Het boeck der psalmen Davids

[p. I]

Marnix in de gevangenis de psalmen vertalende.
Naar een ets van W. Unger, naar een teekening van Ch. Rochussen.

[p. IV]

Ter verantwoording

Philips van Marnix, Heere van Sint-Aldegonde, vertaalde de Psalmen uit het Hebreeuws. Zijn werk werd in 1580 te Antwerpen bijGilles van den Rade uitgegeven met Privilegie, ondertekend doorGuillaume de Nassau. In 1585, toen Philips van Marnix buitenburgemeester van Antwerpen was, werd de stad, na een beleg van vele maanden, aan de Spanjaarden overgegeven.

Bij de voorbereidingen van de herdenking van deze ‘Val van Antwerpen’ ontstond het idee de Psalmen Aldegondii opnieuw uit te geven.

Dit idee heeft ondergetekende besproken met Prof. Ignace de Sutter, hymnoloog en componist, Dr. Willem Barnard, dichter, en Dr. Ludo Simons, directeur van de Stadsbibliotheek te Antwerpen, die dit initiatief op prijs stelden en hem aanspoorden het te verwezenlijken.

Het College van Burgemeester en Schepenen van de Stad Antwerpen verleende in de zitting op 4 maart 1985 toelating voor een heruitgave naar het exemplaar uit het Museum Plantin-Moretus. Deze toelating en de medewerking van Mevrouw Dr. Francine De Nave, conservator van dit museum, worden zeer op prijs gesteld.

Het betreffende exemplaar werd gecopieerd, zoveel mogelijk gezuiverd en deels geretoucheerd, waarbij wij ons hebben laten leiden door een zo goed mogelijke leesbaarheid, terwijl wij de oorspronkelijke druk, dus ook de drukfouten, zoveel mogelijk intact hebben gelaten.

De afmetingen van het originele exemplaar zijn 145 mm hoog en 90 mm breed. Wij hebben deze enigszins vergroot, zonder de grootte van de bladspiegel te wijzigen om een betere leesbaarheid te bereiken.

[p. V]

De ‘Bijdrage tot de Marnix-Bibliografie Het Boeck der Psalmen’ (Miscellanea Gessleriana 1948) van wijlen Prosper Arents hebben wij overgenomen met toestemming van de dochter, Mevrouw Mia Arents, die wij bij deze hartelijk danken.

Ondergetekende is Dr. J.G. Sterck en Dr. A.C. den Besten, Marnix-deskundigen van de Romano en de Reformata, zeer erkentelijk voor hun inspiratie en medewerking.

Dr. J.G. Sterck publiceerde onder meer ‘Bronnen en Samenstelling van Marnix' Biënkorf der H. Roomsche Kerke’, dat bekroond werd door de Koninklijke Vlaamsche Academie voor Taal- en Letterkunde. Ondanks de soms harde kritiek zowel op het werk ‘de Biënkorf’ als op de calvinist ‘Marnix’ zelf, schrijft Dr. J.G. Sterck: ‘de eerlijke overtuiging van Aldegonde die zich zo verbeten tegen Rome keer, verdient eerbied.

Dr. A.C. den Besten heeft zich als dichter en essayist een belangrijke plaats verworven in de Nederlandse letterkunde. Als dichter werkte hij in het dichtgenootschap mee aan de uitgave van het rijmpsalter dat door de Interkerkelijke Stichting voor de Psalmberijming in 1968 werd gerealiseerd. Daarnaast schreef hij een verslag van een fascinerende ontdekkingsreis ‘Wilhelmus van Nassouwe, het gedicht en zijn dichter’. Hierin waagt hij het onder meer op basis van zijn eigen heel praktische kennis van de poëzie, te stellen dat Marnix de dichter van het Nederlandse Volkslied is, niet met volstrekte zekerheid, maar wel met de aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid.

Gert-Jan Buitink,