In dépôt

Donderdag 20 januari

Ongeveer vierhonderd alte Kamp-Insassen zijn dinsdag met het transport naar Theresienstadt meegegaan. Velen, die de keuze hadden tussen Theresienstadt en de lijst-Weinreb hebben voor Weinreb geopteerd: zij wilden niet, tenzij hoognodig, uit hun kleine huisjes en hun gemak gestoten worden en verwierpen de gift van Theresienstadt van de commandant. De commandant is daarover in woede ontstoken en heeft de heren doen meedelen, dat zij te zijner tijd uit hun huisjes verwijderd zouden worden en naar de grote woonbarakken zouden moeten verhuizen. Dus: huuropzegging. De alte Kamp-Insassen, die mee zijn gegaan, hebben van het kamp een pakketje meegekregen, waarin boter, suiker, jam; de anderen hebben niets gekregen. Ingewijden spreken daarover schande: ongehoorde bevoorrechting van de alte Kamp-Insassen, die zich toch al zoveel te goed deden dank zij hun relaties met de keuken, maar die nog altijd ketterden, omdat zij het vijf jaar geleden zo slecht hadden gehad. De huisjes, die vrijgekomen zijn en die nog vrijkomen, zullen ter beschikking worden gesteld

[p. 256]

van de nieuwe leden van de Duizendlijst. De pakketten met levensmiddelen, die na het strenge decreet daarop nog zijn binnengekomen, zijn aan de Verwaltung van Dienstbereich xii ter beschikking gesteld ter verloting van de inhoud onder hen, die in de metaalindustrie werkzaam zijn, in het bizonder de batterijen. De Joden, die daar werken, laten zich dit aanleunen, en menigeen die wat trekt, kan men daarop met welbehagen horen stoffen. Zo leeft men hier: de een aast op de ander, de een vreet van de ander op wat de heren ss hem afgenomen hebben. Verdeel en heers! Onderhoud gehad met mr. Pr. en hem ingelicht over het verloop van Theresienstadt. ‘Weet ik’, antwoordde mr. Pr., ‘maar u gelooft toch zeker niet dat er in werkelijkheid een request is ingediend. Dat u een andere vader zou hebben gehad dan uw wettelijke vader, kon niet doorgaan. Wij waren daarom maar alvast begonnen met een genealogisch onderzoek, maar de man die zich daarmee had belast zit nu al anderhalve maand in de gevangenis. Het zou kunnen, dat u op een gegeven ogenblik toch naar Theresienstadt zou moeten verhuizen. U moet maar naar gelang van omstandigheden handelen.’ ‘Ik ben ook niet anders van plan.’ Zou Ottenstein mee in het complot zitten en zou hij voor de schijn naar Den Haag hebben getelefoneerd? Hij lachte zo raadselachtig die maandag. Uit dit kleine gevalletje blijkt dat hier veel mogelijk is om iemand uit een transport te houden. De isolatie van het kamp wordt hier scherp gevoeld: het aantal ipa's is legio, zodat zich elke dag een rooskleurig beeld van de oorlogstoestand aftekent; maar daar tussen door sijpelen de bbc-berichten het kamp binnen, evenals kranten, die koeriers en Ariërs meebregen. Het blijkt niet mogelijk, het kamp hermetisch af te sluiten.