Het Herder Pijpken

(1603)–Karel van Mander– rechtenstatus



[pagina 174]
Een Historie uyt die Schriftuere, inhoudende van daer Iacob in Egypten comt, tot dat Pharao met sijn volck in die Zee verdrinckt. Een nieu Liedeken voor den sangher Van hondert clausen en niet langher: Op de wijse men singhen can // dat Om een nieu jaer sy haren man // hat. Ga naar margenoot+ALs Iacob uyt t’landt Canaa quam, In Egypten te woonen, Sijn gantsche huys hy met hem nam, Al zijn dochters en soonen, Die oock ghewonnen // hadde aldaer Ga naar margenoot+En zijn niet uytghesondert T’seventich maer, Als Iacob nu mochte zijn hondert, En dertich Iaer. In Egypten gheprospereert Ga naar margenoot+Hebben kinders verworven, Nae seventhien Iaer ghepasseert Is Iacob daer ghestorven, Ga naar margenoot+Sy dorven // dat Vaderlijcke stam, Met alsoo groot bedroeven, Men t’Lichaem nam, En tot Sichem sy dat begroeven By Abraham. Ioseph die heeft oock ghesien, Ga naar margenoot+Kints kinderen verheven, Binnen sijn hondert Iaer en thien, Int derde lidt becleven.
[pagina 175]
Haer leven // gheeynt nae d’oude ze,Ga naar margenoot+ Pharao en sijn dienaren, Die storven me, Die Israel gheen beswaren Maer weldaet de. Daer nae quam een Coninck die Van Ioseph niet en wiste Ende viel Israel partieGa naar margenoot+ Niet soeckende haer biste, Maer meer uyt liste // ende quaden gront Wt een herte boosachtich, En sprack terstont, Dat volck was hem te machtich Dat hy daer vont. Pharao heeft Provoosten ghestelt Om Israel te dwinghen, Tot grooten arbeyt met gheweltGa naar margenoot+ En swaer werck op te dringhen Om te volbringhen // aen leem en steen, Pharao timmerde steden Alsoot wel scheen, Hoe sy t’volck drongen met hardicheden, Men saght verbreen. Daer nae dede hy een Mandament, Als die Vroewijven quamenGa naar margenoot+ Die Hebreeusche Vrouwen ontrent, Te helpen nae t’betamen, Vernamen // sy een knapelijck kindt, Dat sy dat souden dooden, Maer men vindt
[pagina 176]
Als dat niemant sulck een uytrooden, En onderwint. In desen seer droevighen tijt, Was Moyses oock gheboren Die men nae t’Mandament subijt, Hadde moeten versmooren, Ga naar margenoot+Langhe vooren // was dat ghebiet Maer sy met groote sorgen En deden dat niet, Wert drie maenden int huys verborgen So Schrift bediet. Dat stranck ghebodt heeft daer geweest, Natuere en wist wat kiesen Die Moeder maeckte t’kindt een kist Van lisch ofte van biesen Ga naar margenoot+Om niet verliesen // maer tot ghewin, Met peck ginck sy ’t bestrijcken, En leydet daer in Op t’water, een maeght van verre ginc kijcken Wt dat ghesin. Waer Godt der vromen troost vailliant, Heeft middel om bewaren, Dat kind quam aen Pharaos cant, Ga naar margenoot+By t’lant // boven die baren, T’is wel ghevaren // dat wonder dinck Pharos dochter quam baden, Sy daer toe ginck, En het jammerde haer, uyt ghenaden Sy t’kind ontvinck. Dat kindt weende met groot verdriet,
[pagina 177]
Als sy ’t uyt heeft ghetoghen, Doe sprack die Maeght, sal ick met vliet,Ga naar margenoot+ Soecken een Wijf om sooghen, Voor ooghen // werdt die moeder gehaelt Pharaos dochter ten goeden, Sprack onghefaelt, Wilt ghy’t my tot eenen sone op voeden T’wordt u betaelt. Die Vrouwe en dede gheen excuys,Ga naar margenoot+ Dat Kindt mede te draghen, Maer alst groot was brochte sy’t t’huys, Tot een soon in dien daghen, Nae haer behaghen // heeft sy’t ghenaemt Moyse, dats uytghetrocken, Seer wijs gheraemt, Dus bleef by haer t’is gheenen jocken, Seer ongheblaemt. Die eerste Pause. Als Moyses groot was en volwast, Heeft affectie ghecreghen Tot sijn broeders, die in groot lastGa naar margenoot+ Waren, en oock ghesleghen, Dat stont hem teghen // alsser niemant En was die hy gheware Nam hy sijn handt, En versloech den Egyptenare, En groef hem int zandt. Des ander daeghs quam hy ghereet, Sach twee Hebreen kijven, Sprack, hoe doet ghy malcander leet
[pagina 178]
Ga naar margenoot+Die t’quaet wilde verstijven Wilt ghy my ontlijven // sprack hy bloot Ghelijck als ghy sloeght gister, Den Egyptenaer doot, Dit quam soo uyt door desen twister, Maer Moyses vloot. Voor Pharao quam dit quaet gerucht, Sochte Moyses betrapen, Ga naar margenoot+Hy is in Medien ghevlucht En ginck daer als die knapen, Hoeden die schapen // waer hy verwerft Ietro des priesters dochter, Pharao die sterft Voor Israel wert niet te sochter Maer meer verderft. Israel heeft tot Godt gheschreyt Met suchten en wee claghen, Over haren swaren arbeyt Ga naar margenoot+Daer sy soo diep in laghen, Met vertsaghen // daer hebben ghewont Een jock seer onbarmhertich, Was haer ghejont, Maer Godt die Heer dachte goethertich, Aen sijn Verbont. Moyses sijns Sweers schapen bewaert Nae sijn oude maniere, Ga naar margenoot+Des Heeren Enghel openbaert, In een vlamme van viere, Moyses goertiere // liep derwaert, want Sulck een ghesicht op eerde Hy noyt en vant
[pagina 179]
Den doornen bosch niet en verteerde Maer seer ghebrant. Moyses haestelijck henen track Hy verwonderd’ hem seere Godt uyt den Bosch tot Moyses sprackGa naar margenoot+ Hy seyt hier ben ick Heere, In desen keere // treckt uyt u schoen, T’landt daer ghy staet is hillich Moyses ginckt doen, Dat Godt gheboodt was hy ghewillich, Op dat saysoen. Die Heere sprack noch voorder tot, Moyses sijnen subjecte, Ick ben Abraham Isaac Iacobs Godt,Ga naar margenoot+ Moyses sijn aenschijn deckte Als d’onperfectre // vreesde hy dien T’aenschouwen die hy kende Ten selven tien Sprack Godt, hebt ghy mijns volcx ellende Oock niet ghesien? Den Heere Moyses adverteert Dat hy hem wilde senden Tot zijn volck, Moyses excuseert,Ga naar margenoot+ Woudt geeren van hem wenden En sprack ten enden // naer lanck verhael, Ick ben gantsch onbequame, Van sware tael, Moyses die vraechde nae s’Heeren name Oock op dat mael. Als ghy nu in Egypten comt
[pagina 180]
Om van my te oorconden Soo sult ghy segghen onverschromt, Ga naar margenoot+Die ick zijn sal, heeft ghesonden My, om te vermonden // voor Pharao al Mijn volck nu te verlaten, Maer hy en sal, Eer ick mijn wonder doe boven maten Int Egyptsche dal. Al quam ick in Egypten fijn En sprack alsulcke renen Ga naar margenoot+Sy souden niet ghelooven mijn Dat ghy my zijt verschenen Godt sprack nu henen // werpt uwen staf Op der aerden, eer langhe Daer van werdt straf Voor Moyses voeten een felle slanghe Hy vloodt daer af. Noch voorder sprack die Heer expeert Tot sijnen Knecht eenvoudich, Vaet die slanghe by haren steert Ga naar margenoot+Soo hy dede vrymoedich, En werdt seer spoedich // op t’selve pas Tot eenen staf als vooren Ghelijck hy was, Daer aen sullen sy u behooren, Te kennen ras. Die Heere noch met Moyses spreeckt Tot des gheloofs verstercken, V handt in uwen boesem steeckt Ga naar margenoot+Moyses dede die wercken,
[pagina 181]
Naer zijn opmercken // was hy besmit Vol melaetsche ghebreken, Als sneeu soo wit, Godt ghenas hem nae t’weder in steken Moyses sach dit. Die tweede Pause. Moyses en conde niet daer van, Ten baet gheen teghenspooren,Ga naar margenoot+ Hy moeste Israels Hooftman Worden, sonder verstooren Van Godt vercooren // soo nam hy zijn Wijf en twee sonen soete Maer Godt devijn, Verweckt Aron, quam hem te ghemoete In die Woestijn. Als Aron nu Gods woordt vernam Track hy henen met lusten, Als hy by den Bergh Gods quamGa naar margenoot+ Malcander sy daer custen, En sonder rusten // trocken sy voort Moyses sonder vergeten Seyt hem Gods woort Aron namt aen alsoo wy weten, Met goed accoort. Als sy nu in Egypten lant Quamen, ginghen vergaren, Die Ouders Israels playsantGa naar margenoot+ Seyden haer die nieu maren, Van Godt sy waren // ghesonden snel Haer te lossen van onder
[pagina 182]
Dat groot gequel, Israel door teeckens en wonder Gheloofdent wel. Doen ginck Moyses en Aron cloeck Tot Pharao sonder swichten, Ga naar margenoot+Deden voor Israel versoeck, Om haer soo uyt te lichten, Met stichten // deden sy haer bevel Soo seyt die Heere almachtich Van Israel, Verlaet mijn volck, dat my aendachtich, Oock diene wel. Pharao antwoorde seer onvroet, En vraeght, wie is die Heere, Ga naar margenoot+Dat ick sijn stemme hooren moet En t’volck in desen keere Nae u begheere // te laten van my Dat ghy’t van hier soudt leyden Maer Moyses ghy Soeckt slechs dat volck van sijn arbeyden Te maken vry. Den Coninck Pharao beval soo, Lants Voochden en dienaren, Ga naar margenoot+Men soude Israel gheen stroo Meer gheven, tot beswaren Van haren // dienst, maer dat ghetal, Sal niet worden vermindert, Elck maken hy sal, Een stroo soecken dus werdt verhindert Dat volck hy qual.
[pagina 183]
Die ouders Israels gheclaeght, Hebben Pharao dees dinghen, Ten heeft Pharao al niet behaeghtGa naar margenoot+ Elck moest zijn werck volbringhen Als sy weer gingen // Moyses haer gaet Int ghemoet sonder mincken Door dese daet Seyden sy ghy maeckt dat wy stincken Voor Pharao quaet. Door dit segghen Moyses verschromt Wiste niet wat beginnen, Beswaert hy tot den Heere comt,Ga naar margenoot+ Claeght met bedroefden sinnen, Verwinnen // en cond’ hy aen Pharao yet V volck werdt noch gheslaghen Soo ghy wel siet, En door mijn comste in groot vertsaghen Ghy helptse niet. Gaet henen seght mijn volck ghewis Dat ick haer wil ontlasten, Met stercker handt en groot vonnisGa naar margenoot+ Van die haer nu aentasten Met vasten // Eedt beloefde ick haer, Voorvaderen verheven Haer zaet voorwaer, Dat schoon landt Canaan te gheven T’is nu seer naer. Die Heere spreeckt met Moyses bet Over Pharao onvroeder, Heb ick u tot eenen Godt gheset,Ga naar margenoot+
[pagina 184]
Maer Aron uwen broeder Tot een behoeder // niet seer slecht Sal zijn uwe Propheten, Dat ghy hem seght Sal hy voor Pharao den vermeten, Verclaren recht. Als nu Moyses en Aron stout Voor den Pharao vergaren, Was Moyses tachtentich Iaer out Ga naar margenoot+En Aron noch drie Iaren, Verclaren // daer uyt des Heeren mont, Dat hy dat volck verliete, Van hem terstont Dat my diene sonder verdriete, T’was haer misjont. Die derde Pause. Pharaos herte dat werdt verhert, Aron werpt uyt sijn handen Ga naar margenoot+Den staf, tot eener slanghe wert, Pharao tot sijner schanden, Van den // Toovenaers hy ontboot, Deden met haer besweeren, Dit teecken bloot, Hare staven sachmen verteeren, Van d’Arons groot. Den Heere Moyses en Aron sant Tot Pharo op den weghen, Ga naar margenoot+Daer hy ginck aen des waters cant, Dat sy t’volck uyt ghecreghen Daerenteghen // ghy’t niet en doet
[pagina 185]
Soo salt die Here wreken Met groot onspoet, Dat uwe Putten, stroomen en Beken Worden al bloet. Alsoo Godt Aron heeft gheleert Effen dat soo ghebeurde, Dat water is in bloet verkeert,Ga naar margenoot+ Seven daghen dit duerde, Hier toe labeurde // den Toovenaer Iaves en Pambres beyde, Dendent oock claer Met haer besweeren, Pharo niet scheyde Van t’volck aldaer. Die Heere sandt Moyses zijn vrient En liet Pharao ghewaghen, Verlaet mijn volck dat het my dient, Of u Landt sal ick plaghenGa naar margenoot+ In corten daghen, met Vorschen tem Dat sy dat landt bedecken, Maer Pharaos stem En wilde t’volck niet laten trecken, Godt strafte hem. Moyses en Aron een van twee Hebben den staf ghenomen, En reyckte hem uyt nae die ZeeGa naar margenoot+ Over Beken en stromen, Daer clomen // Vorschen hooch ende leech In huys onder en boven, Ghenoech elck creech, In Camers, op bedden en in backoven,
[pagina 186]
Oock in haer deech. Die Tovenaers quaet als fenijn Met besweeren sy wrochten, Ga naar margenoot+Dat sy Vorschen op dit termijn Oock in Egypten brochten, Die gedrochten // Pharao verdroot Ontboodt met neersticheden Moyses devoot, Dat hy voor hem den Heere wil beden Hy was in noot. Sal ick nu bidden voor dy, Dat Godt wil dit aenschouwen Ga naar margenoot+En van den Vorschen maken vry Dat volck wilt ghy behouwen, Maer in benouwen // seyt Pharao stranck, T’volck hy sou laten loopen Dus werdt eer lanck, Die Vorschen vergadert op groote hoopen Daer t’landt af stanck. Als Pharao voelde dat hy lucht Weder hadde te deghen, Ga naar margenoot+Soo was sijn woordt als ijdel clucht, Hy liet hem niet beweghen, Gheneghen // en was hy niet daer toe Israel te verlaten, Maer als d’onvroe, Verweckt hy over sijn Ondersaten, Een ander roe. De Heere seyt, slaet in dat stof, Tot Aron de vailliande
[pagina 187]
Hy dedet oock, daer quamen ofGa naar margenoot+ Luysen binnen den Lande, Aen de Menschen en aen het Vee En sach men niet dan Luysen Wt allen beschee, My dunckt sy saten van t’hooft, by truysen Tot aen den tee. Die Toovernaers vol van discoort Quamen ten dien saysoene,Ga naar margenoot+ Op dat sy brachten Luysen voort Met besweeringhe coene, Dat was om doene // haer veel te swaer Want een was haren dwingher, Voor alle die schaer Beleden sy dat is Gods vingher Int openbaer. Die vierde Pause. Die Heere Moyses weder sent En ginck Pharao belijden,Ga naar margenoot+ Verlaet mijn volck, en ghy’t afwent Soo sal ick u castijden Van alle sijden // met alderley Boose Wormen seer schadich Den ouden trey Ginck Pharao ende bleef onghenadich Wat Moyses sey. Die boose Worms met ghedruys Quamen daer met ghewelde, In Pharao en sijn Knechten huys In hoven en ten velde,Ga naar margenoot+
[pagina 188]
Dit quelde // Pharao dat gheschiet En sach sijn landt verderven, Sy roepen liet, Moyses ende Aron om troost verwerven Hy haer dit hiet. Gaet henen offert uwen Godt Hier nu ten Landen binnen, Moyses seyt dat waer eenen spot, Voor alle die ons kinnen, Ga naar margenoot+Dat wy uyt minnen // Godt delicaet Souden offeren eenen, Gruwel soo quaet, De Egyptenaren souden ons steenen, Om dese daet. Wel drie daghreysen willen wy Trecken in die Woestijne, Ga naar margenoot+Pharao die sprack, ick wil van my Laten dat volck ten fijne, Op dat het sijne // Godt offer soet, Maer bidt voor my den Heere Dat hy met spoet, Dese plaghen der Wormen keere Moyses dat doet. Pharao verstockt sijn eyghen hert Als die plaghe nu stilde, Ga naar margenoot+Dat hy Gods volck uyt grooter smert Niet los laten en wilde, Seer milde // hiet Godt Moysi gaen Met een sware sententie, Liet Pharao saen
[pagina 189]
Segghen, Godt sal met pestilentie V vee al slaen. Godt die over al regiert Heeft des anderen morghen, Die plaghe onder het Vee ghestiert, Men saeght daer al verworghen,Ga naar margenoot+ Sonder sorghen // heeft Godt bevrijt Die Vee int landt van Gosen, Ter selver tijt, En heeft Israel gheene verlosen Dit Pharao spijt. Godt hiet Moyses en Aron oock Tot Pharao gaen om dwinghen En seyt neemt u’vuysten vol roock, Die lucht sult ghy bespringhenGa naar margenoot+ Sy gingen // voor Pharao wel ghemoet Wt den Schorsteen daer boven Namen sy roet, En hebbent over het landt ghestoven Oock op de voet. Daer quamen boose blaren // fel Aen menschen en aen Beesten Soo dat d’Egyptenaren // snel Van minsten tot den meesten,Ga naar margenoot+ Iae oock die gheesten der Tooverie, Niet wel ghestaen en conden, Maer Pharao die Bleef wederspannich Gods ghesonden, Harde partie. Die vijfste Pause.
[pagina 190]
Godt heeft Moyses weder belast, Seght Pharao principale Verlaet mijn volck of ghy werdt vast Aenghetast met veel quale, Ga naar margenoot+Op dese male // sal Godt seer fier Sijne plaghen uytgieten, Soo dat ghy schier, Van der aerden ghedaen te nieten Sult worden hier. Daeromme heb ick u verweckt Dat mijn cracht blijcken souden, Mijn volck ghy noch onder u treckt, Ga naar margenoot+Die my wel dienen wouden, Onthouden // wilt morghen voor al Sal sulcken Haghel comen, Hier in dit dal, Men heeft desghelijcx noyt vernomen Noch niet en sal. Die onder u Gods woorden vreest En weet dat sal gheschieden, Die laet sijn volck en Vee al eest Ga naar margenoot+In hare huysen vlieden, Wat lieden // ofte Vee met ghecriel Daer op den velde swerven, T’zy oock wat ziel, Die sullen al van den Haghel sterven Daer hy op viel. Moyses die reyckte sijnen staf Nae den Hemel bysonder, Ga naar margenoot+Den Heere liet van boven af
[pagina 191]
Haghel vyer ende donder Dat onder // malcander te samen schoot En op der aerde voeren Soo gruwelijck groot, Doen waren de Steluyden en Boeren In grooten noot. Den Haghel hevet al verdaen Van Noorden tot den Zuyden Al waer hy over is ghegaen,Ga naar margenoot+ Over boomen en cruyden, Oock Vee en Luyden // vaet dat bediet Die buyten zijn ghevonden Die storven siet, Int landt Gosen daer Israel woonden Hagheldet niet. Pharao die liet roepen haest, Moyses quam daer beneven Den Coninck sprack seere verbaestGa naar margenoot+ Veel zonden heb ick bedreven, Die Heer verheven // is recht altoos, Alsulcke woorden quamen Van Pharao boos, En seyt, ick en mijn volck te samen Zijn Goddeloos. Bidt Godt voor my seyt Pharao strack, Dat den Haghel afwende,Ga naar margenoot+ Hy gaf consent dat Moyses track Met die gheheele bende, Maer als d’ellende // was ghepasseert, Heeft Pharao soo wy weten
[pagina 192]
Gherebelleert, Dat volck uyt boos herten vermeten, Ghepersequeert. Den Heere die sandt Moyses nu Tot Pharao met vercloecken, Ga naar margenoot+Verlaet mijn volck, of ick sal u Met Sprinckhanen besoecken, Aen alle hoecken // dat landt bedeckt, Pharao met boosen gronde Was niet subjeckt, Hy hadde liever met sijnen monde Moyses begeckt. Naer seer langhe propoosten // schijnt Liet Godt sonder delaeyen Ga naar margenoot+Eenen stercken Oosten // wijnt Over Egypten waeyen, Draeyen // men sach saer nacht en dach Soo veel Sprinckhanen inne, Soo dicke alst lach, Dat men van s’Weerelts beginne Sghelijcx en sach. Dat landt ghecreegh alsulck coleur T’verdonckert ten dien stonden, Ga naar margenoot+Wat groene was Egypten deur Hebben sy al verslonden, Wat sy oock vonden // koren oft vlas Ghewas // sy al afknypten Alsoo ick las, Soo dat binnen gantsch Egypten Niet groens en was.
[pagina 193]
Pharao liet Moyses roepen tot Hem, daer hy hem vercondichtGa naar margenoot+ Ick heb aen u en uwen Godt, Dit mael seere ghesondicht, Grondicht // bidt den Heere devoot Dat hy doch van my keere Slechs dede doot, Moyses die ginck en badt den Heere, Voor Pharao bloot. Als Moyses nu den Heer aenriep Voor Pharao noch ten besten, Eenen seer stercken windt hy schiep Comende uyt den Westen,Ga naar margenoot+ Soo dat ten lesten // al die Sprinckhaen Van den windt op gheheven Die t’landt seer schaen, Zijn in die roode Zee verdreven, En soo vergaen. Die seste Pause. Als Pharao sach dat t’verdriet Der Sprinckhanen wat luckte Sijn herte vol boosheyt opsiet,Ga naar margenoot+ T’volck noch onder hem ruckte, Die verdruckte // hy niet en gheeft Consent om uyt te trecken, Die Heere heeft Moyses nae den Hemel doen recken, Sijn handt beleeft. Moyses uytreckende sijn handt, Des Heeren werck hy wrochte,
[pagina 194]
Ga naar margenoot+Het werdt soo duyster over t’Landt Dat men’t oock tasten mochte, Also besochte // die Heere aldaer Die Lieden waer sy laghen T’zy verr’ of naer, In drie daghen sy niet en saghen Rontomme haer Pharao liet Moyses roepen by Ga naar margenoot+En sprack seer goet om vaten, Gaet en offert den Heere ghy V Vee sult ghy hier laten, Op dese praten // sprack Moyses vry Tot des offers gherijven, Daer sal by dy Eenen claeuw van t’onse niet blijven, Dit seyt Moysi. Pharao vol boosheyt seer onstack En seyt door nijdich pooghen Ga naar margenoot+Gaet van my, tot Moyses sprack, Ist dat ghy in mijn ooghen, Meer sult vertooghen // ghy sterven sult, Moyses sonder verschromen, Sprack met ghedult, Voor u en wil ick niet meer comen, T’is oock vervult. Den Heere sprack met Moyses coen Tot Israels beclijven, Ga naar margenoot+Ick wil een plaghe aen Pharao doen, Dat hy u met verstijven, Van hier sal drijven // met groot confuys
[pagina 195]
Alle eerste ghebooren, T’zy in wat huys Sal ick dooden, dat men sal hooren, Een groot ghedruys. Maer onder Israel ghesont En wil ick niet rumoeren, Men salder oock niet eenen hont,Ga naar margenoot+ Hooren sijn tonghe roeren, Die op u loeren // met groot gheschil Sullen dat moeten mercken, Als ghy soo stil, Dat die Heere door wonder wercken, V scheyden wil. Die sevenste Pause. Den Heere hiet Moyses eerbaer,Ga naar margenoot+ Dat hy dat soude stellen Voor Israel, dat sy dat Iaer Van die maendt souden tellen, En sonder quellen // sal elck Huysvaer, Op den thienden van desen, Nemen voorwaer Een Lam dat sonder ghebreck sal wesen Een Iaer oudt maer. Op den veerthienden dach van dien Sou dit werden gheslaghen,Ga naar margenoot+ Tusschen den avont salt gheschien Sijn bloet dat sult ghy draghen, En vaghen // beyde die posten van Die huys deure en den drempel, Daer ghy’t eet dan,
[pagina 196]
Moyses die diende dit exempel Israel an Sy en sullent niet eten rou Maer aen dat vyer ghebraden Ga naar margenoot+Met onghesuert broot Man en Vrou Sullen sy wijs beraden Daer van versaden // met bitter cruyt, En blijven tot den morghen, Dit is t’besluyt, Sy souden comen in grooten sorghen Quamen sy uyt. Moyses hevet haer al gheseyt Van boven tot beneden, Ga naar margenoot+Sy hebben dat Paeschlam bereyt, Al die waren besneden, En deden // soo nae Moyses sin Alsoot wel is ghebleken, T’was haer ghewin, Daer die posten waren bestreken Daer blevense in. De Heere heeft in die nacht ghedaen, Dat hy Moyses liet weten, Hy is door Egypten ghegaen Ga naar margenoot+En heeft van d’ingheseten Ghesmeten // d’eerste gheboren doot, Pharaos sone ten eersten Den Coninck groot Tot den minsten, en alle beesten Van t’Landt minioot. Pharao in dien nacht op stont
[pagina 197]
Met al sijn Ondersaten,Ga naar margenoot+ Als elck in sijn huys dooden vont, Soo was daer boven maten Op alle straten // een groot gheween, In Egypten te samen En was niet een Huys, daer en waren doode lichamen, T’zy groot oft cleen. Men liet Moyses roepen snel Tot Pharao en zijn knechten, Gaet ghy nu en Israel Dient den Heere ten rechten,Ga naar margenoot+ Met uwe vrechten // spraken verbaest Wy zijn ter doot ghegheven, Alsoo gheraest, Hebben sy t’volck uyt t’Landt ghedreven Met grooter haest. Israel heeft dat niet vercleentGa naar margenoot+ Soo haer Moyses quam leeren Van de Egyptenaers gheleent, Silver, Iuweel en Cleeren, Sy ontkeeren // dat metter spoet, Dus waren sy bedroghen, Maer Israel goetGa naar margenoot+ Is ses hondert duyst uyt ghetoghen Mannen te voet. Den tijdt dat Israel heeft gheweest, In Egypten droefhertich, Is vier hondert Iaer, soo men leest, En daer toe noch wel dertich,Ga naar margenoot+
[pagina 198]
Maer Godt barmhertich // aensach dat leet, Van alle sijn ghemeente, Moyses ghereet Ga naar margenoot+Die nam met hem Iosephs ghebeente, Ga naar margenoot+Door eenen eedt. Die achste Pause. Ga naar margenoot+Van Suchoth trocken sy seer fijn, Niet om verexcellenten, Tot Etham door in de Woestijn Daer sloeghen sy haer Tenten, Tot haer verjenten // ginck voorheen, Den Heer in eener Wolcke S’daeghs om gheleen, En in een vyer Colomme den volcke, Hy snachts bescheen. Den Heere Moyses noch beval Sy souden haer omwenden, Ga naar margenoot+Legheren haer in Hiroths dal Daer hy haer wilde senden Die wel behenden // Pharao sal, Segghen die lieden dwalen, Aen sijn ghetal En aen hem wil ick eere behalen, Noch over al. Als Pharao nu gheboodtschapt was Dat Israel ginck vluchten, Ga naar margenoot+Verandert hem sijn herte ras En sijn volck sonder duchten, Door die geruchten // maeckte hy hem sterck Om Israel nae te jaghen,
[pagina 199]
Nae sijn bemerck, Nam hy met hem ses hondert waghen Tot t’selve werck. Als Pharao met sijn gantsche heyr, Israel soude ghenaken, Daer sy laghen by t’ Roode Meyr,Ga naar margenoot+ Int dal Hiroth met waken, Gheraken // en cond’ hy niet daer by Den Enghel was daer tusschen, Alsoo dat hy Sijnen moet niet en conde blusschen Godt hieltse vry. Noch sprack Israel seer bevreest, Ist dat niet dat wy seyden, Dat het beter hadde gheweest,Ga naar margenoot+ Te dienen dan te scheyden, Om ons te leyden // in onghevoech Daer wy den doot verwerven, Spraken sy vroech, Waren niet in Egypten om sterven Graven ghenoech. Moyses die hem met Godt beriet, Trooste dat volck in rouwen En sprack, al die ghy heden sietGa naar margenoot+ Sult ghy niet meer aenschouwen Want groot benouwen // is haer opree Dus wilt u niet vertsaghen Want met groot wee Salse Godt die Heere noch plaghen, In die Roo Zee.
[pagina 200]
Den Heere sprack tot Moyses voort Seght dat volck met coragie, Ga naar margenoot+Dat sy nemen met goet accoort, Nae de Zee haer voyagie, En tot passagie // voor alle die schaer, Reyckt den staf met u handen, Over Zee claer, Dat water sal hem scheyden van den Anderen daer. Ick salt herte van Pharaos macht Verstocken en verwecken Ga naar margenoot+Soo dat hy u met sijn Heyrcracht In die Zee nae sal trecken, Ter selver plecken // wil ick aen hem Mijn cracht int openbare, Bewijsen tem, Ga naar margenoot+Soo dat hy wel sal worden gheware Wie dat ick ben. Moyses reyckt met den staf goet ront Dat water moeste schueren Soo dat aen beyde sijden stont, Ghelijck twee hooghe mueren Sonder treuren // was Israel, Die daer drooch voets door ginghen Maer Pharao fel Die meende Israel te bespringhen In die Zee wel. Als nu die morghen wake quam, Soo sandt Godt een verschricken Die waghens van Pharao hy nam,
[pagina 201]
En heeftse omme ghesteken,Ga naar margenoot+ Soo’t is ghebleken // met groot tempeest, Soo lietse Godt vervaren Minst ende meest, Doen was onder d’Egyptenaren Soo cleenen gheest. Spraken laet ons vlieden subijt Niet ghesint om te vechten, Want Godt voor Israel nu strijtGa naar margenoot+ Teghen al Pharaos knechten Ten rechten // waren sy seer verschroemt Godt sprack met Moyse weder, Die men soo noemt, Reyckt uwen staf, dat water neder Te samen coemt. Moyses dede dat Godt gheboot, Reyckt uyt sijn handt ten goeden Over die Zee, die haer toe slootGa naar margenoot+ Quam weder in haer vloeden, Den Heere sijn woeden // over haer goot,Ga naar margenoot+ Deckt Israels bedroever En t’Heyr seer groot, Van daer sy stonden aen den Oever Saghen haer doot. Alsoo heeft die Heere verlost Israel in dien daghen Van Pharao, die daer niet en costGa naar margenoot+ Sijn leven af ontdraghen, Sy saghen // haer vyanden tot niet, Comen, gheen overbleven
[pagina 202]
Wat Pharaos hiet, Ga naar margenoot+Moyses met t’volck heeft opgheheven, Den Heer een Liet. De negenste Pause, het Liedt Moyse. Sy loefden met herten verheucht Godt van sijner ghenaden Ga naar margenoot+Die haer hadde ghedaen veel deucht, Door groote wonderdaden, Den quaden // vyandt met sijn gedros Saghen sy daer versmoren Met wagen en ros, Maer God die maeckte sijn uytvercoren, Van Pharao los. Ghy zijt ten rechten een Krijghsman Ons hulpe en sterckte salich, Ga naar margenoot+Ghy zijt een Godt die helpen can Wt den noot liberalich, Verhalich // waren sy zijn weldaet Die hy hadde bewesen Aen Abrahams zaet, Sy hebben Godt hooghe ghepresen, Met blijdt ghelaet. Die Hooftlieden van Pharao sterck Zijnd’ in die Zee verdroncken, O Heere door u wonderlijck werck Ga naar margenoot+Hebt ghy haer loon gheschoncken Sy versoncken // daer soo terstont Al t’samen ghelijck steenen, In die Zee gront,
[pagina 203]
Ghy en liet niet overblijven niet eenen Die’t segghen cont. Dat water wentelde te hoop O Heere door u blasen Den stroom belettet ghy den loop Maer dat vyandich rasenGa naar margenoot+ Dacht te verbasen // u volck minioot Met vanghen en met rooven, Maer selve in noot Soncken sy onder, men moet ghelooven Ghelijck als loot. O Heere niemant u ghelijckt, Heylich, machtich, ghenadich, Verschrickelijck, alsoo’t wel blijckt Lovich en wonderdadich, Den vyandt schadich // verteert ghy stout Als stoppelen te maleGa naar margenoot+ Seer menichfout, Al wat haer was tot groote quale Was ons behout. Mirjam tot die Vrouwen sey Die oock dat herte ontspronghen Dancket den Heere aen desen reyGa naar margenoot+ Hebbende hare bonghen,Ga naar margenoot+ Sy songhen, en loefden Godt eerweert, Hy doet soo groote dinghen, Want Man en Peert Heeft Godt die Heere wel connen dwingen In Zee verteert. Al die nu met Israel goet,
[pagina 204]
Wilt uyt Egypten trecken, Ga naar margenoot+Dat is uyt die Weerelt onvroet, Die daer is vol bevlecken, En verwecken // door rechte boet Worden van hare zonden Ga naar margenoot+Door Christus bloet, Daer door dat Satan heeft ghevonden Groot teghenspoet. Prince Princelijck Godt ende Medecijn Ga naar margenoot+Die ons wel can ghenesen, En leydt ons hier in dees Woestijn, Met uwen gheest uytghelesen, Dat wy nae desen door de Iordaen Comende al ghelijcke, Die daer nae staen T’eeuwich Lant van Beloften rijcke, Ga naar margenoot+Moghen ontfaen. Schickt u nae den tijt. Rom.12.12.	margenoot+ Genes.46. margenoot+ gen.46.27 margenoot+ Exod.1.7. margenoot+ Gen.49.33 margenoot+ Gen.50.22 margenoot+ Gen.50.24 margenoot+ Exod.1.8. margenoot+ Exod.1.11 margenoot+ Exod.1.15 margenoot+ Exod.2.1. margenoot+ Exod.2.2. margenoot+ Exod.2.4. margenoot+ Exod.2.8. margenoot+ Exod.2.9. margenoot+ Exod.2.11 margenoot+ Exod.2.15 margenoot+ Exod.2.15 margenoot+ Exod.2.25 margenoot+ Exod.3.1. margenoot+ Exod.3.5. margenoot+ Exod.3.6. margenoot+ Exod.3.9. margenoot+ Exod.3.11. margenoot+ Exod.4.1. margenoot+ Exod.4.3. margenoot+ Exod.4.6. margenoot+ Exod.4.11 margenoot+ Exod.4.27. margenoot+ Exod.4.29 margenoot+ Exod.5.1. margenoot+ Exod.5.2. margenoot+ Exod.5.6. margenoot+ Exod.5.14 margenoot+ Exod.5.22 margenoot+ Exod.6.1. margenoot+ Exod.7.1. margenoot+ Exod.7.7. margenoot+ Exod.7.10 margenoot+ Exod.7.15 margenoot+ Exod.7.20 margenoot+ Exod.8.1. margenoot+ Exod.8.6. margenoot+ Exod.8.7. margenoot+ Exod.8.9. margenoot+ Exod.8.15 margenoot+ Exod.8.16 margenoot+ Exod.8.18 margenoot+ Exod.8.21 margenoot+ Exod.8.24 margenoot+ Exod.8.25 margenoot+ Exod.8.27 margenoot+ Exod.9.2. margenoot+ Exod.9.5. margenoot+ Exod.9.8. margenoot+ Exod.9.11 margenoot+ Exod.9.14 margenoot+ Exod.9.16 margenoot+ Exod.9.20 margenoot+ Exod.9.23 margenoot+ Exod.9.25 margenoot+ Exod.9.27 margenoot+ Exod.9.28 margenoot+ Exod.10.4 margenoot+ Exod.10.13. margenoot+ Exod.10.15. margenoot+ Exod.10.16 margenoot+ Exo.10.18 margenoot+ Exod.10.21 margenoot+ exod.10.22 margenoot+ exod.10.22 margenoot+ exod.10.28 margenoot+ Exod.11.1. margenoot+ Exod.11.7 margenoot+ Exod.12.1 margenoot+ Exod.12.6 margenoot+ Exod.12.8 margenoot+ exod.12.28 margenoot+ exod.12.29 margenoot+ Exo.12.30 margenoot+ Exod.12.31 margenoot+ Exod.11.2 ende 12.35 margenoot+ Exo.12.37 margenoot+ Exod.12.40 margenoot+ exod.13.19 margenoot+ Gen.50.24 margenoot+ exod.13.20. margenoot+ Exod.14.1 margenoot+ Exod.14.5 margenoot+ Exo.14.9 margenoot+ exod.14.10 margenoot+ exod.14.13 margenoot+ exod.14.15 margenoot+ exod.14.17 margenoot+ exod.14.21 margenoot+ exod.14.24 margenoot+ exod.14.25 margenoot+ exod.14.26 margenoot+ Woeden, dat is toornicheyt. margenoot+ exod.14.30 margenoot+ Exod.15.1 margenoot+ Exod.15.1 margenoot+ Exod.15.3 margenoot+ Exod.15.5 margenoot+ Exod.15.8 margenoot+ exod.15.19 margenoot+ exod.15.21 margenoot+ Bonghen, dat zijn Trommelen oft tamboeren. margenoot+ 1.Cor.6.17 margenoot+ Ioan.1.7. margenoot+ 1.Pet.1.19 margenoot+ Rom.2.7.

Vorige Volgende

Het Herder Pijpken

Een Historie uyt die Schriftuere, inhoudende van daer Iacob in Egypten comt, tot dat Pharao met sijn volck in die Zee verdrinckt.

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

lied