| |
PLACKAAT, Tot Beneficie der HUUWBARE MAAGHDEN.
Waer na sich alle Vryers sullen hebben te reguleren, op Pene, als
in dese Ordonnantie is begrepen.
Wy Virgo Foeminiario, by de Gratie van de groote Godin Diana,
Opper-Princes van alle Huuwbare Maagden, Keyserinne van Naaldwijck en
Schaarlanyen, Koninginne van Stovesteyn en Testarien, Groot Vorstinne inde
Keurs, Domineerster in Potorien, Tresorien en Panorien. Hartoginne van Santc.
Mansjette-en Ponjettesteyn? Gravinne van de Bouwe: | |
| |
Vrouwe van
Pendantenborgh en Bagarien. Voor-zitster aen den Disch. Vorstin en
Woortvoerster in Speel-jachten, Coetsen, Calessen en Ys-sleden. Baronesse in
Bloemendal. Eenighe Gezagh-voersters over Wevers, Snyders, Pelsers, en
Schoen-makers, &c. Alleen den genen die dese onse letteren sullen sien of
hooren leesen, saluyt. Alsoo door onse lieve en wel-beminde Me-vrouwe de la
Faelie, onse Steede-Houdster aen den Amstel, het Y, midtsgaders aen alle
andere Stoomen, Rievieren, Meyren, Kreeken en Beecken, in de seventhien
Nederlandtsche Provintien, onlangs, aen ons, by ootmoedige supplicatie, is
vertoondt, Hoe onwaerdigh de Huuwbare Maaghden, waer aen alle Mans persoonen,
in onderdanighe dienstbaerheyt, ten alderhooghsten zijn verbonden, een tijdt
langh, van d'opgeblaase Vryers, soo wel in Bruyloften, als andere gemeene
by-een komsten, gehandelt en bejegent zijn geweest, ende noch ghehandelt en
bejegent worden, en naer dien dit bedrijf lichtelick tot een argher euvel souw
konnen uytspatten, te voortslaen, by aldien wy daer in niet tijdts genoegh voor
zagen, Soo ist: Dat wy om alle onheylen voor te komen, uyt onse aen
geboore Goedaerdigheydt, Macht en Princesselick vermogen, met bewillinge van
beyde onse Parlamenten, daer toe wettig, op ons Vorstelick Slot
Pronckendal, beroepen en vergaderd, te raade zijn ghewor- | |
| |
den, om aen de lieve en zoete Maagdekens sodanige Voor-rechten te
verleenen, waer mee zy lieden, haer, nu, en in de toekomende, teghens alle
onbehoorlicke handelinghen der onbeschofte Ionghmans souden konnen en mogen
behelpen en verweeren. Begunstigende haer dan derhalven, nu en ten eeuwigen
dage, met dese onsen Privilegie-brief: Bestaende in dese naevolgende leden
1. Een Huuwbare Maaghd sal onder haer Keurs, van nu aen,
vry en vrank, met een scharlaake, witte, of zijde broeck mogen gekleedt zijn,
sonder daer van aen de Mannen eenighe tol of rekenschap te geven.
2. Alle Huuwbare Maaghden sullen, so wel als de
Ionghmans, met quasten aen de beenen, en gehoorende schoenen mogen
proncken.
3. Niemandt sal haer, om heur gefriseerde en gepoeyerde
lockjes, met de naem van leeutjes, gelijck onlanghs in openbare druck is
geschiedt, mogen noemen, op poene van dadelick selfs tot op de kam geschooren,
en voor altoos van de Maaghdelicke genade versteeken te zijn.
4. Sullen sy geen maet in haer Pendanten en Oor-hange
behoeven te voeren, maer daer in heur eyge keur volgen, en of het geviel, dat
de eene of d' ander Poët, in Speelen, Kluchten of Gesangen, sich
hiertegens, in uyt-schelden en bespotten, vergreep, die sal, voor een goude | |
| |
Medaelje, altijd met twee gebroocke Pendenten, op sijn borst, moeten
proncken.
5. Sullen zy voor een Vryer, die sijn beloften aen sijn
Vryster troulooselick heeft gebroocken niet behoeven te nigen, alwaert oock dat
hy uit het geslacht der Goden ghebooren, en, tot seer hoogh een aensien op
getrocken was.
6. Sullen sy voor geen Vryers behoeven te neigen, voor
en al-eer de selve, met ongedeckten hoofde, voor haer geboogen staen, en hun
onderdanigheyt betoont hebben.
7. Sullen sy geen Vryers te woord behoeven te staen,
voor en al-eer de selve, met ongedeckten hoofde, de zoomen van'er opperkleedt
aengeraeckt, en'er handen eerbiedelick gekust hebben.
8. Sullen sy de voorgangh in de huysen, de beste
plaetsen an den disch, en het eerste woort in de praat hebben.
9. Sullen sy, so wel in Bruyloften als andre gemeene
maeltijden, het Bancket, soo haest als het op-gedischt is, moghen aen tasten,
in heur voor-laakens knoopen, en naer huys senden, sonder aen de Vryers iets
over te laten.
10. Sullen sy over de Vryers, naer hun wel gevallen,
moghen gebieden, en alle dienst, selfs tot 't op-binden van er schoen-linten en
koussebanden, van het eyschen, en over d' onwillige sulck een straf oeffenen,
als de tijdt en saeck vereyschen sal.
| |
| |
11. Sullen sy vry en vranck met oope kroppen, en
ontbloote borsten in de Geselschappen der Ionghe-lieden mogen verschijnen,
sonder daer over by iemant, als on-eerbare verdacht, of van eenighe Vryer te
Vryer aen gheraeckt te worden.
12. Sullen de Vryers haer geduurig naer de mont en d'
oogen moeten sien, om also niets te doen, dan dat, met heur wil, over een
komt.
13. Sullen de Vryers des Somers, in de Lusthoven heur de
vliegen van de wangen moeten houden, en met een wajer verkoelen. Op pene van
daedelick bloots hoofts onder een Byeswarm gebannen te worden.
14. Sullen de Vryers des winters haer ten ys tot heur
vermaeck, in een bequame ys-slede met stoven en Beerehuyden voor sien, moeten
voeren, en aen de pleyster-plaetsen deftigh doen opschaffen, en haer des avonts
naer huys geleydende, bedancken, voor d' eer, die sy hem, door'er by sijn,
heeft aengedaen. Op pene van altijt onder het getal der onbeleefde babocken
getelt te worden.
15. Sullen geen Vryers te segghen hebben, daer het getal
der Vrysters boven dat van't hare wordt bevonden.
16. Sullen de Vryers altijd de minnelickste namen, in
het aenspreken der Vrysters moeten ghebruycken, schoon sy oock noyt een goedt
woordt van haer hadden genooten.
| |
| |
17. Sal een Vryer, schoon hy een ander met sijn Vryster
in de praet vondt, sich niet stuurs moeten houden, maer door vriendlicke
woorden en wercken, heur ghenade soecken te behouden, wijl sy, om heur
vermaeck, verscheyde Ionghmans mach te spraeck staen, sonder aen yemandt de
allerminste oorsaeck van arghwaan te geven.
18. Sullen de Ionghmans altijdt voor de Vrysters moeten
instaen, en haer van alles, en over al kosteloos en schadeloos houden.
19. Sullen de Ionghmans de Vrysters alle Kermissen met
een eerlicke Kermis-gift moeten begiftigen; sonder daer voor van haer eenige
danck te begeeren.
Dese en meer andere poincten, die consequentelick, uyt de voorsz
volgen, van wat natuur de selve zijn, en hoe sy oock mochten genaemt worden,
lasten en beveelen wy aen alle Vryers in't gemeen, en aen yeder in't bysonder
den Maagden den promptelik en volkome te laten genieten of anders als
quaedwillige aengegrepen en openbaerlick, ten spieghel van andere, aen den
lijve gestraft te worden. En op dat sich niemandt met onwetenheyt sal hebben te
verschoonen: Soo gebieden en bevelen wy, aen onse lieve en wel-beminde
Me-vrouwe de la Faelje, &c. Midtsgaders aen alle andere gesaghvoersters,
soo wel in de Steden, als ten platten Lande, dese onse brief van Privilegie,
ende | |
| |
Maaghdelicke Voor-rechten, al om af te kundigen en aen te
placken, daer men gewoon is af te kundigen en aen te placken. Op dat tegens
d'Over-treders en onghehoorsame mach geprocedeert, de moed-wil gestraft, ende
de Maaghdelicke waerde totter al-oude luyster verheerlickt worden. Gegeven in
ons Vorstelick Slot Pronckendal, in 10000 Iaer van onse Genadighe Regeeringh,
op den 33 dagh der maendt Keurssekeurs, onder het groot Zeghel van onse
aensienlicke macht.
Was Onderteeckent Virgo Feminiario.
Geparafeert M. v. Maaghdeborgh.
Laager stondt Accordeert met horginael, zijnde met een duyve-schacht
op wit wasch, in een onbevleckte spraak geschreven
|
|