Hekken in Nederland

[p. 78]

Foto RDMZ, G.Th. Delemarre, 1962.

[p. 79]

Leeuwenburgh
Langbroekerdijk 39, Driebergen

Situatie en geschiedenis

Tussen de historische huizen van middeleeuwse oorsprong aan de Langbroeker Wetering, neemt Leeuwenburgh een aparte plaats in. In 1657 bouwde Christiaan van Vianen voor de Utrechtse patriciër Gerard Zoudenbalch, een eenvoudig blokvormig huis. In tegenstelling tot de andere huizen langs de Langbroeker Wetering werden bij Leeuwenburgh rond 1700 uitgestrekte formele tuinen aangelegd. In de 19de en 20ste eeuw werd het huis aan beide zijden uitgebreid. De parkaanleg werd in de 19de eeuw deels veranderd in de landschappelijke stijl. In de tuin achter het huis staat een klein toegangshek voor voetgangers met één hekvleugel.

Beschrijving van het toegangshek

Dit smeedijzeren toegangshek zou volgens mondelinge overlevering vanuit Friesland naar Leeuwenburgh zijn overgebracht, maar niet bekend is wanneer dit plaatsvond. De uitvoering van het hek wijst op een ontstaan in de eerste helft van de 18de eeuw. De hekvleugel is geplaatst tussen ‘open hekstijlen’, bestaande uit op enige afstand van elkaar geplaatste stijlen, waarbij de tussenruimten zijn gevuld met symmetrisch ornament. De hekstijlen zijn aan de bovenzijden met elkaar verbonden door een geprofileerde ligger, waarop de bekronende delen van de hekstijlen rusten. De bekroning boven de hekvleugel bestaat uit een motief dat een afgeleide lijkt van de Franse lelie, aan weerszijden geflankeerd door een gevleugelde draak. Door de platte en gesloten vorm gelijkt deze bekroning op een gietstuk, maar zij kan ook zijn samengesteld uit gesmede onderdelen. Vergelijkbaar zijn de platte bladmotieven

Tekening RDMZ, N.G. van der Leck, 1998.

in het bekronende deel van de hekstijlen. De hekvleugel bezit ronde spijlen, aan de boven- en onderzijden van de liggers zijn symmetrische motieven geplaatst. De zijstukken met voluten aan weerszijden van de hekstijlen, zijn aan de buitenzijden afgezet met scherpe gesmede punten. Door zeer langdurige verwaarlozing gingen belangrijke delen van het smeedwerk verloren of raakten onherstelbaar beschadigd.

Enkele afmetingen

Hoogte ca. 280 cm,

breedte ca. 325 cm,

doorgangsbreedte ca. 120 cm,

doorgangshoogte ca. 220 cm.