard |
beroemd oud straatje in Parijs; over het ontstaan van de roman zelf. |
| |
| |
rue du Pot de Fer |
letterlijk Straat van de IJzeren Pot. |
rue Saint-Louis en l'Ile |
letterlijk St. Lodewijksstraat-op-het-eiland. |
Sainte Beuve |
Charles A. Sainte Beuve (1804-1869), Frans litterair historicus en criticus. |
Sand |
George Sand (1803-1876), Frans romanschrijfster, de eerste geëmancipeerde vrouw van de nieuwe tijd, die o.a. haar opvattingen over vrije liefde in praktijk durfde brengen. Geliefde van Chopin. |
sandwich |
in Parijs een in de lengte doorgesneden stuk stokbrood met vlees ertussen. |
Schönberg |
Arnold Schönberg (1874-1951), een Oostenrijks componist, die na 1933 in Amerika woonde. Een der grondleggers van de z.g. ‘nieuwe muziek’. ‘Verklärte Nacht’ (‘Van bovenaardse glans doorstraalde nacht’) is een beroemd werk van hem. |
selectie |
keuze. |
gebroeders Tharaud |
Jérôme (1874) en Jean (1877), Franse romanschrijvers. |
de Tuilerieën |
Parijs park. Voor de Commune van 1871 stond hier het paleis der Franse koningen, waarvan nog slechts een paar verbindingsvleugels met het Louvre (museum) zijn overgebleven. |
Verlaine |
Paul Verlaine (1844-1896), Frans dichter. |
vicieus |
verdorven, slecht. |
Vieux Chêne |
Oude Eik. |
Virgilius |
de grootste Romeinse dichter (70-19 v. Chr.). |
Watteau |
Antoine Watteau (1684-1721), Frans schilder van Vlaamse oorsprong. |
|
|