In dépôt

Maandag 22 november

De duizend voor de trein naar Zelle zijn eindelijk met kunst en vliegwerk bijeengeschraapt. Fräulein Slottke heeft de Barnevelders met Palestina-Austauschpapieren opnieuw opgeroepen en hen voor de keuze gesteld: of Barneveld, of Palestina. Slechts drie Barnevelders hebben voor Palestina geopteerd. Zij heeft een aantal vrouwen met buitenlandse nationaliteit, die voor Liebenau voorbestemd waren, voor het interneringskamp, laten aanzeggen, dat zij waren aangewezen voor transport naar Zelle. Zij heeft de laatste vijftig van de zg. Vierde Lijst, de lijst van personen met internationale verdiensten en die de Sperre hebben: Lagerkommandantur, op de transportlijst voor Zelle geplaatst. Zij heeft nog andere kunstgrepen uitgehaald. Zij die voor Austausch in aanmerking komen, hebben een briefje gekregen van de volgende inhoud: Sie werden für den Palestina-Austausch in ein anderes Lager überführt werden. Zij, die werden aangewezen om de trein vol te maken, het volgende briefje: Auf Grund einer behördlichen Entscheidung werden Sie mit dem morgigen Transport in ein anderes Lager überstellt. In het kamp spreekt men van: Schwindel. Intussen verkeren degenen, die goede Palestina-papieren bezitten, in een roes: de trein is vanmorgen aangekomen, een trein met goede, propere derde-klasse-wagens, met banken en portieren, met raampjes, die men open kan trekken. Zoiets heeft men in geen maanden in het kamp beleefd; echte personenwagens, voor Joden, voor een soort plezierreis. Geen twijfel meer mogelijk: de Duitsers zijn te goeder trouw ten opzichte van de uitruil voor Palestina. Zie je wel, zeggen Zionisten, een derde-klasse-trein, wij mogen onze bagage meenemen, wij mogen

[p. 211]

tweehonderdvijftig gulden meenemen, wij gaan niet naar Auschwitz, maar naar Zelle, misschien krijgen wij daar zelfs pakjes van het Rode Kruis! De Palestijners leven in een roes, vallen elkaar bijna om de hals van vreugde. Heeft men ook niet zakken met appelen ingeladen, koek, sigaren en sigaretten? Appelen zijn er zeker in, die heb ik zelf zien inladen. Sigaren, sigaretten? De verbeelding moet ook wat hebben. Nou zien jullie! We gaan! Eindelijk! Anderen, die niet voor Zelle zijn aangewezen, maar nog hier moeten blijven en hun onzekere bestemming afwachten, zijn jaloers, zulke ogen zetten ze op; zij zouden graag meewillen. In zo'n mooie derde-klasse-trein. Voor je plezier zou je meegaan! De sceptici schudden het hoofd over zoveel oppervlakkigheid, over zoveel lichtzinnigheid: je kunt de Duitsers toch immers nooit vertrouwen; vandaag is het zus, morgen zo! Langsam, immer langsam!

De controle op de postpakketten en aangetekende briefpakketten is verscherpt: voortaan zullen zij, voordat zij naar de barakken worden doorgezonden, worden geopend en gevisiteerd door beambten van de Lagerkommandantur, op geld en luxe-artikelen. Daar gaat onze tabak, daar gaan onze sigaretten! De enige luxe, die wij totdusver genoten. Weinreb, van de lijst-Weinreb, is uit Scheveningen in het kamp teruggekomen, zonder s. Tweede inenting tegen typhus, op de rechterarm. Vijf jonge paren in de echt verbonden met het oog op het transport naar Zelle, om de toelating tot Palestina mogelijk te maken van een deel hunner. Bezoek aan het gedeelte van het ziekenhuis, waar geen kinderverlamming heerst, weer toegestaan.