Cultuur en migratie in Nederland. Kunsten in beweging 1900-1980

[p. 437]

Over de auteurs van dit deel

Erik van den Bergh (1952) was van 1979 tot 2002 als stafmedewerker verbonden aan Kairos, oecumenisch advies- en informatiecentrum Zuid-Afrika in Utrecht. Hij hield zich onder meer bezig met onderwijs en met culturele en politieke banden tussen Zuid-Afrika en Nederland. Tot zijn publicaties behoort een selectieve bibliografische notitie over de relatie tussen Nederland en Zuid-Afrika onder de titel Het stormt in mijn hart (2000). E-mail: [e-mail].

Marieke Bloembergen (1967) is historicus en als postdoc verbonden aan de Universiteit Utrecht. Zij promoveerde in 2001 aan de universiteit van Amsterdam op De Koloniale Vertoning. Nederland en Indië op de wereldtentoonstellingen (1883-1931). In dat kader werkte zij mee aan de inrichting van de tentoonstelling Oostwaarts in het Tropenmuseum in Amsterdam. Op dit moment doet zij onderzoek naar de geschiedenis van de politie in Nederlands-Indië (1897-1931). E-mail: [e-mail].

Elizabeth J. Brouwer (1953) is literatuurwetenschapster en semiotica en werkt als universitair docent aan het Fries Instituut van de Faculteit der Letteren in Groningen. Zij verzorgt onderwijs in de universitaire opleiding Friese taal en cultuur, het masterprogramma Euroculture en de minoren cultuurwetenschap/ semiotiek en beeldanalyse. In haar wetenschappelijk onderzoek richt Brouwer zich op de ontwikkeling van grondslagen voor de cultuurwetenschap. Zij promoveerde op het proefschrift Archeologie van een houding. Nederlandse identiteit in de Friesche Volksalmanak (1836-1899). E-mail: [e-mail].

Klazien Brummel (1964) is kunsthistoricus en publicist op het gebied van architectuur, dans, en nieuwe media. Sinds 1995 levert zij bijdragen over dans aan vaktijdschriften en televisiedocumentaires en is zij als docent betrokken bij het hoger kunstonderwijs. E-mail: [e-mail].

Rosemarie Buikema (1956) is literatuurwetenschapper en werkzaam als universitair hoofddocent bij de Universiteit Utrecht. Zij is onder meer auteur van De Loden Venus. Biografieën van beroemde moeders door hun dochters (1995), co-redacteur van Women's Studies and Culture (1995) en co-auteur van Effectief Beeldvormen. Theorie, analyse en praktijk van beeldvormingsprocessen (1999). Zij publiceert geregeld over literaire en visuele cultuur, gender en etniciteit. E-mail: rosemarie. [e-mail].

Kathinka Dittrich van Weringh (1941) studeerde geschiedenis, anglistiek en politieke wetenschappen. Vervolgens werkte ze voor het Goethe-Institut in Barcelona, New York en Amsterdam, in de hoofdves-

[p. 438]

tiging te München en als directeur van de afdeling in Moskou. Nu is Dittrich onder meer voorzitter van de Europese Cultuurstichting en voorzitter van het adviescollege van het filmgezelschap ApolloMedia GmbH in Keulen. Dittrich publiceert regelmatig artikelen over cultuurpolitiek en -management en over het thema film en migratie in de jaren dertig. Ze schreef een dissertatie in Amsterdam: Der niederländische Spielfilm der dreißiger Jahre und die deutsche Filmemigration (1987). E-mail: [e-mail].

Joost Groeneboer (1957) richtte na zijn studie theaterwetenschap tentoonstellingen in op het gebied van theater, dans en fotografie in Theater Instituut Nederland, het Joods Historisch Museum en het Amsterdams Historisch Museum. In het laatstgenoemde museum was onlangs de jubileumtentoonstelling Dansen, dansen, dansen, Amsterdam 1900-2000 te zien. Hij publiceerde in Het Parool en Ons Amsterdam en leverde bijdragen aan onder meer Een theatergeschiedenis der Nederlanden en Een muziekgeschiedenis der Nederlanden. Momenteel is Joost Groeneboer werkzaam als hoofdredacteur van het tijdschrift Volksdans en projectleider bij het Landelijk Centrum voor Amateurdans. E-mail: [e-mail].

Hans Ludwig Jaffé (1915-1984) was kunsthistoricus en hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Verder was Jaffé hoofdconservator van het Stedelijk Museum te Amsterdam. Hij publiceerde boeken over onder meer Willy Belinfante, Klee, De Stijl (De Stijl 1917-1931: The Dutch Contribution to Modern Art), Piet Mondriaan (Masters of Art Series), Theo van Doesburg en Pablo Picasso.

Stine Jensen (1972) is filosoof en literatuurwetenschapper. Zij promoveerde in 2002 op Waarom vrouwen van apen houden. Een liefdesgeschiedenis in cultuur en wetenschap. Eerder publiceerde zij De verlangenmachine. Vrouwen in de popmuziek. Zij schrijft literatuurrecensies voor NRC Handelsblad en is redacteur van Armada, Tijdschrift voor wereldliteratuur. E-mail: [e-mail].

Rudie Kagie (1950) is redacteur van het weekblad Vrij Nederland. Hij publiceerde een tiental boeken over sociaal-maatschappelijke onderwerpen en over muziek, waaronder De eerste neger (1989), De papieren heilstaat (1992), De verboden saxofoon (2000) en 24 uur (2002). E-mail: [e-mail].

Michiel van Kempen (1957) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde in Nijmegen. Hij werkte vijf jaar in Suriname. Daar publiceerde hij tal van studies over Caraïbische literatuur en bloemlezingen uit de Surinaamse letterkunde, onder meer de Spiegel van de Surinaamse poëzie (1995) en Mama Sranan: 200 jaar Surinaamse verhaalkunst (1999). In 2003 verscheen bij De Geus in twee banden Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur. Hij schreef voorts verschillende prozaboeken, onder meer de roman Plantage Lankmoedigheid (1997) en Pakistaanse nacht en andere verhalen (2002). E-mail: [e-mail].

Giselinde Kuipers (1971) promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam op het proefschrift Goede humor, slechte smaak over sociale verschillen in gevoel voor humor (2001) en werkt sindsdien als univer-

[p. 439]

sitair docent bij de afdeling communicatiewetenschap van de UvA. Zij publiceerde diverse artikelen op het gebied van humor en populaire cultuur en de bundel Digitaal contact: de begrensde mogelijkheden van internet (met Jeroen de Kloet en Suzanne Kuik) Haar huidige onderzoek richt zich op het Amerikaanse gevoel voor humor, met name de humor in Amerikaanse televisiecomedies. E-mail: [e-mail].

Susan Legêne (1955) is historicus en sinds 1985 verbonden aan het Koninklijk Instituut voor deTropen, sinds 1997 als Hoofd Museale Zaken. In die functie is zij verantwoordelijk voor de herinrichting van het KIT Tropenmuseum. In dat kader houdt zij zich bezig met koloniale expansie, koloniale cultuur en objecten als historische bron. E-mail: [e-mail].

Philomeen Lelieveldt (1964) is musicologe. Zij is als universitair docent en onderzoeker verbonden aan het Instituut voor Media en Representatie van de Universiteit Utrecht. Zij verzorgt daar sinds 1997 het onderwijs in klassieke-muziekprogrammering en muziekbeleid. Zij promoveerde in 1998 op het proefschrift Voor en achter het voetlicht, musici en de arbeidsverhoudingen in het kunst- en amusementsbedrijf 1918 tot 1940 en voerde sindsdien verschillende onderzoeks- en adviesopdrachten uit voor externe opdrachtgevers. E-mail: [e-mail].

Leo Lucassen (1959) is als universitair hoofddocent verbonden aan de afdeling Geschiedenis en Regiostudies van de Universiteit van Amsterdam. Daar geeft hij leiding aan een NWO-pionieronderzoek naar immigratie in Nederland. Tevens is hij verbonden aan het Centrum voor de Geschiedenis van Migranten (CGM). Na zijn proefschrift over de geschiedenis van zigeuners (1990) is hij zich vooral gaan bezighouden met de migratiegeschiedenis van West-Europa. Samen met Klaus Bade, Piet Emmer en Jochen Oltmer bereidt hij de uitgave voor van een in 2005 te verschijnen Duits- en Engelstalige encyclopedie over de Europese Migratiegeschiedenis sinds 1600. E-mail: [e-mail].

Maaike Meijer (1949) is literatuurwetenschapper en hoogleraar-directeur van het Centrum voor Gender en Diversiteit van de Universiteit van Maastricht. Zij promoveerde in 1988 op De lust tot lezen. Nederlandse dichteressen en het literaire systeem en publiceerde in 1996 In tekst gevat: inleiding tot een kritiek van representatie. Verder publiceerde zij tal van artikelen en bundels op het gebied van poëzie, liederen, Nederlandse literatuurgeschiedenis en cultural studies in het algemeen, veelal vanuit het perspectief van gender en etniciteit. Zij nam het initiatief tot deze boekenreeks. E-mail: [e-mail].

Lutgard Mutsaers (1953) is musicoloog, poppublicist en popmuzikant. Zij debuteerde in 1987 met Pop Utrecht 1956-1986, gevolgd door Rockin' Ramona (introductie van de rock-'n-roll in Nederland door Indo's en Molukkers), Haring & Hawaiï (over hawaiianmuziek in Nederland) en 25 jaar Paradiso 1968-1993 (geschiedenis van Amsterdams poppodium). In 1998 promoveerde zij op Beat Crazy, over de

[p. 440]

invloed van transnationale dansrages in Nederland. Zij doceert Popular Music Studies aan de Universiteit Utrecht en is aangesloten bij de International Association for the Study of Popular Music. E-mail: [e-mail].

Pamela Pattynama (1948) is werkzaam bij het Belle van Zuylen Instituut, onderzoeksinstituut voor multiculturele en comparatieve genderstudies. Zij publiceert op het gebied van cultural studies. Momenteel doet zij onderzoek naar (post)koloniale beeldvorming, met name in Indische literatuur en films. Haar tweede project is gericht op de levensverhalen van vrouwen die de koloniale tijd in Nederlands-Indië hebben meegemaakt. E-mail: [e-mail].

Marianne Vogel (1958) promoveerde in 1992 te Leiden op Zwischen Wort und Bild. Das schriftliche Werk Paul Klees und die Rolle der Sprache in seinem Denken und in seiner Kunst (München: Scaneg, 1992) en opnieuw in 2001 te Maastricht op ‘Baard boven baard’. Over het Nederlandse literaire en maatschappelijke leven 1945-1960 (2001). Ze is coördinator Duitslandstudies aan de Rijksuniversiteit Groningen en publiceert regelmatig over de Nederlandse en Duitse literatuur en cultuur. E-mail: [e-mail].

Berteke Waaldijk (1957) is historica en werkt als senior docent/onderzoeker voor Vrouwenstudies bij de Universiteit Utrecht. Zij publiceerde over vrouwengeschiedenis, oude en nieuwe media en over sekse en sociaal werk. Op dit moment houdt zij zich bezig met de manier waarop burgerschap en vermaak tot stand komen op wereldtentoonstellingen en koloniale exposities. Met Maria Grever publiceerde zij in 1998 Feministische Openbaarheid. De Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid in 1898 - een Engelse bewerking van dit boek verschijnt in 2005 bij Duke University Press. Daarin wordt onder meer beschreven hoe de vrouwenbeweging zich verhield tot het kolonialisme. Met Susan Legêne schreef zij eerder over de betekenissen van batik in de Nederlandse koloniale cultuur. E-mail: [e-mail].

Wim Willems (1951) is projectleider van de historische cluster van het Instituut voor Migratie en Etnische Studies (UvA), en verbonden aan het Centrum voor de Geschiedenis van Migranten. Hij heeft tal van publicaties op zijn naam staan over de westerse beeldvorming en het beleid jegens zogenaamde zigeunergroepen. Verder heeft hij een zesdelige reeks Studiedagen Indische Nederlanders georganiseerd en de redactie gevoerd over de bundels artikelen die naar aanleiding daarvan verschenen. In 2001 verscheen zijn laatste boek op dit onderzoeksterrein, De Uittocht uit Indië, 1945-1995. E-mail: [e-mail].

Myra Winter (1961) volgde een museumopleiding aan de Reinwardt Academie en studeerde kunstgeschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ze woonde van 1995 tot 1996 in Suriname waar zij werkzaam was bij het Surinaams Museum. Sindsdien reist Winter regelmatig op en neer voor culturele projecten. Ze is sinds 1997 verbonden aan de Vereniging Ons Suriname waar zij de Galerie Nola Hatterman runt en zich bezighoudt met het organiseren van literaire activiteiten. E-mail: [e-mail].