Het schilder-boeck
(1969)–Karel van Mander– Auteursrechtelijk beschermdVan Eupompus, Schilder van Sycionien.Ten tijde van Timanthes, Zeuxis, Parasius, en Demon, te weten, in de 93e. Olympiade, en daer ontrent, heeft oock gheruchtigh gheweest en ghebloeyt Eupompus, den constigen Schilder van Sycionia. Onder zijn vermaerde wercken, hadde hy ghemaeckt in een stuck, eenen die den Prijs gewonnen hadde in een Baerspel, welck spel worde gheoeffent van naeckte Mannen onder den Griecken: Desen hadde hy ghemaeckt, hebbende in zijn handt eenen Palmtack. Hy hadde t'zijnen tijde grooten roep en gherucht, om datmen om zijnen wille veranderde de ghedaente oft maniere van schilderen, die doe is gheworden driederley, daer men daer te vooren maer van tweederley en wist: want alle Schilderijen waren eerst alleen op zijn Hellatijcksche, dat is, op zijn Griecks, oft sy waren op zijn Asiaensch: maer om dat Eupompus een Sycio- | |
[Folio 70v]
| |
ner was, heeft men de Hellatijcsche verlaten, en men sprack niet meer dan van Schilderijen ghedaen op zijn Ionijcksche, op zijn Sycioonsche en Artijcksche: dit was (nae mijn ghevoelen) soo men nu seght, op zijn Nederlantsch, Italiaensch, Venetiaens, door de groote volcomenheyt, die in zijn constighe wercken, gheschilderde naeckten en anders, te sien was. Lysippus oock van Sycionien, welcken noch jongh wesende, t'Beeldtsnijden van self aenvingh, en sonder Meester leerde, dwelck Cicero nochtans loochent, maer eenen Duris waer te zijn betuyght, is ghecomen by Eupompus, om hem eenigh dinghen der Consten halven te vraghen, dewijl hy noch een arm hoetelaer was (doch namaels een groot Meester), onder ander begheerde ernstigh van hem te weten, wat Exemplaer oft Patroon der Ouden hy in achtinghe hadde, en aldermeest in zijn wercken naevolghde. Waer op Eupompus hem heeft ghebracht, daer hy hem dat soude laten sien, t'welck was op de Marckt, die vol was van alderley volck, Mannen, Vrouwen, en kinderen, en seyde: Siet daer mijn Patroon,Ga naar voetnoot* dit ist Exemplaer, dat ick aldermeest in alle mijn wercken volge. Dit woordt oft dees Antwoordt is Lysippo soo aenghenaem en vorderlijck gheweest, dat hy herte en moedt heeft ghecreghen in zijn Const cloeckelijck voort te varen, dat hy veel constighe vermaerde stucken heeft ghedaen: onder ander t'Beeldt van Socrates van Coper ghegoten, dat den raedt van Athenen liet stellen in de heerlijckste plaetse van der Stadt, na dat d'Atheners berouw over deses Philosoophs onschuldighe doot, en zijns doots oorsakers ghedoodt hadden. Hy werdt namaels by den grooten Alexander in sulcken aensien, dat niemant zijn Conterfeytsel en mocht van Coper gieten als Lysippus. Nu wederkeerende tot Eupompus, van hem en vind' ick niet anders, dan dat hy den Meester was van Pamphilus, die den Meester was van den grooten Appelles. |
|