Logo DBNL
Den schat der christelicker leeringhe tot verklaringhe van den catechismus (1610)

Den schat der christelicker leeringhe tot verklaringhe van den catechismus

(1610)–Lodewijk Makeblijde–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Aen den Doorlvchtichsten ende Eerweerdichsten Heere H. Matthias Artsbischop van Mechelen.

Miinen Eerweerdichsten Heere, dat alle creaturen den almoghenden Gode toebehooren, om dat hy die gheschapen heeft, bewijsen ons de heylighe Vaders, ende getuyght oock seer openlick de heylighe Schrifture. Den H. Bernardus segt: Hy is uwen + Schepper, ende ghy het schepsel; hy den pot-backer, ende

ghy sijn maecksel. Dus, al het ghene dat ghy zijt, zijt ghy hem schuldich, van wien ghy hebt dat ghy zijt. In gelijcken + sinne schrijft Laurentius Iustinianus: De ingheboren redene roept, dat een-iegelick sy-seluen hem onderwerpen moet, van wien hy heeft dat hy is. + Den Konincklicken Prophete Dauid seght: Des Heeren is de aerde, ende hare volheydt; den omganck der aerde, ende alle die daer in woonen; want hy heeft die gefondeert. ende + wederom: In sijne hant zijn alle de eynden der aerde, ende de hooghden der berghen zijn oock sijne: sijne is de Zee, hy

heeft die gemaeckt; ende het drooch hebben sijne handen geschapen.

Daerom heeft den schepper alle creaturen haer eenen naturelicken treck ende weselicke kracht oft ghewicht ingedruckt, waer door sy in hare naturelicke wercken Gode soecken te ghelieuen, ghehoorsaem te wesen, ende ghestadichlick te dienen.

Dese aenmerckinge, Eerweerdichsten Heere, heeft my verheuen bouen alle twijfelachticheden, die my eenichssins, nu dit tweede werck voleyndt hebbende, hadden mogen ouerkomen,

in het verkiesen des ghenen onder wiens besondere ionste ende onderstandt het soude mogen ten voorschijne komen; ende heeft my gantschelick tot uwe D. E. gespoort, ende doen bekennen, dat desen onsen ghewillighen arbeydt, sulcks als hy is, met recht volkomelick uwen is: want ick den seluen, dies niet peysende, door het versoecken van uwe D. E. aengenomen ende voleyndt hebbe. Voort oock, desen Godlicken Schat, dien wy handelen, en kan van niemanden eygenlicker onsen Nederlantschen inwoonderen uytghedeylt worden,

dan door uwe D. E. die van Godt door wettelicke commissie Herder der Herderen ouer sijne geestelicke kudde ghestelt zijt, om die van alle kettersche ende helsche woluen te bevrijen, met het salich licht der oprechter waerheydt te verlichten, ende in alle Godlicke gauen ende bestandighe deughden rijck te maken.

Welck rechtveerdich ende weerdich verbont, spruytende uyt de goedertierene voorsichticheyt der Godlicker wijsheydt, in v bekennende; hebt tot voldoeninghe van desen gheestelicken

last, ouer soo groote menichte der Christelicker sielen, seer loflick ouer twee iaren, oft daer omtrent, een Concilie der Prouincie uwer macht in 't gheestelick onderworpen, met ionstigen onderstant van hunne Doorluchtichste Hoocheden albertvs ende isabella, onse genadighe Princen, inghestelt; ende aldaer met gemeyne eendrachticheyt van ses tegenwoordige Bischoppen, van Prelaten, Prosten, Dekens, ende andere Ouerste in grooten getale, onder andere deugdelicke Ordinantien ghesloten, Dat men eenen Catechismus, dat is, Be-

grijp der Christelicker Leeringhe maken soude, die het gantsch Artsbischdom, om de ionckheydt ter salicheydt te onderwijsen, soude dienen.

Dit als seer noodelick behertende, hebt hier toe eenigen dienst van onse Societeyt versocht. Ende want my desen last bevolen is geweest van mijne Ouerste, hebbe ick tot Godts aldermeeste glorie, ende salicheyt der sielen, gewillichlick den arbeyt aenveert: om nae de begeerte van V. D. E. eenen kleynen Catechismus voor de ionckheyt, ende eenen grooten voor de Leeraers der seluer onderwijsing, te maken.

Ende want den minsten ghedeylt in negenenviertich Lessen uwer D. E. behaeght heeft; nu door Godts hulpe den meesten oock voleyndt hebbende, ende verhopende de selue ionste, begheere met het opdragen van den seluen uwe D. E. te groeten. Het welck ick met desen, in alle oodmoedicheydt ende eerbiedinghe mijns herten, ben doende: op dat soo dit salich werck sijnen weerdighen oorspronck vinde, ende door den seluen bequamere vruchten onder alle Christenen soude mogen voortbrengen.

V. D. E. sal hier eene Lesse

meer vinden, dan in den minsten; te weten, het bediedtsel van het Roosen-kransken van Maria, ende maeckt de neghentienste Lesse; soo dat het getal van vijftich Lessen nu vol is.

De verklaringen van sommige mysterien loopen wat breedt, op dat elcke materie eenichssins nae hare weerde van den geestelicken onderwijser soude mogen verstaen worden, ende dan van hem bequamelicker voor sijne leer-kinders in korte redenen beter besloten worden. Voordt oock, op dat de Pastooren die dese materien in hunne ser-

moonen willen handelen, oft alle heylige dagen dese leeringe den volck uytleggen, hier vol gherief souden moghen vinden; ende andere, wien niet ghelegen en is ter Kercken te komen, het besluyt van dese verklaringe by hen-seluen lesende, de mysterien van ons Catholijck gelooue souden moghen met Godts gratie nae hunnen staet volkomelicker verstaen.

Neemt dan in dancke, mijnen Eerweerdichsten Heere, de goede begheerte die wy gehadt hebben om uwer D. E. in dit werck te ghelieuen: op dat het door de wijse be-

stieringhe van uwe hulpe in alle plaetsen ende huysen, als een hemels saedt, tot Godts aldermeeste glorie, verbreydt ende gesaeyt wesende, in aller menschen sielen op sijnen tijdt vruchten des eeuwichs leuens mach voortbrengen. Vyt Ghendt, den 24. Iulij, in 't iaer onses Heeren m. dcx.

 

V. D. E.

 

oodmoedighen dienaer in den Heere

 

Ludouicus Makeblijde.


Vorige Volgende