Nauwkeurige beschryvinge van Groenland of Spitsbergen, waer in de walvisch-vangst, gelegentheyd van 't ys, en haer wonderlijke kragt en figuren, duydelijk word aengewesen

[p. 73]

Dagh-verhael van de te rugg'-Reys van Spitsbergen na Hamburg.

DEn 22. der Hoymaend, 's morgens, als de Son Noord-Oost stond, ⁺ ligteden wy ons Ancker, en zeylden uyt de Suyd-haven. Dien geheelen dagh was het Mistigh. 's Nachts hadden wy Sonneschijn. Saegen doe oock veele Vin-Visschen.

Den 23. hadden wy, beyde over dagh en nacht, een warme Sonneschijn, met kalmte.

Den 24. wederom de geheele dagh en nacht Sonneschijn, met zodanigh een warmte, dat de Teer op en aen 't Schip begon te smelten. Wy dreven in kalmte voor de Magdalene-Bay.

Den 25. was 't een bewolckten Hemel, met Sonneschyn, maer daer by seer koud. 's Avonds bevonden wy ons by 't Voor-land. 's Nachts hadden wy nevel. De Wind was Suyd-West.

Den 26. een droeve Sonneschijn, soo over dagh als des nachts, met koude. De Son was 's nachts seer laegh.

Den 27. was de Wind Suyd-West, met een droeve Sonneschijn, den geheelen dagh en nacht.

Den 28. wendeden wy 't van de zijde des Noord-Voorlands nae 't Westen, doe de Son Oost-Zuyd-Oost stond; en zeylden West-Zuyd-West nae de Zee toe. Keerden voorts nae 't Suyden, en voeren Suyd-Oost.

Den 29, 30, en 31. zeylden wy Suyd-Suyd-Oost langs het Land heenen. 't Suyd eynd van 't Voorland hadden wy van ons Oost ten Noorden, ontrent 8 Mijlen. Voorts voeren wy Suyd-Zuyd-West. 't Was koud, met een Noord-Weste Wind. Daeglijcks zagen wy Vin-visschen, maer geen Walvisschen meer.

Den 30. en 31. beyde de dagen was het windigh en neveligh. De Wind Noord-Noord-West.

Den 1. der Oogst-maend was 't vry stormigh. Regen en nevel ging 'er by. De Wind noch als vooren.

Den 2. des voormiddaghs nevel; daer na dien gantschen dagh een droeve Sonneschijn, met lijdelijcke koude. De Wind Oost; en de Son was deesen nacht het Water gelijck.

Den 3. wederom een droeve Sonneschijn, ter oorsaeck van de nevel; en daer by koud. De Wind Noord-Oost.

Den 4. noch neveliger als te vooren; 's voormiddaghs sagen wy een Regen-boogh. De Wind Suyd-Zuyd-Oost, met stilte. De Son ging nu 's nachts onder, en men sagh de Sterren.

Den 5. was de Wind als voorheen; doncker weer met kalmte.

Den 6. weer en wind even als op den voorigen dagh.

Den 7. begon het hard te waeyen, en gevolgt van een storm met Regen, den geheelen dagh door.

Den 8. was 't windigh, met een droeve Sonneschijn den geheelen dagh. 's Nachts starre-klaer. De Wind Suyd-Oost.

Den 9. dien gantschen dagh windigh; 's voormiddaghs nevelige Sonne-schijn, doch op de middagh klaer. De Wind Suyd-Oost. Ter middagh-tijd

+ Dagh-Verhael van de te rugg'Reys van Spitsberge.

[p. 74]

namen wy de hoogte der Son, en bevonden ons op 66. Graden, en 47. Minuten. Wy zeylden Suyden ten Westen, by de Noorder-wal heenen.

Den 10. was 't doncker weer, bewolckte Lucht, en daer by windigh. De Wind Suyd-Suyd-West. De Lucht saghmen veel schoner, met dicke Wolcken overtogen. De warmte wierden wy daeghlijcks hoe langer hoe meer gewaer.

Den 11. doncker, als de voorige dagh, doch niet zoo windigh.

Den 12. 's morgens viel 'er Regen. De Wind Noord-West. 's Middaeghs warme Sonneschijn, en de Wind Noorden.

Den 13. 's Sondags 's morgens was de Wind Noord-West, en stormigh met Regen. Hier na liep de Wind West; dien nacht hadden wy heldere Maen en klaer Starre-ligt. 's Morgens zagen wy 't Noord-Eynd van Hitland, en zeylden Suydwaerts aen. Na 't ophouden van den Regen wierden wy Fairhil gewaer. Wy zeylden tusschen Hitland en Fairhil heenen; eerst Suyd-West, en daer na Suyd-Suyd West en Suyden.

Den 14. schone Sonneschijn den geheelen dag, de Wind Noord-West.

Den 15. was 't Windig, met een bewolckte Sonneschijn; de Wind Noord-Noord-West. 's Avonds wierpen wy 't Sinck-lood uyt, op 36. vadem diepte. Dit grond-peylen geschiedt op de volgende manier. Een Man gaet voor op 't Gallioen staen, een onder op de Back, de derde in 't midden des Schips, en zo de overige al voorts, tot achter toe. Yeder heeft 4 of 5 vademen (in een ronde kring omgeslagen) Touw in de hand. d'Eerste, op 't Gallioen staende, laet 't Loot in de Zee neer-sinken. Als nu de tweede merkt, dat 't selve neerwaerts treckt, zoo laet hy zijn Touw los: dit gaet zo voort tot op den laetsten Man. Daer na treckense dit Touw met alle magt schielijck weer op; en besien dan 't Loot van onder (daer een gat in is, gevult met Ongel of Vet); waer aen sy bemercken, of 't een Sand of andere Grond is.

Den 16. was 't Windig, met een droeve Sonneschijn, dien geheelen dag, en de Wind Noord-Noord-West.

Den 17. hadden wy schoon weer, en warme Sonneschijn, dien gantschen dag over. De Wind Noord-West; dog 's nachts liepse Suyd-Oost.

Den 18. schoon en warme Sonneschijn, maer een weynig windig.

Den 19. weer Sonneschijn als vooren, dien geheelen dag kalmte.

Den 20. wederom schoon weer, met warme Sonneschijn, dog wat windig. Doe 't begon dag te worden, zagen wy 't Heiligeland Suyden ten Oosten van ons. Wy zeylden Suyd-Oost. Dien dag quamen wy by 't Heiligeland; en naemen daer een Lootsman in; 't welck een Persoon is, die de diepten des Strooms wel bekend is. Deese zijn van den Raad te Hamburg, bysonderlijck daer toe gesteld.

Den 21. was 't schoon weer, en dien gantschen dagh warme Sonneschijn. Wy seylden voor d'Elve, en gingen op Ancker leggen by d'eerste Ton, genoemt de Rode. 's Naemiddags ligteden wy 't Ancker, en zeylden tot Kucks-Haven, en hadden dien nacht Donder en Blixem, met Regen. Waer mede onse Reyse (onder Gods genadigen zegen) geluckig volbragt is.