De gulden harpe, inhoudende al de liedekens, die voor desen by K.V.M. gemaeckt, ende in verscheyden Boecxkens uyt-ghegaen zijn
(1627)–Karel van Mander–
AuteursrechtvrijNa de wijse: Hoort toe ghy Dochters gratieus. Spreucken Salomonis, 17. Capittel.
Ga naar margenoot+EEn beetjen broodts g'eten met paeys,
Ga naar margenoot+En hem alsoo gehoeghen laten,
Ga naar margenoot+Is beter dan in een Pallaeys
Gheslaghen Vees veel boven maten
G'eten met twist, oft nijdigh haten,
Ga naar margenoot+Heerschen een knecht, door wijsheydt snel,
Sal over traghe erfghename wel.
Wt-deelen sal hy ervigh goet
Onder den Broederen daer boven,
Ghelijck als het vyer het silver doet,
Ga naar margenoot+En 'tgout beproeft wordt inden oven,
| |
[pagina 201]
| |
Soo proeft oock Godt (weerdigh te loven)Ga naar margenoot+
De herten, maer een Mensche boosGa naar margenoot+
Die acht al veel op boose monden loos.
Een valschaert heeft zijn vreugt en wensch
Wanneer hy hoort tonghen die schaden,
Soo wie bespot een arem Mensch,Ga naar margenoot+
Die pooght den Schapper self te smaken,Ga naar margenoot+
Van sulcken Mensch, wie als den quadenGa naar margenoot+
Hem verblijdt in zijn ongheval,
Vry onghestraft hy niet blijven en sal.Ga naar margenoot+
Kints kinders zijn der Ouders kroon,Ga naar margenoot+
'sGhelijcks de Vaders, Ouderlinghen,
Sijn oock der kinders eere schoon,
Ten voeght den sot niet voort te bringhen,
Oft spreken van seer hooghe dinghen.
En noch veel weynigher welstaet,
Een Vorst, dat hy met leughentael omgaet
T'gheschenck is van ghelijcken prijs,Ga naar margenoot+
Als edel steen, diet heeft verkreghen,
Waer hy hem wendt, hy is voor wijs
Gheacht, soo wie beleeft, versweghen
Laet yemandts schand', oft sondich plegen,
Vriendtschap maeckt hy: maer die al voort
Vermelt, hy maect Vorsten oneens verstoort.
'tSchelden heeft meer aen wijse macht,
Dan hondert slaghen aen den dommen,
Een bitter Mensch na schade tracht,
Een grousaem Enghel sal doch sommen
Over hem, al veel meer te schrommen
Is, sot in sotheydt doen ontmoet
Als wreeden Beyr berooft van zijn gebroet.
Soo wie het goedt met quaedt verghelt,Ga naar margenoot+
Van zijn huys sal het quaet niet wijcken.
Wie twist begint, die wordt ghesteldGa naar margenoot+
In sulcken graet, en te ghelijcken
Die open scheurt dammen, oft dijcken,
Daer 'twater uyt tot schade stort,
Mijt twist, eer gy daerin vermenget wort.
Een die een godloos Mensche seghtGa naar margenoot+
| |
[pagina 202]
| |
Te wesen vroom met onbescheyde,
Oock die verdoemt een man oprecht,
Sy zijn voor Godt een grouwel beyde,
Wat baet den sot, of hey verleyde
Ga naar margenoot+Veel ghelt, om wijsheydt koopen, daer
Hy sot is doch, en sotheyt doet eenpaer.
Een vriendt oprecht altijdts lief heeft,
Een Broeder wort ter noodt ghebleken,
Ga naar margenoot+Den sot zijn handt en woort wechgheeft,
Met borghe voor den naesten spreken
Wie twist bemint die soeckt te steken
In sond', en wie seer hooghe maeckt
Sijn deure, siet, naer ongheluck hy haeckt.
'tVerkeerde hert en vindt niet goedts,
Heeft yemant een tonghe van aerde
Verkeert, hy valt in veel onspoets,
Ga naar margenoot+Droefheyt heeft sy, die een sot baerde,
Ga naar margenoot+Der sotten Vader, als beswaerde,
Ga naar margenoot+En heeft gheen vreucht: een vroylijck hert
Ga naar margenoot+Maeckt dat eens menschen leven lustich wert.
'tGhebeente wort dorr' en verteert,
Door eenen droeven moedt mispresen,
De godloos' heymelijck begheert
Giften, en buyght het recht midts desen,
Soo wie verstandigh is, zijn wesen
Is zedigh, maer die sot oft mal
Is, swiert en werpt zijn ooghen over al.
Den sot is Vaer en Moers verdriet,
Ten is niet goet eenen rechtveerden
Te scheynden, ten behoort oock niet,
Als wel regeert een Vorst van weerden,
Datmen hem sal doen slaghen heerden,
Altijdts een kloeck vernuftigh Man
Sijn reden met bescheyt matighen kan.
Een recht verstandigh Man bekent,
Is wel een dierbaer ziel, men vonde
Een sot, en hy waer so ghewent,
Als dat hy maer swijghen en konde,
Bewaerd' hy tslot van sijnen monde,
| |
[pagina 203]
| |
Sonder ontsluyten onbedacht,
Hy waer oock wijs en verstandich geacht.
Een is noodigh. |
|