Marsmans 'Verzen' (onder de naam Hannemieke Postma)

Toetsing van een ergocentrisch interpretatiemodel

[p. 22]

tekstkritische noten

V p. 37

III.

Nachttrein

Nacht tunnel knellende vaargeul
nacht

het lied van de raadren wiegt ons ten doode

waar mondt de nacht?

mijn gezel is een jood
wien slaap den mond spalkt
hij riekt naar het kwade

ik echter ben de vriend der diamanten duisternis

waar mondt de nacht?

[p. 23]

tekstkritische noten

V p. 38

Berlijn

De morgenlucht is een bezoedeld kleed
een bladzij met een ezelsoor
een vlek

de stad
een half ontverfde vrouw

maar schokkend steigert ze den hemel in
als een blauw paard van Marc in 't luchtgareel

Berlijn

de zon is geel.

[p. 24]

tekstkritische noten

V p. 39

Hiddensoe

Bronzen boot

de sprong
uwer flanken
stoot
een mes
in den nacht

zilvren dood

maan
die de dolk
van den boeg
aan den muur
van den nacht
tot scherven
sloeg

schuim

flarden bloed.

[p. 25]

tekstkritische noten

V 1-14 p. 40; 15-20 p. 41

Scheveningen

Fort

donder

stormend ontsprongen
de wervelkolommen
de schokkende monden
van de kanonnen

donder

de horizonnen
gaan onder

muren der sterren
gitzwarte vuren
kolen en tonder

en de toren
der zon

laaiende

ton

stort

onder

donder

fort.

[p. 26]

tekstkritische noten

V p. 42

Bazel

Groen is de slag
van den stroom
door het dal
van den dag

heuvlen van licht
zijn de wallen

de stad is een fort

door de poorten
der bruggen
ligt zon gestort
over de ruggen
der golven

de stad is bedolven
onder het haar
van de zon.

[p. 27]

tekstkritische noten

V p. 43
V 6 geen spatie tussen ruimte en streepje.

Amsterdam

De maan verft een gevaar over de gracht.
ik schuifel elken nacht na middernacht,
in een verloren echoloozen stap,
ruggelings schuivend langs de hemelschuinte,
de treden der verlaten wenteltrap
van de ontstelde ruimte -

[p. 28]

tekstkritische noten

V 1-17 p. 44; 18-28 p. 45

Potsdam

Schrijden
goed soldaat zijn
trommelvuursein inniger beminnen
dan de schaduw van de blondste vrouw

schrijden.

Ruimte
open orde
droge zandsteendoorsnee van het licht

weerstand
uitgeëffend
evenwicht.

Hemel
breed bestek
sober overwogen
staalgewelven
glazen bogen
koepeldek.

Smidse
hamerslagen
schrijden door de straat

harde vreugde
om de regelmaat
waarin hemel
tusschen ruimtebreuken
staat

gele schuinte

grijsheid

koel quadraat.

[p. 29]

tekstkritische noten

V p. 46

Weimar

Doodenhuis
hooge vensters droomen hun vergaan

luikenkruis

vleermuisschaduwen
daaraan.

[p. 30]

tekstkritische noten

V p. 47

Delft

Sluimer dood

zacht
verdronken
donker

nacht

groene dood
in de gracht
verzonken

blinde non
waanzin
spon
zacht
geflonker
in de oogen

donker

pracht.

[p. 31]

tekstkritische noten

V 1-16 p. 48; 17-24 p. 49

Val

‘Ich falle nach Venedig hinunter und so weiter - bis zu den Sternen’ TRAKL

Val

lichtende rank
die heelal
na heelal
ontbrandt

steen

dier

plant

Schal

grondeloos lood
aan het snoer
diep door den schoot
van het al
slaat
aan den vloer
van den dood

Val

achter den wal
van den dood
blind door het luik
van de hal

boot

ster

dal.