Mijn dagboek. Dagboek 1. 1907-1911

11 Augustus

Sinds een week zijn wij te Parijs, en zowel het samenzijn met moeder aan wie een diepe geestelijke verwantschap ons verbindt, als het weerzien van deze stad, geeft ons innige vreugde. Eén der eerste dagen ben ik naar de Notre-Dame geweest. Hoe onverwoestbaar rustig staat zij daar voor u, op het vlakke open plein, de Kathedraal met de schaduwvolle portalen, de stoere torens, met gans de edele pracht harer evenwichtige en toch stoutmoedige verhoudingen, met den vromen ernst van haar eeuwenoudheid! Hetgeen mij zo bizonder treft, is het feit, dat elke vorm het omhulsel is van een gedachte. Nu begrijp ik den innerlijken samenhang, het harmonisch verband tussen het zichtbare en het geestelijke. Een gelovige, voor wien iedere vorm het symbool is van een levende werkelijkheid, moet wel een geweldigen indruk ontvangen van deze kathedraal. Ik sta in verrukking ervoor en ik denk aan het katholieke geloof, dat met zijn diepe macht deze schoonheid bezielde. Ik bewonder, en voel het verlangen het katholicisme beter te kennen.

[p. 53]

Gisterenmiddag was ik alleen in de Notre-Dame. Ik heb uren door de kerk gedoold, de kooromsluiting, de oude vensters en de gewelven beschouwd, daarna langen tijd stil neergezeten. Voor het altaar brandde een kleine rode lamp, voor den gelovige het teken dat Jezus daar rust... Er was bijna niemand in de kathedraal. Van de stille hoge gewelven scheen de vrede neer over mijn onrustigen geest. Talloze beelden en gedachten volgden elkaar op. En de aanschouwing van het licht rond de zuilen, van de bogen welke zich als biddende handen omhoog strekken, van den brandenden gloed der ramen en vensterrozen, en dan die vage gevoelens, de dromen en verlangens, waaraan ik geen naam kan geven, en die mij aandoen met vreugde en met pijn, - mijn ziel rilde van heimwee.