| |
Bereydinghe tot de Heylighe Sacramenten.
DRy Heylighe Sacramenten zijn alle siecken seer oorbaerlick tot hunne salicheydt: de Heylighe biechte, op dat sy hen versoenen met Godt: het H. Sacrament des Autaers, voor een gheestelicke teerspijse tot hunne reyse, die hen aenstaet: ende het H. Olijssel, om te verkrijghen eenen salighen deurlijdt.
| |
Vermaninghe tot de Biechte.
DEn H. Augustinus lib. 1. Confess. seght, dat de meeste ellendicheydt, die iemandt ouer-komen kan, is, dat hy ellendich wesende, gheen medelijden met sy-seluen en heeft. Hoe dat wy dit mede-lijden met ons seluen hebben moeten, vermaent ons den Wijsen-man Eccli. 30. segghende: Ontfermt uvver siele Gode behaghende. Het is een groot iam- | |
| |
mer, seght den seluen S. Augustijn De Trinitate, hem te deruen, sonder den welcken ghy niet wesen en kont. Dit en konnen wy niet wel bemercken, als wy ghesont zijn, om dat wy ons te seer uytstorten tot tijdtlijcke bekommernissen. Godt, door sijn goedtheyt, voor-komt dese onse kranckheydt met sijn hulpe, als hy door de sieckte des lichaems ons vermaent, van de lanckdurige kranckheydt onser sielen. Daerom moeten wy terstondt als wy sieck worden, dese salige vermaninghe Godts waer nemen, ende onse edele siele, die in der eewicheydt leuen moet, haer medecijne besorghen: de welcke is, een salighe biechte, door de welcke wy ons versoenen met Godt; sonder wiens benedictie alle tijdtlicke medecijnen van ons ghebreckelick ende steruelick lichaem gheen kracht en hebben. Sommige stellen al hun betrouwen op menschelicke remedien, ende vergeten soo hen seluen, ende verlaten Godt: dit en moeten wy niet doen, op dat ons Godt oock niet en verlate, ghelijck hy verlaten heeft Asa den Koninck van Juda 2. Paralip. 26. Die, om dat hy in sijne kranckheyt den Heere niet ghesocht en heeft, maer sijn betrouwen stelde op de konste der medecijne, is ghestoruen. Desghelijcks leest men van den Koninck Ochosias 4. Reg. 1. dat hy ghestoruen is, om dat hy in sijne sieckte Godt verliet, ende ongodtlicke | |
| |
middelen tot de ghesondtheydt wilde ghebruycken. Dus is't beter te volghen den raedt van den Wijsen-man Eccl. 38. segghende: Sone in uwer sieckte, soo en versmaedt v seluen niet; maer bidt den Heere, ende hy sal v ghenesen: keert v van de misdaedt, ende beschickt te rechte v handen, ende van alle misdaedt maeckt v herte suyuer.
| |
Na de Biechte.
NV zijt ghy met den Euangelischen Publicaen, ende met den verloren Sone weder ghekeert tot uwen alderliefsten Vader: die aensiende v berouwich hert, ende oodtmoedich belijden van uwe misdaden, v heeft ontfanghen in genade. Alle de banden uwer siele zijn ontbonden. Het handt-schrift, dat den duyuel teghen v ghemaeckt hadde, ende waer deur hy macht ghebruyckte ouer v, is te niete ghedaen door de kracht van de Heylighe absolutie, ende ghy zijt weder gheworden een kindt Godts, ende erfghenaem van sijn Godtlick wesen. Houdt v in dese liefde Godts, tot dat ghy sijn rijck komt te besitten.
| |
| |
| |
Vermaninghe tot het H. Sacrament des Autaers.
HEt alder-godtlickste dat wy hebben in de H. Kercke, is het H. Sacrament des Autaers: in het welck waerachtelick begrepen wordt Iesus Christus onsen Salich-maker waerachtich Godt ende mensche, in siele, lichaem ende Godtheydt, in vleesch ende bloedt, leuende ende glorieus, ghelijck hy in den hemel is. Hy heeft sy-seluen, door sijn oneyndelicke liefde, ons ghelaten, tot een vaste wapeninghe, teghen alle onse vijanden, ende teer-kost, op den wech na de eewighe salicheyt. Ende want v Godt vermaent, dat ghy v tot dese reyse soudt ghereedt maken; soo moet ghy begheeren v in tijdts door dese Godtlicke middele te versekeren, ende dit H. Sacrament ontfanghende, v teghen allen noodt van wapeninghe ende teer-kost te voor-sien. Bereydt v dan om hem weerdichlick te ontfanghen hier op der aerden, wien de Heylighen met alle oodtmoedicheyt aen-bidden in den hemel.
| |
Na het ontfanghen van het Heylich Sacrament.
NV zijdy ghewapent met de teghenwoordicheydt van uwen machtigen Godt, teghen alle uwe vijanden. Den Propheet | |
| |
Dauid aen-siende de sekerheydt der hulpe Gods, segt: Psal. 22. Ic en sal geen quaet vreesen, vvant ghy met my zijt. Wat soude desen H. Propheet gheseydt hebben, hadde Godt in hem gheweest, ghelijck hy in v is? Den H. Chrysostomus leert dat de ghene, die ontfanghen hebben het H. Sacrament, voor de vijanden soo vreeselick zijn, als leeuwen die vier spouwen. Houdt v in de aendachticheyt der teghenwoordicheydt van uwen Godt, ende denckt dat ghy hier omringht zijt met de hemelsche Seraphijnen: en vreest oock niet, in uwe reyse, want v niet en sal ghebreken, is't dat ghy v vastelick houdt vereenigt in liefde, met den ghenen die ghy nu ontfanghen hebt.
| |
Vermaninghe tot het H. Olijssel.
AL is't dat ons den duyuel van der helle, die een dootlick vijandt onser sielen is, alle de wijlen van ons leuen beuecht; soo doet hy nochtans bijsondere neersticheyt om ons te krijghen in sijn macht, als wy gheboren worden, ende als wy steruen. Dese twee eynden van ons leuen, heeft Christus bevrijdt teghen sijn listen, met twee H. Sacramenten, te weten, met het H. Doopsel onse gheboorte, ende met het H. Olijssel ons steruen. Daerom een kersten mensch, als hy in groot perijckel is van door sieckte te steruen, moet | |
| |
ontfanghen het H. Olijssel na de kostume van de H. Kercke, ende nae den raedt van S. Jacob den Apostel, segghende cap. 5. Is't dat daer iemandt kranck is, onder u-lieden: dat hy t'sijnen huyse ontbiede de Priesters der Kercken, om ouer hem te bidden, ende hem te saluen met olie in den naem des Heeren: ende het ghebedt des gheloofs sal den krancken salich maken, ende den Heere sal hem verlichten, ende is't dat hy in sonden is, die sullen hem vergheuen vvorden, Soo dan nae desen salighen raedt, ende heylighe kostuyme aller Christenen, ghy die oock door Godts gracie een Kersten mensche zijt, begheert wel de gracie van het H. Olijssel, nu eer ghy meer beuanghen wordt van uwe krancheyt, te genieten.
Het H. Olijssel heeft dobbel kracht, te weten: ghesondt te maken het kranck lichaem, dat van de medecijns verlaten is, voor soo veel als 't salich wesen soude: ende is't niet salich, soo verstercket den krancken tot een heylighe doodt. Waer uyt volght, dat die dwaselick hen seluen bedrieghen, die meynen dat sy dies te veygher zijn, als sy geolijt zijn: want dese beletten hunne eyghen salicheydt ende ghesontheydt. Soo dan schickt v herte tot deuotie, ende denckt dat den oppersten Priester Christus Iesus v onsienlick salft met sijn gracie na de siele, als v dit H. Sacrament ghegheuen sal worden na het lichaem.
| |
| |
| |
Nae het ontfanghen van het Heyich Olijssel.
NV zijdy ghesalft ende ghewapent met de gracie des H. Gheest, teghen alle aenstooten ende listen uwer vijanden. Door dit H. Sacrament zijn v vergheuen de ouer-gebleuen sonden, ende vermindert de tijdtlicke straffe des vagheviers: nu zijdy meer vereenight met Godt, ende vermaeckt met den inwendighen peys van eene gheruste conscientie, ende 't verwachten van den eewighen peys des hemels: Godt heeft v nu gegheuen een stercker betrouwen op hem, ende vromicheydt om dit tijdtlick leuen gheerne te laten, uwen wille ganschelick met den salighen wille Godts te voeghen, ende te begheeren rasch by hem te wesen. Seght dan met den H. Apostel Paulus: Ick begeere ontbonden te vvorden, ende met Christo te vvesen. Ende houdt v in dese lieflicke affectie tot Godt.
| |
Wat moet men doen, als den siecken het H. Sacrament des Autaers begheert te ontfanghen.
Ten eersten, Men moet de ghebueren, ende naeste vrienden nooden: om het H. Sacrament te vergheselschappen, ende voor den siecken te bidden.
| |
| |
Ten tvveeden, In de kamer daer den siecken leydt, een tafel ghedeckt met een schoone seruette ghereedt maken: ende daer op stellen een brandende wassen keersse, een crucifix, ghewijdt water met een palm-tacxken, ende een wijn-glas met wat wijns teghen dat den siecken het H. Sacrament ontfanghen sal hebben.
Ten derden, Het bedde van den siecken eerlick decken, sijnen mondt (isser beqauemheydt) doen wasschen, de kamer schicken ende reynighen, ende met deuotie de komste des Priesters verwachten.
| |
Wat moet men ghereedt maken, als den siecken het H. Olijssel ontfanghen moet?
DE selue voor verhaelde dinghen (uyt-ghenomen den wijn) ende daer-en-bouen oock dese na-volghende.
1. | Een breede lampet-schotel, met wat wercks oft stoppe. |
2. | Een glas oft lampet met water, om de handen des Priesters te wasschen. |
3. | Een seruette om die te drooghen. |
4. | Een sout-vat, oft schotelken met wat souts. Dit sal men al op de tafel stellen. |
5. | Men sal oock (is't van noode, ende kan het den siecken verdragen) sijne voeten, mondt, neuse, ooren, ende handen, met eenen wermen natten doeck wat suyueren, uyt eerbaerheydt tot het H Sacrament. |
|
|